1.3 Boeren in onze streken & Tekenopdracht

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Welkom bij GS!

1. Telefoon in de tas!
2. Pak je laptop en schrift erbij.
3. Kom in de Lessonup!
4. Ben je zover? Toppertje 

Wat gaan we doen vandaag?

1. Herhaling 1.2
2. Leerdoelen
3. Video
4. Start maken 1.3 Boeren in onze streken.
5. Aan de slag! 

Herhaling: Noem een gevolg van de landbouwrevolutie.

Leerdoelen

Aan het einde van deze les:

1. Weet je het verschil tussen de bandkeramiek en de trechterbekercultuur.
2. En je kent het verhaal van het Meisje van Yde en de Man van Tollund

1.3 Boeren in onze streken

Boeren in Europa

• Pas laat: het was niet nodig, er was voldoende voedsel te vinden voor het aantal mensen.

• Tóch landbouw in Europa: mensen verhuizen uit gebieden waar gebrek aan landbouwgrond is en komen hier terecht.

• Eerste boeren in Nederland: Zuid-Limburg rond 5300 v. Chr.

Boeren in Nederland

• Zuid-Limburg: bandkeramiekers (tot 4400 v. Chr)

• Noord-Nederland: trechterbekercultuur (rond 3500 v. Chr.)

• Vanaf 3000 v. Chr. zijn er in Nederland geen jager-verzamelaars meer

Bandkeramiek

Trechterbekercultuur

Hoe bouwden de boeren huizen?

Veel resten van de boerderijen uit de Steentijd hebben archeologen niet kunnen terugvinden. Toch zijn er aanwijzingen dát er huizen waren.

Hoe kun je dat in de afbeelding zien?

1. Je ziet nog duidelijk de muren die van aarde zijn gemaakt. De eerste woningen hadden zulke muren.
2. De rode stippen komen door de verf die in de Steentijd gebruikt is.
3. De donkere rondjes zijn de plekken waar eens de palen van de woning hebben gestaan.
4. De vloer is helemaal glad, net zoals wij dat tegenwoordig in ons huis hebben.

Indeling van 'onze' prehistorie

Dood en begraven

• Graven worden steeds uitgebreider: grafheuvels en hunebedden

• Zowel begraven als cremeren: urnenvelden

• Doden kregen bezittingen mee: vermoedelijk geloven in leven na de dood

Hoe kan ik aan de afbeelding zien dat de hunebedden ná landbouwrevolutie zijn gemaakt?

1. De grote stenen kwamen hier pas tijdens de landbouwrevolutie.
2. Er woonden hier te weinig mensen om samen de hunebedden te maken.
3. Er wordt gebruik gemaakt van dieren.
4. Voor de landbouwrevolutie werden er geen mensen begraven

Het Meisje van Yde

• Tussen 54 v.Chr. en 128 n.Chr.
• Veenlijk
• Drenthe, Yde
•  Gedood of geofferd?

De Man van Tollund

Op 6 mei 1950, toen de familie Højgaard in het veen turf aan het steken was, werd de man gevonden. Eerst dacht men dat het een verdwenen jongeman was, dus de politie werd erbij gehaald. De politie schakelde een archeoloog in die na onderzoek vaststelde dat het lichaam al 2300-2400 jaar oud was.

De man van Tollund was een prehistorische persoon die ongeveer 2.400 jaar geleden leefde. Zijn lichaam werd goed bewaard in een veenmoeras in Denemarken, waardoor we veel over zijn leven weten. Zijn dood was waarschijnlijk het gevolg van een ritueel offer, en zijn lichaam werd per ongeluk gemummificeerd door de unieke omstandigheden van het veen. Zijn ontdekking heeft ons waardevolle inzichten gegeven in het leven en de cultuur van de mensen in die tijd.

Van offering tot vondst

Leerdoelen

Aan het einde van deze les:

1. Weet je het verschil tussen de bandkeramiek en de trechterbekercultuur.
2. En je kent het verhaal van het Meisje van Yde en de Man van Tollund.

Trechterbekercultuur

Bandkeramiekers

- Zuiden van Nederland

- Noorden van Nederland

- Hunebedden

- Leefden tussen 5300 en 4900 v. Chr.

- Leefden tussen 3500 en 2700 v. Chr.

Ik kan antwoord geven op de leerdoelen.
LD1: Weet je het verschil tussen de bandkeramiek en de trechterbekercultuur.
LD2: En je kent het verhaal van het Meisje van Yde en de Man van Tollund.

Ja!!

Nee, totaal niet...

Nog niet, wel bijna!

Huiswerk

Paragraaf 1.3 Boeren in onze streken

Opdracht 3 t/m 10

Volgende les!

Tekenopdracht

• Maak een tekening van de Jagers-Verzamelaars en de Eerste Boeren.
• Laat in je tekening 5 verschillen zien tussen de jagers en de boeren. (schrijf onder de tekening welke verschillen te zien zijn )
• Gebruik potloden en maak de tekening zo mooi mogelijk.

• Inleveren via ELO voor een VD of NV. (27-10)
• Plak de tekening in je schrift

Bijvoorbeeld:

Hoe woonden ze?