H1 - Nabespreken SO - begin paragraaf 1.3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Paragraaf 1.3

Wat is de Beeldenstorm en waarom brak deze uit?

Wie was de Hertog van Alva en wat ging hij doen in de Nederlanden?

Alva in de Nederlanden

1567

• Filips II heeft Alva de opdracht gegeven de 'Beeldenbrekers' te straffen en orde op zaken te stellen

•  Alva stelt een rechtbank in: de Raad van Beroerten, die al snel 'Bloedraad' wordt genoemd

• Om het Spaanse leger te betalen, voert Alva nieuwe belastingen in, waarvan de 'Tiende Penning' het meest gehaat is.

Fernando Álvarez de Toledo y Pimentel, hertog van Alva, was één van de succesvolste generaals van Karel V en Filips II. Voor hen had hij al veel belangrijke veldtochten gewonnen.

Hij was al 60 jaar, voor die tijd een hoge leeftijd, toen hij landvoogd van de Nederlanden werd.

De Opstand begint

1568-1572

• Willem van Oranje wil de legers van Alva aanvallen en de Nederlanden bevrijden van de terreur van Alva
• de Slag bij Heiligerlee (1568), eerste aanval van de opstandelingen vs. de Spanjaarden

Succes voor de opstandelingen 1572-1579

• In 1572 probeert Willem van Oranje opnieuw de legers van Alva aan te vallen.
• Hoewel het niet helemaal volgens plan verloopt, is er succes:
• Op 1 april 1572 veroveren de Watergeuzen de stad Den Briel
• Vanaf dat moment durven meer steden voor de Prins van Oranje te kiezen, en hem ook (met geld) te steunen

Dit is een mooi plaatje, maar het is wél ruim 400 jaar na de inname van Den Briel door de Watergeuzen gemaakt. Hierdoor klopt de gebeurtenis wél, maar heeft de tekenaar er misschien zelf veel bij verzonnen. 

Kijk daarom altijd goed wanneer de bron is gemaakt én waarom de maker de bron heeft gemaakt.

Jan Pieterszoon Koppestok

Inname Den Briel 

Burgeroorlog

• De eerste jaren van de Opstand waren er niet alleen gevechten tussen de Nederlanders en Spanjaarden.
• Het was ook een burgeroorlog: een oorlog tussen protestantse- en katholieke Nederlanders.

Dit schilderij laat het beleg van Haarlem zien. Op de voorgrond zie je een zeeslag tussen schepen in het Haarlemmermeer. Hier is tegenwoordig luchthaven Schiphol.

Als je goed kijkt, dan zie je schepen van de opstandelingen vechten tegen schepen van... Amsterdam! De stad Amsterdam was tot 1578 aanhanger van Filips II. Nederlanders vochten dus ook tegen Nederlanders! Dit noem je een burgeroorlog.

Dit schilderij laat het beleg van Haarlem zien. Op de voorgrond zie je een zeeslag tussen schepen in het Haarlemmermeer. Hier is tegenwoordig luchthaven Schiphol.

Als je goed kijkt, dan zie je schepen van de opstandelingen vechten tegen schepen van... Amsterdam! De stad Amsterdam was tot 1578 aanhanger van Filips II. Nederlanders vochten dus ook tegen Nederlanders! Dit noem je een burgeroorlog.

Klik hier

In naam van Oranje, doet open de poort,

de Watergeus ligt aan de wal!

De vlootvoogd der Geuzen, hij maakt geen akkoord,

hij vordert Den Briel of uw val.

Dat is een bevel van Lumey op mijn eer

en burgers, hier baat nu geen tegenstand meer.

De watergeus komt om Den Briel! (bis)

Voor nu

Lezen paragraaf 1.3

Maken opdracht 3-14