2.4 Van zeeoorlogen tot rampjaar

• Geschiedenis
• Basisschool
• Groep 7

2.4 Van zeeoorlogen tot een rampjaar

Ben je aanwezig

1. Ja

Wat gaan we doen?

• Planning (aangepast).
• De periode 1650 - 1672 wordt besproken (twee lessen). 
• Zelfstandig werken.

Planning

• 2.5 wordt niet gemaakt.
• Enkel de modules van 2.1 t/m 2.4.
• Komende twee lessen instructie over de periode 1650-1672.
• Schrijf goed mee! komt terug tijdens toetsing.

Wie had de meeste macht tijdens oorlogstijd in de Republiek?

1. De stadhouder
2. De regenten
3. De Staten-Generaal
4. De raadspensionaris

Wie was stadhouder tijdens het einde van de oorlog?

1. Willem van Oranje
2. Maurits van Oranje
3. Frederik Hendrik
4. Willem II

Willem II

In 1647 werd Willem II stadhouder. Hij was tegen een vrede met Spanje.

1

Willem II van Oranje

Vrede van Münster

Bij de 'Vrede van Münster' kwam er een einda aan de 80-Jarige Oorlog met de Spanjaarden. 

3

Waterpokken

Willem II overlijdt plotseling aan de pokken op 6 november.  Hij is 24 jaar en heeft nog geen kin.
Acht dagen na zijn dood werd zijn zoon Willem III geboren! Er is weer een Oranje prinsje! 

4

Getrouwd

Willem II trok ten strijde tegen de regenten, samen met zijn neef uit Friesland. In 1650 is Willem II de machtigste man van de Republiek. Hij is 24 jaar oud.

2

Ik ben Willem II, de ...............      van de Republiek

Mijn vader was  ____________

Mijn zoon is  ____________

kreeg hij niet voor niets!

Vrede met ______? Dat vind ik belachelijk!

Stadhouder

Frederik Hendrik

Spanje

Willem III

Willem III wordt (nog) geen stadhouder

Holland verder zonder stadhouder. Een baby kan geen leiding geven. 

3

De machtigste man

Johan de Witt

Johan de Witt werd in 1653 raadspensionaris van het gewest Holland, net als Johan van Oldenbarnevelt dat ooit was.
Hij werd zo de machtigste man van de republiek omdat er geen stadhouder was!

1

Oorlogsvloot

Johan de wit zorgde voor een sterke oorlogsvloot om de zeeoorlogen met Engeland te kunnen winnen. 

2

De eerste Engelse Zee Oorlog (1652-1654)

• Engeland was jaloers op de Republiek.
• Oorlog om de macht op zee onvermijdelijk. 
• Engeland heeft echte oorlogsbodems. 
• De republiek verliest de zeeoorlog en zijn grootste 
  zeeheld (Maarten Tromp).

Een nieuwe held

• Engeland moest vernederd worden, maar hoe....?
• De republiek investeerde in een nieuwe vloot. 
• Daarnaast zocht Johan de Witt een nieuwe held.
• Deze vond hij; Michiel de Ruyter.
• Nu nog een spectaculaire overwinning en dan...

Absentie controle

• Maak de modules van 2.4. 

2.4 Van zeeoorlogen tot een rampjaar

Vervolg 2.4

Ben je aanwezig?

1. Ja

Wat gaan we doen?

• Opwarm vragen
• Vervolg 1650 - 1672
• Einde les

Wie was stadhouder van Holland in 1651?

1. Holland koos geen stadhouder
2. Willem II
3. Frederik Hendrik
4. Willem III

Wie was raadspensionaris van 1653 - 1672?

1. Johan van Oldenbarnevelt
2. Gasper Fagel
3. Johan de Witt
4. Adriaan Pauw

Wie was leider van de vloot in 1667?

1. Jacob van Heemskerck
2. Cornelis Tromp
3. Maarten Tromp
4. Michiel de Ruyter

Maak de zin af; in 1667 behaalde de Republiek een spectaculaire overwinning op de Engelsen. Dit was de tocht naar .......

Johan en zijn broer zijn helden!

Van held tot schurk

In 1672 gebeurt er iets vreselijks.  Enkel nog een tong van Johan de Witt en een vinger van Cornelis de Witt is over. Hoe kon dit gebeuren?

Schrik niet

Wat wilde Lodewijk XIV vooral?

1. Glorie en veroveringen
2. Centrale macht
3. Een mooi paleis bouwen
4. Een rustig leven

Het Rampjaar

1672

• In 1672 vielen de Engelsen, Fransen en twee Duitse Bisdommen tegelijkertijd de Republiek aan.
• Op zee wist De Ruyter de Engelsen en Fransen tegen te houden.
• Het landleger was echter te zwak. 
• Sommigen gaven De Witt de schuld: hij had ook het leger moeten versterken.
• Oranje boven! de Witten onder!
• Willem III werd op 22 -jarige leeftijd stadhouder.

Wat betekent de zin uit het dagboek van Johan:
'Toen syn direct vier mans-persoonen alle met ontboot sweart my te gelijck aangevallen, ende hebben sonder eenige woorden te spreecken eerst soo veel mogelyck naar mij gesteecken...'

Rampjaar

Schooltv Rampjaar 10:35 https://schooltv.nl/video/het-klokhuis-canon-republiek/

HET RAMPJAAR

Cornelis in de gevangenis

Cornelis wordt beschuldigd voor complot tegen de prins. Mensen beweerden dat hij een moord wilden plegen.

Johan de Witt

Johan de Witt komt zijn broer uit de gevangenis halen. Een woedende menigte staat buiten als ze merken dat beide broers in de gevangenis zitten. 

Willem III

• Willem III en de Ruyter redden de republiek.
• Hij zette een deel van het land onder water.
• Later wordt Willem III koning van Engeland (1689).

Vermoord door een woedende menigte

Hij werd stadhouder tijdens het rampjaar

Hij wordt koning van Engeland

Hij kreeg de schuld van de aanvallen op de republiek

Hij bedacht het plan om Engeland in Chatham aan te vallen.

Hij zette het land onder water tegen de Fransen

Hij was raadspensionaris

Zelfstandig werken + planning

• Morgen wegwerkles; wel melden!
• Vrijdag toets H2 (2.1 t/m 2.4) + aantekeningen.
• Bekijk filmpje. 

Wat heb je deze les geleerd?

Klik de goede zinnen aan

1. Johan van Oldenbarneveldt was een van de voorgangers van Johan de witt
2. Johan de Witt volgde Willem II als stadhouder op
3. Michiel de Ruyter was net zo machtig als Johan de Witt
4. Michiel de Ruyter was een geliefd werkgever