4T 6.3 Woordsoorten

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Lesdoel:

Je herkent verschillende woordsoorten: lidwoord, zelfstandig naamwoord, bijvoeglijk naamwoord, zelfstandig werkwoord, hulpwerkoord, persoonlijk naamwoord, bezittelijk naamwoord, aanwijzend voornaamwoord, wederkerend voornaamwoord, vragend voornaamwoord, voorzetsel, voegwoord en telwoord.

Wat weet je nog?

Maak de instapopdracht op bladzijde 105.

1. lidwoord (lw)

de - het - een

Het meisje is laat. (wel een lidwoord)

Het is laat. (geen lidwoord)

één is een telwoord en niet een lidwoord

2. zelfstandig naamwoord (zn)

            mensen              dieren                    dingen                    planten

                             namen                      begrippen

3. Bijvoeglijk naamwoord (bn)

Zegt iets over een ZN

De overbodige vraag

De spannende aflevering

De rode auto

De auto is rood

4.Werkwoord - ZWW en HWW

ZELFSTANDIG WERKWOORD (ZWW)- Geeft een handeling aan. (het enige werkwoord in de zin of het tweede ww)

Ze loopt naar huis.                     Ze is alleen naar huis gelopen.

       ZWW                                        HWW                       ZWW

HULPWERKWOORD (HWW) - geef geen handeling aan. Staat nooit alleen in de zin.

Hij heeft een been gebroken.

5. persoonlijk vnw

Staat in plaats van een ZN

Kan twee vormen hebben

ik - mij

jij - jou

hij/zij/ het- hem/ haar

wij - ons

jullie/ u - jullie/ u

zij - hun

6. bezittelijk vnw

Staat altijd voor een ZN

mijn ...(huis)

jouw ... (fiets)

zijn/ haar ... (vriend)

ons/ onze ... (boek, kamer)

jullie/uw ... (tas)

hun (scooter)

7. Aanwijzend voornaamwoord (av)

die

deze

dat

dit

zo'n 

zulke

8. Wederkerend voornaamwoord (wkv)

Een wederkerend werkwoord heeft een wederkerend voornaamwoord bij zich. Het past zich steeds aan het onderwerp aan.

zich wassen, zich afvragen, zich vervelen

Ik was me, jij wast je, wij wassen ons.

Ik vraag me iets af. Jij vraagt je iets af.

Ik verveel me. Hij verveelt zich.

9. Vragend voornaamwoord (vrv)

Wie

Wat

Welke

Wat voor een

10. Voorzetsel (vz)

voor                                                                  na

achter                                                             tijdens

in                                                                      gedurende

op

                             DE KOOI                                                            DE VAKANTIE       

11. Voegwoord (vw)

Een voegwoord voegt twee zinnen aan elkaar.

want                                                                                        omdat

of                                                                                               voordat

en                                                                                              doordat

maar                                                                                         waardoor

12. Hoofdtelwoord

geeft een hoeveelheid aan:

drie

zevenhonderd

weinig

veel

13. Rangtelwoord

geeft  een volgorde aan:

eerste

middelste

laatste

meeste

Lidwoord (lw)

Zelfst.nw

(znw)

Bijv.nw

(bnw)

Werkw.

(ww)

Voorzetsel

(vz)

buurman

hond

tafel

cactus

Piet

Mooie, rooie, dooie

de, het, een

Op, onder, over

lopen, fietsen, klimmen

De lekkere kip wordt door mijn moeder gebakken.
wordt =

1. hww
2. zww
3. bn
4. zn

De lekkere kip wordt door mijn moeder gebakken.
lekkere =

1. ww
2. zn
3. bn
4. vz

De lekkere kip wordt door mijn moeder gebakken.
moeder =

1. ww
2. zn
3. bn
4. vz

Ik geef je dit boek.

Ik =

1. persoonlijk voornaamwoord
2. bezittelijk voornaamwoord
3. geen van beide

Ik geef je dit boek.

je =

1. persoonlijk voornaamwoord
2. bezittelijk voornaamwoord
3. geen van beide

ZN

BN

WW

ZN

Jongeren

zijn

zware

smartphonegebruikers.

zijn

ZN

BN

AV

Zulke

leugens

gemeen.

vrv

LW

Benoem het cursieve woord.

Je gaat hen missen als ze gaan, geloof me maar.

1. psv-o
2. psv-v
3. bzv
4. wkv

Benoem het cursieve woord.

Je gaat hen missen als ze gaan, geloof me maar.

1. psv-o
2. psv-v
3. bzv
4. wkv

Benoem het cursieve woord.

Je gaat hen missen als ze gaan, geloof me maar.

1. psv-o
2. psv-v
3. bzv
4. wkv

Benoem het cursieve woord.

Je gaat hen missen als ze gaan, geloof me maar.

1. psv-o
2. psv-v
3. bzv
4. wkv

Benoem het cursieve woord.

Ik voel me zo verdomd alleen.

1. psv-o
2. psv-v
3. bzv
4. wkv

Benoem het cursieve woord.

Ik voel me zo verdomd alleen.

1. psv-o
2. psv-v
3. bzv
4. wkv

Vanaf mijn vijfde jaar droom ik van voetballen in zo'n gigantisch, uitverkocht stadion.

zn

vz

bn

av

tw

bzv

psv

zww

Vanaf

mijn

vijfde

jaar

droom

ik

van

voetballen

in

zo'n

gigantisch,

uitverkocht

stadion.

Opdrachten (p. 108-110)

Maak opdracht 3 t/m 7

Let op: van opdr. 3 alleen zin b, c, e, f en i