herhalen 5 havo

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

herhalen 5 havo

hst 1 en 2

stofwisseling

Stofwisseling

Stofwisseling is een levensverschijnsel.

Het vermogen van een organisme om stoffen om te zetten.

Bijv: glucose --> zetmeel/glycogeen

water + CO2 --> glucose + zuurstof

aminozuren --> eiwitten

Stofwisseling

Bij inspanning haal je energie uit je voedsel (dissimilatie).

Je verbrandt dan organische stoffen. 

Planten doen aan fotosynthese (assimilatie).

Zij maken uit anorganische stoffen  organische stoffen.

Vormen van stofwisseling

Er zijn twee vormen van stofwisseling:

- dissimilatie (afbraak)

- assimilatie (opbouw)

opdr 24

Vogels en zoogdieren zijn warmbloedig, hun basale stofwisseling is bij gelijke buitentemperatuur hoger dan de basale stofwisseling van koudbloedige dieren.

Een kikker is dus koudbloedig, een muis warmbloedig.

Bij koudbloedige dieren geldt: hoe warmer, hoe actiever, dus hoe hoger de stofwisseling.

Een kikker in een ruimte van 20 graden heeft een hogere temperatuur dan een kikker in een ruimte van 5 graden en de kikker bij 20 graden is dus actiever dan de kikker bij 5 graden.

Bij warmbloedige dieren is er juist meer verbranding als de buitentemperatuur lager is, het kost meer energie om zichzelf warm te houden.

De muis bij 5 graden verbruikt meer energie dan de kikker bij 20 graden, dus in die bak zal de zuurstof het snelst afnemen.

De kikker bij 5 graden heeft het minste energie nodig, dus het minste verbranding, dus daar zal het minste CO2 aanwezig zijn.

4. Bij welke muis is de intensiteit van de basale stofwisseling het hoogst?

1. bij muis 2
2. bij muis 4
3. bij beide even hoog

Vraag 2: Bij welke van beide kikkers is de intensiteit van de basale stofwisseling het hoogst?

1. bij de kikker in bak 1
2. allebei even hoog
3. bij allebei 0 want ze zijn dood
4. bij de kikker in bak 3

juist of onjuist?
Levende dieren en plantencellen dissimileren altijd.

1. juist
2. onjuist

voortgezette assimilatie versus koolstofassimilatie

Koolstofassimilatie is het maken van glucose

voortgezette assimilatie is het maken van eiwitten,koolhydraten en vetten uit glucose.

Alleen dieren doen aan voortgezette assimilatie.

1. juist
2. onjuist

Welke grondstof heb je nog meer nodig behalve glucose om eiwitten te maken?

1. nitraat
2. Fosfaat
3. waterstof
4. koolstof

B7: Enzymen

Enzymen versnellen chemische reacties (stofwisseling).

enzym + substraat   -->   E-S-complex   -->  enzym + product

Enzymactiviteit hangt af van:

- temperatuur

- pH (zuurgraad)