3.7 grammatica uit Talent

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Infinitief (alleen Kevin)

De infinitief is een vorm van het werkwoord. 

De infinitief wordt ook wel ‘het hele werkwoord’ genoemd. 

De meeste infinitieven eindigen op -en, sommige op -n. 

Voorbeelden: lopen, werken, bidden, eten, slapen, gaan, zien, doen, zijn. Infinitieven maken deel uit van het gezegde. 

Voorbeelden infinitieven

(1) Ik wil daar niet aan denken.

(2) Ik hoef daar niet aan te denken.

(3) De agent spoorde de voorbijgangers aan (om) te helpen.

(4) Het meisje stond op haar tenen om te kunnen zien wat er gebeurde.

Zinsdelen

Je kunt een zin in delen verdelen: de zinsdelen. Alles wat voor de persoonsvorm staat of kan staan is één zinsdeel.

Zodra je dus weet wat de pv (persoonsvorm) en de wg (werkwoordelijke gezegde) is, maak je steeds (in je hoofd) een andere zin. Tussen de zinsdelen zet je streepjes.

Dus...

Eerst de PV zoeken:

Ik heb dat cadeau aan Greetje gegeven

Daarna WG zoeken

Ik heb dat cadeau aan Greetje gegeven

Ik heb dat cadeau aan Greetje gegeven.

Dat cadeau heb ik aan Greetje gegeven.

Aan Greetje heb ik dat cadeau gegeven.

Zoeken WG +O + LV

Eerst de PV zoeken:

Ik heb dat cadeau aan Greetje gegeven

Daarna WG zoeken

Ik heb dat cadeau aan Greetje gegeven

Onderwerp is Wie heeft gegeven? Wie + wg

LV is Wat heb ik gegeven? b

Zinsdelen

De zinsdelen zijn dus: 

Ik | heb | dat cadeau | aan Greetje | gegeven.

Let op: maak een zinsdeel zo lang mogelijk, maar een plaats en een tijd zijn wel aparte zinsdelen.

 

Ik / heb / gisteren / dat cadeau / aan Greetje / gegeven           

Onderwerp

Vraag: Wie / wat + werkwoordelijk gezegde

Het onderwerp (ow) is erg belangrijk, het onderwerp geeft namelijk ook de spelling van de persoonsvorm aan. 

Het onderwerp kun je vinden door de volgende vraag te stellen:

wie/wat +wg? 

Je vult dus in de vraag het wg in.

Voorbeelden

Hij is naar de stad gelopen.

wg: is gelopen

wie/wat is gelopen?: antwoord: hij

Vorige week wilden Bart, Kees en Ben naar de winkel gaan.

wg: wilden gaan

wie/wat wilden gaan?: antwoord Bart, Kees en Ben

Hij /heeft /een voetbal /gevonden.

Wat is de PV in deze zin?

1. hij
2. heeft
3. een voetbal
4. gevonden

Hij /heeft /een voetbal /gevonden.

Wat is de WG in deze zin?

1. hij
2. heeft
3. heeft gevonden
4. gevonden

Hij /heeft /een voetbal /gevonden.

Wat is het onderwerp in deze zin?

1. hij
2. heeft
3. een voetbal
4. gevonden

Hij /heeft /een voetbal /gevonden.
Wat is het lijdend voorwerp in deze zin?

1. hij
2. heeft
3. een voetbal
4. gevonden

Vorige week wilden Bart, Kees en Ben een cadeaubon gaan kopen.

Wat is de PV in deze zin?

1. Bart, Kees en Ben
2. wilden
3. gaan kopen
4. wilden gaan kopen

Vorige week wilden Bart, Kees en Ben een cadeaubon gaan kopen.

Wat is de WG in deze zin?

1. Bart, Kees en Ben
2. gaan kopen
3. wilden gaan kopen
4. een cadeaubon

Vorige week wilden Bart, Kees en Ben een cadeaubon gaan kopen.

Wat is het onderwerp in deze zin?

1. Bart, Kees en Ben
2. wilden
3. gaan kopen
4. een cadeaubon

Vorige week wilden Bart, Kees en Ben een cadeaubon gaan kopen.

Wat is het lijdend voorwerp in deze zin?

1. Bart, Kees en Ben
2. wilden
3. gaan kopen
4. een cadeaubon

Maken

Via de digitale methode. 

Talent

Hoofdstuk 3

3.7 grammatica

Vragen 1 t/m 12