8.2 Bloed stroomt 21-11-23

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

8.2 Bloed stroomt

8.2 leerdoelen

• Je beschrijft de bouw en de kenmerken van de drie soorten bloedvaten.
  
• Je beschrijft de route van de grote en kleine bloedsomloop.
  
• Je beschrijft de bouw en werking van het hart.
• Je beschrijft de oorzaken en behandeling van een hartinfarct.
  
• Je beschrijft oorzaken en gevolgen van een hoge bloeddruk.

In de afbeelding zie je verschillende typen bloedvaten.

Wat is de naam van elk type bloedvat? Sleep de juiste naar erheen.

Slagader 

Ader

Haarvat

Linker boezem

Rechter boezem

Linker kamer

Rechter kamer

Holle ader

Longslagader

Longader

Aorta

Slagaders:  aanvoerende vaten (zuurstof en voeding)

Aders: afvoerende vaten (koolstofdioxide en andere afvalstoffen) 

Haarvaten: uitwisseling stoffen tussen weefsel en bloed

Waarom hebben slagaders een dikkere spierlaag dan aders?

Kenmerken slagaders

• Bloed stroom van het hart af naar alle organen
• Dikke gespierde wand
• Kloppen mee met het hart
• Klappen alleen bij het begin bij het hart
• Bloed stroomt snel
• Hoge bloeddruk

Kenmerken aders

• Bloed stroomt naar het hart toe
• Dunne slappe wand
• Kleppen over gehele lengte
• Bloed stroomt langzaam
• Lage bloeddruk

Kenmerken haarvaten

• Vervoeren bloed door de organen
• Zeer dunne wand met openingen
• Afgifte stoffen aan cellen en opname stoffen uit cellen
• Bloed stroomt langzaam

Slagaders

Aders

Haarvaten

Bloed door organen

Lage bloeddruk

Kleppen

Geen kleppen

Dikke wand

Dunne wand

Slappe wand

Stoffen uitwisselen

Hoge bloeddruk

De Bloedsomloop

Kleine en grote bloedsomloop

Hart --> longen --> hart  

Zuurstofarm bloed gaat van hart naar longen, zuurstofrijk bloed gaat van longen naar hart

Hart --> alle organen in het lichaam --> hart

Zuurstofrijk bloed gaat van hart naar cellen in organen, zuurstofarm bloed gaat van de cellen terug naar het hart

Hoort nummer 3 bij de grote of kleine bloedsomloop?

3

1. grote bloedsomloop
2. kleine bloedsomloop

Het hart

Waar zitten de hartkleppen?

1. Tussen de linker - en de rechterhelft van het hart
2. Tussen het hart en de aorta en longslagader
3. Tussen de boezems en kamers in het hart
4. In de aders die naar het hart toelopen

Hartinfarct

Kransslagader brengt zuurstof en 

glucose naar het hart (= spier!!)

Cholesterol kan bloedvaten vernauwen

Als de kransslagader verstopt is komt er 

geen zuurstof en glucose bij het hart

Hartinfarct: Dotteren  

en stent plaatsen

Wat is de functie van de kransslagaders?

1. Zuurstof naar het hart brengen
2. Zuurstof bij het hart ophalen
3. Koolstofdioxide naar het hart brengen
4. Koolstofdioxide bij het hart ophalen

Leerdoelen 22-11

Wat is bloeddruk

Je kunt de hartslag beschrijven in drie stappen.

Bloeddruk

Bloeddruk : druk van bloed tegen de wanden van bloedvaten

Hoog bij samentrekken kamers (bovendruk)

Laag tijdens de hartpauze (onderdruk)

Bloeddruk

Hartkamers pompen bloed in de slagaders, druk het hoogst.

De bloeddruk wordt steeds lager in de haarvaten.

Weinig/geen druk in de aders

Bloeddruk meten

Door manchet op te pompen, meten van bovendruk (voelt bloedvat kloppen), onderdruk (kloppen stopt) en hartslag

de meeste druk op bloedvaten ontstaat tijdens

1. samentrekken van kamers
2. samentrekken van boezems
3. hartpauze

Bloeddruk

-> Dit is de druk die op de bloedvaten uitgeoefend wordt tijdens het rondpompen van het bloed.

-> Bovendruk & onderdruk

-> Meten met een bloeddrukmeter

een normale bloeddruk is

1. 160/60
2. 120/60
3. 120/80
4. 160/80

De hartslag 

Zet de stappen van de hartslag in de goede volgorde:

1

2

3

Hartslagmeting

Hartslagmeter -> aantal hartslagen per minuut

Van top tot top bijv. 0,8 seconden -> 60/0,8 = 75 hartslagen/minuut

hartfasen in ECG

Maakwerk

M. blz. 107 - 108