1.2 Kernbegrippen bij maatschappijleer + 1.3 Maatschappelijke problemen

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 3

H1 Wat is maatschappijleer?

1.2 Kernbegrippen bij maatschappijleer + 1.3 Maatschappelijke problemen

Leerdoelen:

• Je kunt uitleggen wat waarden en normen zijn en hiervan

  voorbeelden benoemen.

• Je kunt de begrippen belang, belangentegenstelling, macht,

  machtsmiddelen en sociale ongelijkheid uitleggen.

• Je kunt de kenmerken en voorbeelden van een maatschappelijk probleem benoemen

H1 Wat is maatschappijleer?

In deze paragraven :

• Waarden en normen
• Belangen
• Macht
• Sociale ongelijkheid
• Kenmerken van een maatschappelijk probleem 
• Wat is een maatschappelijk probleem?

Waarden

Principes die mensen belangrijk

vinden en willen nastreven.

Waarden

Een waarde kun je meestal

in één woord omschrijven.

Familie	Aanzien
Vrijheid	Gezondheid
Discipline	Eerlijkheid
Vriendschap

Normen (regels)

Regels over hoe jij en anderen zich moeten gedragen.

 

Normen

Normen horen altijd bij een waarde!

Normen beginnen vaak met : je mag niet, je laat, ik vind....

 

Waarden en normen

Sommige normen zijn opgenomen in wetten.

Bijvoorbeeld: je mag je telefoon niet gebruiken tijdens het fietsen.

Andere normen zijn ongeschreven regels.

Bijvoorbeeld: je laat geen boer tijdens het eten.

Belang

Het voordeel dat je ergens bij hebt.

Belang

Jouw belang is bijvoorbeeld een lesrooster zonder tussenuren,

want dan ben je eerder uit.

Soms is er sprake van een belangentegenstelling           het belang

van de één botst met het belang van de ander.

Bijvoorbeeld: de één wil graag goedkoop vliegen, de ander wil

vliegen juist duurder maken omdat het milieuvervuilend is.

Wat is macht?

De mogelijkheid om het gedrag van

anderen te beïnvloeden.

Macht

Machtsmiddelen :	functie of beroep
aanzien of status	overtuigingskracht
Geld	aantal mensen dat gezamenlijk iets wil
toegang tot de media	toegang tot invloedrijke personen
geweld	kennis en vaardigheden

Welke machtsmiddelen hebben deze mensen?

Sociale ongelijkheid

Dit zie je bijvoorbeeld aan:

Discriminatie op de arbeidsmarkt

De inkomensverschillen tussen een bankdirecteur en een schoonmaker

Macht, kennis en geld zijn niet gelijk over alle mensen verdeeld.

Niet iedereen dezelfde kansen heeft in de samenleving.             Sociale ongelijkheid.

Maatschappelijk probleem

Kijk je naar de samenleving dan gaat er veel goed, maar niet alles.

Vier kenmerken:

1. Veel mensen hebben last van het probleem.
   
2. Er zijn verschillende meningen over de oorzaak en de oplossing.
3. Het probleem krijgt veel aandacht in de media.
4. De politiek is meestal nodig voor een oplossing van het probleem.

Wat is een maatschappelijk probleem?

Om een maatschappelijk probleem te onderzoeken, stel je de

volgende vragen:

1 Wat is het probleem?

2 Wie zijn er onder anderen bij het probleem betrokken?

3 Wat willen ze precies?

Wat is een maatschappelijk probleem?

4 Welke belangen hebben ze?

5 Welke waarden en normen hebben ze?

6 Wat zijn de oorzaken van het probleem?

7 Op welke manieren kan het probleem worden opgelost?

8 Wat vind jij de beste oplossing?

Wat is een maatschappelijk probleem?

Wat is een maatschappelijk probleem?

Discriminatie	Criminaliteit
Stikstof crisis	Klimaat/Milieu
Woning te kort	Grote bedrijven in Nederland
Huishoudelijk geweld	Vergrijzing
Geweld / alcohol / drugs gebruik onder jongeren	?

De mogelijkheid om het gedrag van
anderen te beïnvloeden.

1. Sociale ongelijkheid
2. Macht
3. Normen
4. Waarden

Het voordeel dat je ergens bij hebt.

1. Macht
2. Belang
3. Sociale ongelijkheid
4. Waarden

Principes die mensen belangrijk
vinden en willen nastreven.

1. Normen
2. Waarden
3. Belang
4. Macht

Regels over hoe jij en anderen zich moeten gedragen.

1. Belangentegenstelling
2. Macht
3. Macht
4. Normen

Zelfstandig werken                         Extra uitleg? Vragen?

Magister -> Elo -> Opdrachten