2.5 De breuk wordt definitief

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

2.5 De breuk wordt definitief

Tijdvak 5: tijd van de ontdekkers en hervormers

Tijdvak 6 : Tijd van de regenten en vorsten

Lesdoel:

- Waardoor werd de breuk tussen de opstandige gewesten en Filips II definitief?

De leider van de Nederlandse Opstand was...

1. Jan Pieterszoon Coen
2. Maurits van Oranje
3. Johan de Witt
4. Willem van Oranje

Wat is een andere naam voor de Nederlandse Opstand?

1. De Nederlandse oorlog.
2. De 80 jarige oorlog.
3. De grote oorlog.
4. De Spaans-Nederlandse oorlog.

Wat is geen oorzaak van de Nederlandse Opstand?

1. Centralisatie.
2. Kettervervolgingen.
3. Reformatie.
4. Armoede.

Wat waren de oorzaken van de Nederlandse Opstand? 

Sleep de oorzaken naar de juiste plek. 

Religieus

economisch

politiek

Raad van Beroerten

Vervolgingen van Calvinisten

Tiende Penning

Centralisatiepolitiek

adel raakt zijn macht kwijt

De Spaanse furie

• 1573 Alva wordt opgevolgd door Requesens. 
• Sterft in 1576: geen landvoogd meer
• Spanje is blut: lege staatskas = geen soldij
• 1576: Spaanse Furie in o.a. Antwerpen. 

Van Pacificatie naar verdeeldheid

- Pacificatie van Gent: gewesten zouden samen de Spaanse troepen verdrijven

Over geloof kwam men niet uit:

- moest ieder gewest bepalen welk geloof men aanhing?

- Uitstellen

Unie van Utrecht en Atrecht

1579-1588

• 1579 De Zuidelijke Nederlanden blijven Filips II volgen en sluiten de Unie van Atrecht. 
• In 1579 besluiten de Noordelijke Nederlanden samen te werken in de Unie van Utrecht om de Spanjaarden te verjagen.

De Unie van Utrecht wordt wel gezien als het begin van het huidige Nederland. Daarom werd er in 1979, vierhonderd jaar na de Unie van Utrecht, een speciale herdenkingsmunt uitgegeven.

Wat was de Spaanse Furie

1. Plundering van Antwerpen door Spaanse Soldaten die op een muiterij tocht gingen
2. Georganiseerde aanval van het Spaanse leger op de opstandige gewesten Zeeland en Holland.
3. Aanval op het leven van Willem van Oranje door een Spaanse huurmoordenaar.
4. De reactie van Filips II na het lezen van de Acte van Verlatinghe

Wat was het gevolg van de Spaanse furie?

1. Unie van Utrecht
2. Unie van Atrecht
3. Pacificatie van Gent
4. plakkaat van Verlatinge

Moord!

10 juli 1584

• Filips II had Willem van Oranje vogelvrij verklaard: iedereen mag ongestraft Willem van Oranje vermoorden.
• Het lukt de Fransman Balthasar Gerards om Willem van Oranje te vermoorden.

De Hertog van Parma 

• Succesvol (voor Spanje)
  
• Veroverde steden in de Zuidelijke Nederlanden
• Opstandige gewesten waren radeloos
• Tijd voor een bondgenoot?  Hertog van Anjou, Engelse koningin?

Hertog van Anjou

Zonder bondgenoot was de Unie van Utrecht gedoemd te mislukken. 

De Staten-Generaal boden Frankrijk het heerschappij aan. 
Daarvoor moesten ze wel Filips afzweren als koning

Plakkaat van Verlatinge (1581)

Met het Plakkaat van Verlatinge, ook wel de akte van Afzwering genoemd, namen de noordelijke gewesten tijdens de Tachtigjarige Oorlog afstand van de Spaanse koning Filips II. Het stuk uit 1581 markeert daarmee de geboorte van de Republiek der Verenigde Nederlanden.

Wie weet hoe dit gaat aflopen?

De Nederlandse opstand (of 80 jarige oorlog)

1

2

3

4

5

6

Moord Willem van Oranje

Verovering van Den Briel

Vrede Münster

 Unie van Utrecht

Hertog van Alva komt

Beeldenstorm

Huiswerk

Maken opdrachten 2.5:

69-71-76-77-78-79