Les 1.5 Chemische reacties

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

Les 1.5 Chemische reacties

Planning

• Bespreken practicum
•  Nakijken
• 1.5 Chemische reacties
• Opgaven maken

Bespreken practicum

Nakijken opgave 6a, 7 t/m 13

Blz 39 t/m 42

6a

• Yara heeft gelijk
• Berlucht is lucht. 
• Lucht bestaat o.a. uit stikstof en zuurstof en is dus een mengsel 

7

• Bv frisdrank: koolzuurgas/ het gas koolstofdioxide is opgelost. 

8

• a. Oplossing = helder, suspensie = troebel
• b. Nee. De deeltjes van de vaste stof zijn meerdere (aan elkaar zittende) moleculen die groter zijn dat alleen losse moleculen. 

9

• a. Bv. wasbenzine
• b. Nee. Pigment zijn kleine deeltjes vaste stof die naar de bodem zinken. 
• c. Suspensie

10

• a. Nee. Vettige stoffen lossen niet op in water. 
• b. Ja. Vettige stoffen lossen goed op in wasbenzine. 

11

• a. -Olie en water lossen niet in elkaar op. 
•      -Olie heeft een kleinere dichtheid dan water
• b. B en D
• c. Zeep zorgt ervoor dat olie en water gemend blijven. 
• d. Emulgator

12

• Niet waar
• Niet waar
• Waar

13

C

Wat voor soort
mengsel is dit?

1. Oplossing
2. Suspensie
3. Emulsie
4. Zuivere stof

Wat voor soort
mengsel is dit?

1. Oplossing
2. Suspensie
3. Emulsie
4. Zuivere stof

Oplossing

Suspensie

Emulsie

Helder

Troebel

Troebel

Oplosmiddel

Bezinken

Emulgator

Halvarine

Verf

Parfum

Bier

Mayonaise

Chocolademelk

Leerdoelen 1.5 Chemische reacties

• Je kunt beschrijven wat een chemische reactie is.
  
• Je kunt een reactieschema van een scheikundig verschijnsel opstellen. 

1.5 Chemische reacties

Chemische reactie

Chemische reactie: als de beginstoffen verdwijnen en er nieuwe stoffen ontstaan

Wat is een chemische reactie?

1. Het verdampen van water
2. Het koken van een ei
3. het verven van een ijzeren hek
4. het zagen van een houten plank

Wat is geen chemische reactie?

1. Het verbranden van hout.
2. Het rotten van een appel.
3. Het bakken van een ei.
4. Het mengen van alcohol en water.

Chemische reactie?

1. Ja
2. Nee

Is dit een chemische
reactie?

1. Ja
2. Nee

Chemische reactie?

1. Ja
2. Nee

Chemische reactie of niet?

1. ja
2. nee

Reactieschema: een verkorte weergave van een chemische reactie in woorden

Regels

• Beginstoffen voor de pijl
• --> (pijl altijd naar rechts)
• Reactieproducten achter de pijl
• Altijd fase achter de stoffen (s)/(l)/(g)

• Beginstoffen --> reactieproducten

Voorbeeld: bij een reactie tussen koolstof en zuurstof ontstaat koolstofdioxide

• koolstof (s) + zuurstof (g) --> koolstofdioxide (g)

Nu jullie: hoe ziet het reactieschema eruit van de volgende reactie? (denk aan toestandsaanduidingen)
Om de vaste stof magnesiumoxide te maken, moet je magnesium en zuurstof met elkaar laten reageren.

Nu jullie: hoe ziet het reactieschema eruit van de volgende reactie?(denk aan toestandsaanduidingen)

Om de vaste stof magnesiumoxide te maken, moet je magnesium en zuurstof met elkaar laten reageren.

• Reactieschema:
  
• Zuurstof (g) + magnesium (s) --> magnesiumoxide (s)

Nu jullie: hoe ziet het reactieschema eruit van de volgende reactie? (denk aan toestandsaanduidingen)
Om papier te verbranden is er zuurstof nodig. Na de verbranding ontstaan koolstof, waterdamp en koolstofdioxide.

Nu jullie: hoe ziet het reactieschema eruit van de volgende reactie? (denk aan toestandsaanduidingen)

Om papier te verbranden is er zuurstof nodig. Na de verbranding ontstaan koolstof, waterdamp en koolstofdioxide.

• Reactieschema:
  
• Papier (s) + zuurstof (g) --> koolstof (s) + water (g) + koolstofdioxide (g)

Maken 3 t/m 8 (blz 45 en 46)

Extra uitdaging: maken opgave 9

3

• Ja
• Ja
• Nee
• Ja
• Nee
• Ja
• Nee

4

• IJzer (s) + water (l) + zuurstof (g) --> roest (s)

5

• alcohol  + zuurstof  --> azijnzuur + water

6

• a. voedsel + zuurstof  --> koolstofdioxide + water
•      !! warmte is géén stof, dus komt ook niet in reactieschema         voor!!
• b. Om je lichaam op temperatuur te houden

7

• salmiak (s) --> waterstofchloride (g) + ammoniak (g)

8

• a. zinksulfide (s) + zuurstof (g) --> zinkoxide (s) + zwaveldioxide (g)
• b. zinkoxide (s) + zwavelzuur (aq) --> zinksulfaat (aq)