Les 2 Vergelijkend tekstverband herkennen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Welkom 

We werken vandaag aan 1.3 Lezen = zakelijke teksten lezen (non-fictie)

Leerdoelen 

In deze paragraaf leer je:

• wat een artikel (uiteenzetting) is;

• onderwerp en hoofdgedachte benoemen;

• de opbouw van alinea’s herkennen;

• de functies van inleiding en slot herkennen;

• tekstverbanden herkennen.

Samen lezen: uitleg 

Een artikel is een informatieve tekst met vooral objectieve informatie. In een artikel geeft de schrijver uitleg over een onderwerp. Een artikel wordt ook wel een uiteenzetting genoemd.

Bij een artikel met een vaste structuur kun je door vragen te stellen snel bepalen wat de hoofdzaken zijn. 

Welke DRIE woorden typeren een artikel het best?

Twee vragen om de hoofdzaken van een artikel met een verklaringsstructuur te vinden.

Waar vind je meestal het onderwerp en de hoofdgedachte van een tekst?

"Het heeft geen zin om deze mondkapjes te dragen, want die houden het virus niet tegen." is de hoofdgedachte van

1. een informatieve tekst
2. een betogende tekst

	Talent
orienterend	verkennend
onderwerp	Lees de titel en de eerste en de laatste alinea
tekst: titel, illustratie, tussenkopje, anders gedrukt	Lees de eerste zin van alle alinea's tussen inleiding en slot (kernzin)
eerste alinea, laatste alinea	leest tussenkopjes en vetgedrukte woorden
	bekijk eventuele afbeeldingen
	lees bronvermelding (onder tekst)
globaal	stel jezelf vragen: onderwerp, soort tekst, doel, opbouw, inleiding, slot, bron, wie is de schrijver?
eerste en laatste zin alinea's

	Talent
precies	nauwkeurig
inleiding en slot goed bekijken	Lees de tekst aandachtig, zin voor zin
hoofdgedachte = één belangrijke zin, welke het onderwerp samenvat.	Let op de informatie die inleiding en slot geven
	Vraag je af wat het belangrijkste is wt over het onderwerp wordt gezegd. --> hoofdgedachte
	Slet de betekenis vast van belangrijke moeilijke woorden.
	Kijk wat het verband is tussen tekstdelen.

signaalwoorden 

	tekstverband	signaalwoorden
1	opsommend	ten eerste, ook, eveneens, bovendien, verder, tevens, zowel ... als, ten slotte, niet alleen... (maar) ook
2	tijdsvolgorde/chronologisch	eerste, intussen, terwijl, toen, vervolgens, daarna, voordat, nadat , zodra, ten slotte, jaartallen, data
3	tegenstellend	maar, echter, evenwel, toch, daarentegen, integendeel, enerzijds ... anderzijds
4	uitleggend	bijvoorbeeld, dat wil zeggen, met andere woorden, zoals, zo, als, denk aan
5	redengevend	want, omdat, daarom, immers, namelijk
6	concluderend	dus, dan ook, concluderend, de slotsom is, hieruit volgt
7	vergelijkend	net als, zoals, evenals

In je agenda lezen welke stof je moet leren voor een proefwerk is zoekend lezen?

1. waar
2. niet waar

Elke alinea van een tekst gaat over een ander deelonderwerp.

1. waar
2. niet waar

"Met andere woorden" is een voorbeeld van een uitleggend (toelichtend) verband.

1. waar
2. niet waar

Waarnaar kijk je het eerst als je wilt weten wat het onderwerp van een tekst is?

Hoe is een alinea meestal opgebouwd?

In welke tekstsoort worden argumenten gebruikt?

Aan welke woorden kun je het tekstverband tussen zinnen of alinea’s herkennen?

Wat is een verwijswoord?

Op welke manieren kun je de tekst gebruiken om achter de betekenis van een onbekend woord te komen?

Nieuw - vergelijkend tekstverband

Mijn moeder is net zo sportief als Diana.

Twee stukjes tekst worden met elkaar vergeleken.

.......    is gelijk aan .....= ze zijn hetzelfde = overeenkomsten

(net als, even groot als, even klein als) 

......is niet gelijk aan.....  = ze zijn anders = verschillen

(anders dan, groter dan, kleiner dan, meer dan, minder dan , beter, slechter)

#lees nauwkeurig = lezen om te begrijpen

1. Let op de informatie in de inleiding en het slot.
   
2. Vraag je af wat het belangrijkst is wat over het onderwerp wordt gezegd. = kernzin alinea
   
3. Stel de betekenis vast van belangrijke moeilijke woorden.
   
4. Kijk wat het verband is tussen de verschillende delen van de tekst.
   

Filmpjes

Tip:

Vaak kijken voor een toets!