ziekteleer in de tandheelkunde

• Theorie en Praktijk tandartsassistent
• MBO
• Studiejaar 3

Welke micro-organismen ken je

Wat zijn commensalen?

Hoe noem je ziek makende micro-organismen?

Als een pathogeen micro-organisme het lichaam binnendringt spreken we van een 

Wanneer een pathogeen micro-organisme zich in het lichaam kan handhaven en vermeerderen dan heb je een 

                  zijn eencellige levende organismen.  

Een                   heeft een gastheer nodig om te overleven.

besmetting

infectie

bacteriën

virus

Portes déntrées

- Congenitaal = via baarmoeder (moeder-kind)

-Oraal / enteraal = mond en maag-darm

-Huid en slijmvliezen

-Aerogeen = luchtwegen

-Hematogeen = bloed

-Zoönosen = dier op mens

Verspreiding

• Flegmone = acute weefselontsteking (pus) 
• lymfebanen
• bloedvaten (bacteriëmie = bacteriën in bloedbaan, sepsis verspreiding en vermenigvuldigen van bacteriën door bloedbaan naar organen) 
• Lichaamsholten (langs de vliezen)
• Buisvormige organen (urinewegen, ademhaling)

Virulentie en weerstand

• Virulentie = aanvalskracht,afhankelijk van aantal, plaats en aard van micro-organisme 
• Weerstand: Algemeen = leeftijd, psychische factoren, ziekten en voedingstoestand. Specifiek = aanwezigheid van antilichamen

Reacties van het lichaam op een infectie

1. roodheid

2. pijn

3. warmte

4. zwelling

5. gestoorde functie

rubor

dolor

calor

tumor

functio laesa

Leukocyten

• witte bloedcellen
•  kunnen door bloedvatwand heen dringen
• vernietigen bacteriën in de cel = fagocytose
• pus zijn o.a.  afgestorven leukocyten, bacteriën
• meer leukocyten in het bloed door infectie heet leukocytose
• necrose = afsterving

Dus in het kort

1. Actieve immuniteit (lichaam moet zelf afweerstoffen aanmaken

- Actief natuurlijk = na doormaken ziekte

- Actief kunstmatig = vaccin (verzwakte ziekteverwekker ingespoten)

2. Passieve immuniteit (antilichamen van buiten af)

- Passief natuurlijk = moeder op kind

- Passief kunstmatig = kant en klare antistoffen toegediend (tetanus)

Anti-infectieuze middelen als lichaam het niet lukt = medicatie i.v.v. antibiotica, anti schimmel, anti virale middelen

Wat veroorzaakt adrenaline bij hart(klep) afwijkingen?

Wat is angina pectoris?

Wat is hypertensie?

longafwijkingen

• Astma (prikkels uit de lucht) kortademig, piepen op de borst, hoesten
• Chronische bronchitis (verhoogde slijmproductie in de luchtwegen) hoesten, slijm opgeven 
• Longemfyseem (elasticiteit uit het het longweefsel), benauwdheid

Diabetes

Type 1 insuline afhankelijk, lichaam maakt niet / te weinig insuline meer aan

Type 2 (ouderdomsdiabetes) lichaam ongevoelig voor insuline (medicatie)

insuline verlaagt de bloedsuikerspiegel

Wat is anemie?

bloedstollingsstoornissen

• tekort aan bloedplaatjes
• aangeboren (hemofilie)
• vitamine K-gebrek
• gebruik van anticoagulantia (bloedverdunners) 
• LET OP voor nabloedingen!!

Besmettelijke ziektes

• Hepatitis (A,B en C), A= door voedsel, water gaat vanzelf over (virus), B= door onveilige seks, bloed, bloedproducten, kan chronisch worden, kan dodelijk zijn door leverfalen. C= idem als B
• AIDS (eerst HIV infectie daarna AIDS)
• Herpes Simplex (koortslip) 

verdere oplettende dingen

• hyperthyreoïde = schildklier produceert teveel thyroxine, patiënt is vaak nerveus en transpireert veel, onregelmatige hartslag en verhoogde bloeddruk
• endocarditis = ontsteking op de hartklep = antibioticaprofylaxe
• zwangerschap
• medicijngebruik