Oefenen voor de toets H3 politieke revoluties

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Oefenen voor de toets

• H3 politieke revoluties
• Vragen van de afsluiting gemaakt?
• Zijn er nog vragen/ onderwerpen die je moeilijk vindt?

Leg uit waarom de titel 'Politieke Revoluties' een goede naam is voor hoofdstuk 3

De standenmaatschappij?!
Indeling van de maatschappij in Frankrijk in de 18e eeuw

Welke 3 groepen/standen zie je op de vorige afbeelding? Noem ook of ze bij de 1e, 2e of 3e stand horen.

De verlichting

Manier van denken waarin geloof en traditie plaatsmaken voor logisch en verstandelijk redeneren. Verlichte burgers waren kritisch over kerk, bestuur en samenleving en wilden deze verbeteren.

Link naar opdracht verlichting: http://www.sjlgs.nl/havo/files/Groepsopdracht-denkbeelden-verlichting.pdf

Wat werd er anders?

Nieuwe ideeën over goed bestuur

Verlichte denkers:

• kritiek op de standensamenleving.
• kritiek op het absolutisme.
• mensen zijn vrij & gelijk.

Verlichte denkers waren het niet eens over de manier waarop de ongelijkheid opgelost kon worden.

Kritiek op de standenmaatschappij

Volgens verlichte denkers waren alle mensen van nature gelijk

en hebben mensen van nature bepaalde rechten hadden, zoals het recht op bezit en vrijheid. Zulke rechten noemden ze natuurrechten

In hoeveel verschillende delen is de macht in een land verdeeld volgens Montesqieu?

1. 2
2. 3
3. 4
4. 5

Montesquieu

Absolutisme leidt tot onderdrukking

Het gezag moet gescheiden zijn over drie machten (driemachtenleer)

- Wetgevende macht

- Uitvoerende macht

- Rechterlijke macht

Nieuwe ideeën over goed bestuur

Scheiding van machten:

1. Wetgevende macht: vergadering van volksvertegenwoordigers maken de wetten.
2. Uitvoerende macht: de koning en de regering voeren de wetten uit.
3. Rechtsprekende macht: rechters geven straffen als burgers, koning of regering zich niet aan de wetten houden.

Salons, cafes, koffiehuizen

brieven, romans en toneelstukken

De Franse Revolutie

• De Franse koningin Marie Antoinette was niet populair in Frankrijk. 
• Frankrijk failliet !
• In 1788 wilde Lodewijk daarom nieuwe belastignen invoeren.

De Nationale vergadering voert een grondwet in: einde absolutisme

Robespierre wordt onthoofd: de terreir komt ten einde

Lodewijk XVI wordt door radicalen onthoofd

Bestorming van de Bastille

Frankrijk raakt in oorlog met de rest van Europa

Staten- Generaal

•  De Staten-Generaal bij elkaar roepen: 1789
•  Al 175 jaar niet meer bij elkaar geweest.  
• Er ontstond al snel ruzie over de manier van stemmen...

Een nieuwe volksvertegenwoordiging

• 1e en 2e stand wilden stemmen per stand: elke stand 1 stem​ 
• 3e stand wilden stemmen per hoofd: elk persoon had 1 stem.  Dat zou eerlijker zijn. ​
• De standen werden het niet eens en de 3e stand vertrekt.​
• Ze richtten een nieuwe volksvergadering op: Nationale Vergadering.

Een nieuwe volksvertegenwoordiging

• Vertegenwoordigers van de 1e en 2e stand sloten zich bij de Nationale vergadering aan.
• De koning kon hierdoor niet anders dan de Nationale Vergadering te erkennen: veel macht.
• Ondertussen kwamen overal in Frankrijk boeren en burgers in opstand: bang om de macht weer te verliezen.

Val van de Bastille

Begin Franse Revolutie

• 14 juli 1789 Bestorming van de Bastille (aanleiding).
• Opstand verspreidt zich naar het platteland (moordpartijen en plunderingen)
• De koning erkent de Nationale Vergadering.

De lesstof noemt 3 oorzaken van de Franse revolutie. Noem er 2.

Deze revolutie heeft dus verschillende oorzaken: 

• de grote ongelijkheid en onrechtvaardigheid van het ancien régime;

• het ontstaan van verlichte ideeën over de samenleving en het bestuur;

• het geldtekort van de Franse staat.

Wat zijn patriotten?

Patriotten

• Boze burgers die de macht grijpen 
• Streven naar vrijheid, gelijkheid en democratie
• Leider: Joan Derk van der Capellen tot den Pol (schrijver van de tekst 'aan het volk van Nederland).

Oranjegezinden

• Aanhangers van de stadhouder/Prins van Oranje
• Stonden lijnrecht tegenover de Patriotten
  

Bataafse Revolutie (1795)

Dus van 1781 tot 1795:

1. Mensen met kritiek verzamelen zich: patriotten

2. Patriot: vaderlandslievend persoon 

3. 1781: pamflet 'Aan het volk van Nederland' uit stevige kritiek

4. 1785: vlucht van de stadhouder 

5. 1786: patriotten nemen stadsbesturen over 

6. Oranjegezinden blijven de stadhouder steunen 

7. 1787: Pruisen brengen de stadhouder terug aan de macht

Gevolgen:

1: Ook Nederland krijgt een grondwet. (1798)

2: Willem V vluchtte naar Engeland.

3: Nederland werd een eenheidsstaat.

Wat merken wij er nu nog van dat Napoleon een paar jaar onze(Nederland) keizer is geweest?

Code Napoléon

Alle wetten en regels vastgelegd in één wetboek, de Code Napoléon. Deze golden ook in de veroverde gebieden. 

1. Iedereen gelijk voor de wet.
2. Overal en voor iedereen dezelfde wetten en straffen. 
3. Burgerlijk wetboek= achternamen voor iedereen. 
4. Centralisatie ingevoerd, onderwijs verbeterd. 

Erfenis van Napoleon

• Verkeer: rechts rijden

• Invoering van het metrieke stelsel (meters, kilometers)

• Nederland wordt écht één land

Succes met leren!