3.2 Nederland en Europa (les 3)

De Gouden Eeuw


H3.2 Nederland en Europa
Les 3
1 / 29
suivant
Slide 1: Diapositive
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 1,2

Cette leçon contient 29 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 1 vidéo.

time-iconLa durée de la leçon est: 45 min

Éléments de cette leçon

De Gouden Eeuw


H3.2 Nederland en Europa
Les 3

Slide 1 - Diapositive

Slide 2 - Diapositive

Lesdoel
Aan het eind van deze les kun je:

  1. het verloop en afloop van de oorlogen met Engeland, Frankrijk , Keulen en Münster uitleggen.
  2. verklaren waarom 1672 een rampjaar werd genoemd.
  3. beschrijven hoe de Republiek in de 18e eeuw zijn economische voorsprong kwijt raakte.

Slide 3 - Diapositive

OPDRACHT
Verdere bespreking

Slide 4 - Diapositive

Er komen 4 herhalingsvragen aan... 
Herhaling van de vorige les(sen)

Slide 5 - Diapositive

Lodewijk XIV
Van Olden
barnevelt
Johannes
Vermeer
Piet Hein
Jacobus II
Willem III
Absoluut vorst
raadspensionaris
schilder
zilvervloot
ruzie met het Engelse parlement
stadhouder

Slide 6 - Question de remorquage

Wat is kapitalisme?
A
Het streven naar zoveel mogelijk winst
B
Het streven naar zoveel mogelijk kolonies
C
Het streven naar zoveel mogelijk macht
D
Het opslaan van producten

Slide 7 - Quiz

Sleep het begrip naar de juiste uitleg
Voorzitter van de Hollandse Staten en vertegenwoordigde dat gewest in de Staten-Generaal. 
zich in een gebied vestigen, kolonies stichten
handel tussen Afrika, Amerika en Europa
Opperbevelhebber van het leger en de vloot en had invloed op de benoeming van regenten. 
Raadspensionaris
Kolonie
Stadhouder
Driehoekshandel

Slide 8 - Question de remorquage

De stapelmarkt is het gevolg van de rijkdom van Amsterdam
A
Goed
B
Fout

Slide 9 - Quiz

Maak je klaar om aantekeningen te nemen
Uitleg

Slide 10 - Diapositive

Het leger
In de Gouden Eeuw was de Republiek rijk. De Republiek kon daardoor een goed leger betalen en was daarom ook militair sterk. 

Dit waren huursoldaten.
Huursoldaten
Soldaat die zich verhuurt aan het leger, vaak van een ander land

Slide 11 - Diapositive

Vrede van Munster 1648


Vanaf 1630 was Nederland in de Tachtigjarige Oorlog sterker dan Spanje.

In 1648 werd er dan ook een vrede gesloten met Spanje. Spanje erkende de Republiek als zelfstandig land.

Dit staat bekend als de Vrede van Münster.

Slide 12 - Diapositive

Geen stadhouder meer (1650-1672)
Na de vrede met Spanje ontstonden er spanningen met Engeland. Engeland wilde een einde maken aan de macht van de Republiek op zee. Er kwamen drie Engelse zeeoorlogen. 

Johan de Witt werd in 1653 de nieuwe raadspensionaris. Tijdens een oorlog met Engeland liet hij een sterke vloot bouwen waarmee Michiel de Ruijter in 1667 de Engelsen versloeg. 

De Witt was fel anti-stadhouder: "Vertrouw nooit een Oranje", had zijn vader ooit tegen hem gezegd.


Slide 13 - Diapositive

Drie Engelse zeeoorlogen. 
1652 - 1654: Eerste Engelse Zeeoorlog  (Engeland VS. Republiek)
  • Oorzaak: Engeland wil einde maken aan overmacht van Nederlandse handelaren.

1665 - 1667: Tweede Engelse Zeeoorlog (Engeland VS. Republiek)
  • Uitkomst: Michiel de Ruyter behaalde een spectaculaire overwinning bij de rivier Medway. 

1672
- 1674: Derde Engelse Zeeoorlog  (Engeland + Frankrijk VS. Republiek)
  • Oorzaak: Lodewijk XIV wil einde maken aan de macht van de Republiek en sloot een verbond met Engeland

Slide 14 - Diapositive

Video
De aanval op Chatham (1667) (4:13)

Verdieping op het onderwerp

Let op! Hoe heette het enorme vlaggenschip van de Engelsen?

Slide 15 - Diapositive

Slide 16 - Vidéo

Hoe heette het vlaggenschip van de Engelsen?
A
De Royal Navy
B
De Zeven Provinciën
C
De Protector
D
De Royal Charles

Slide 17 - Quiz

Het Rampjaar
1672


  • In 1672 vielen de Engelsen en de Fransen tegelijkertijd met Keulen en Münster (oosten) Republiek aan.
  • Op zee wist De Ruijter de Engelsen tegen te houden, maar het landleger is te zwak

  • Het volk is radeloos, de regering is redeloos en het land is reddeloos

  • Sommigen gaven De Witt de schuld: hij had ook het leger moeten versterken
  • Samen met zijn broer Cornelis werd hij afgeslacht en opgehangen






Slide 18 - Diapositive

Rampjaar
  • 1672 aanval op De Republiek

  • Engeland valt aan via zee, Frankrijk en Duits leger via land. Leger van de Republiek is zwak, vloot erg sterk.
  • Michiel de Ruyter (Republiek) wint op zee
  • Op land wint Frankrijk
  • Gebroeders de Witt krijgen schuld van verzwakt leger --> worden vermoord door een boze menigte
  • Willem III wordt stadhouder (in 1688 ook koning van Engeland) --> Willem III verdrijft Frans leger

Slide 19 - Diapositive

Toch weer een stadhouder
1672

  • Pas toen de gebieden rond Holland onder water werden gezet, gaven de Franse legers het op. Keulen en Münster hadden zich al teruggetrokken.
  • De Republiek was gered, maar voor veel mensen was duidelijk geworden dat ze niet zonder stadhouder konden: Willem III volgt na 25 jaar zijn vader op.
  • Willem III werd ook koning van Engeland in 1689: vochten samen tegen Frankrijk

De Republiek wist het Rampjaar te overleven maar zou nooit meer zijn economische voorsprong terug krijgen. De oorlogen hadden ontzettend veel gekost. 


Behalve stadhouder en Prins van Oranje, werd Willem III in 1688 ook Koning van Engeland! Daar heeft hij nog steeds de bijnaam King Billy.

Slide 20 - Diapositive

Er komen 4 quizvragen aan... 
Ter herhaling en afsluiting

Slide 21 - Diapositive

Met welke vrede werd de erkenning van de Republiek der Nederlanden internationaal erkend?
A
Vrede van Munster
B
Vrede van Augsburg
C
Vrede van Parma
D
Vrede van Antwerpen

Slide 22 - Quiz

Kort na de Vrede van Münster (1648) overleed de stadhouder. Er werd geen nieuwe stadhouder gekozen. Voortaan zou de Staten-Generaal zorgen voor de veiligheid van het land. De raadspensionaris,                          , zorgde dat de Republiek een sterke vloot had. Dat was nodig omdat er spanningen ontstonden tussen de Republiek en Engeland. Onder leiding van                           werd de Engelse vloot verslagen. Vijf jaar later vielen de Engelsen weer aan, maar dit keer viel het Franse leger en twee legers uit het                             tegelijkertijd aan. De Engelsen werden weer verslagen, maar de Fransen niet. Dat kwam doordat het landleger van de Republiek heel zwak was. Sommige mensen gaven Johan de Witt daar de schuld van. Hij werd toen, samen met zijn broer, gruwelijk vermoord. Na het                             , zoals het jaar 1672 later zou gaan heten, werd er toch maar                         nieuwe stadhouder gekozen.
oosten
Johan van Oldenbarnevelt
een
Piet Hein
Maurits van Oranje
Johan de Witt
geen
Stadhouderjaar
Spaanse
Rampjaar
Michiel de Ruyter
oorlogsjaar

Slide 23 - Question de remorquage

Sleep onderstaande woorden naar de juiste afbeelding
Lodewijk XIV
Stapelmarkt
VOC
WIC
Michiel de Ruyter
Rembrandt van Rijn

Slide 24 - Question de remorquage


1672 wordt het Rampjaar genoemd omdat:
A
De Nederlanden Amsterdam verloren als stapelmarkt van de wereld.
B
de Nederlanden werden aangevallen door Frankrijk, Engeland, Keulen en Münster.
C
De Nederlanden werden aangevallen door Duitsland, Rusland en Italië.
D
De Nederlanden de godsdienstige oorlog tegen de Rooms-Katholieke kerk leken te verliezen.

Slide 25 - Quiz

Afsluiting
Huiswerk:
3.2 maken en lezen online werkplaats

(Nog niet gedaan? Begin er dan nu aan.)

Slide 26 - Diapositive

Extra uitleg

Slide 27 - Diapositive

Slide 28 - Diapositive

oprichting WIC
Oprichting VOC
Stadhouderloze tijdperk
Rampjaar
Willem III wordt stadhouder

Slide 29 - Question de remorquage