7.3 - Democratische revoluties

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Tijdvak 7 is de tijd van...

1. ontdekkers en hervormers
2. regenten en vorsten
3. pruiken en revoluties
4. burgers en stoommachines

Het volgende begrip past het best bij de Verlichting...

1. verstand
2. Renaissance
3. ontdekkingsreizen
4. Grieken

Alles voor het volk,
maar niets door het volk past bij...

1. rationeel optimisme
2. democratische revolutie
3. abolitionisme
4. verlicht absolutisme

Bij welk denkbeeld van de verlichting past het citaat:
"In geen koninkrijken hebben zoveel burgeroorlogen gewoed als in dat van Christus."

1. Mensenrechten
2. Economische vrijheid
3. Scheiding van kerk, staat en rechtspraak
4. Godsdienstige verdraagzaamheid

Bij welk denkbeeld van de verlichting past het citaat:
"Het lot van een volk heeft vaak afgehangen van de goede of slechte spijsvertering van de eerste minister."

1. Mensenrechten
2. Volkssoevereiniteit
3. Verstand
4. Godsdienstige verdraagzaamheid

Bij welk denkbeeld van de verlichting past het citaat:
"Men moet altijd handelen volgens een regel waarvan men zou willen dat het een algemene wet is."

1. Mensenrechten
2. Volkssoevereiniteit
3. Verstand
4. Godsdienstige verdraagzaamheid

7.3 Democratische revoluties

- Amerikaanse revolutie -

kenmerkend aspect

de democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap

Hoe zag het bestuur er voor de democratische revoluties uit?

Wat is het Ancien Regime?

Welke nadelen had de standenmaatschappij voor de gewone burgers?

Franse Revolutie (1789-1815)

Bataafse Revolutie (1787-1799)

Amerikaanse Revolutie (1775-1783)

Britse koloniën in de tegenwoordige Verenigde Staten

Geen belasting zonder vertegenwoordiging

1763: Britse regering had geld nodig --> meer belasting heffen 

• Op thee, suiker, glas, postzegels etc. 
• Dat zorgde voor protesten
• --> Kolonisten kwam in opstand tegen de Engelsen;
• 'No taxation, without representation'

• Geen extra belasting, zonder vertegenwoordiging in het Engelse parlement

1773 - Boston tea party

Aanleiding onafhankelijkheidsoorlog

1776

Vrede van Parijs. De Britse delegatie weigerde te poseren voor het schilderij. 

Samengevat

De ideeën van welke verlichte filosoof lees je terug in de onafhankelijkheidsverklaring?

1. Voltaire
2. Montesquieu
3. Locke
4. Rousseau

De ideeën van welke verlichte filosoof lees je terug in de grondwet?

1. Voltaire
2. Montesquieu
3. Locke
4. Rousseau

De ideeën van welke verlichte filosoof lees je terug in de grondwet?

1. Voltaire
2. Montesquieu
3. Locke
4. Rousseau

De Franse Revolutie (1789-1799) 

Leerdoelen

Aan het eind van deze les(sen weet jij:

• hoe bestuur en samenleving veranderden na de Franse Revolutie
• wat de Terreur was

Waarbij je de volgende begrippen kent:

• Grondwet - document waarin de rechten en plichten van burgers staan en het bestuur is geregeld.
• Grondrecht - het recht van elke burger dat in de grondwet staat, bijv. vrijheid van godsdienst en meningsuiting
• Franse Revolutie - grote, plotselinge verandering van de Franse samenleving en het bestuur die begon in 1789
• Terreur - periode in de Franse Revolutie (1793-1794) waarin een kleine groep de macht had door de Fransen met geweld angst aan te jagen (terreur)

Eind 18e eeuw had Frankrijk grote problemen. Waarom? 

Frankrijk was een echte standensameleving. Hoewel het plaatje een 'eerlijke' verdeling suggereert, maakte de derde stand ruim 95% van de bevolking uit. 

Franse spotprent over de standensameleving. Wat wil de auteur hiermee zeggen? 

De crisis van het Ancien Regime

• Frankrijk heeft geld nodig maar ...
  Alleen de derde stand betaalt belasting.
• Burgers (die belasting betalen) willen invloed
• Boeren ontevreden door hoge graanprijzen 
• Tweede stand (adel) ontevreden, want de koning heeft alle macht. 

Eed op de kaatsbaan

juni 1789

• Omdat de 1e en 2e stand steeds tegenstemmen, begint de 3e stand zijn eigen vergadering
• Doel: het opstellen van een grondwet die geldt voor alle Fransen, o.a. 
• Afschaffen standensamenleving
• Constitutionele monarchie (koning gebonden aan grondwet) 
• Godsdienstvrijheid

Bestorming van de Bastille

14 juli 1789

• De koning stuurt het leger naar Parijs om groepen mensen uit elkaar te slaan. 
• Het Franse volk bestormt Bastille, een 'gevangenis' én buskruit-opslag. 
• De wapens hadden ze al eerder buitgemaakt.
• De Franse Revolutie is begonnen...en slaat over op andere delen van het land!

"Het ontwaken van de Derde Stand" is de titel van deze spotprent. Zie hoe adel en geestelijkheid terugdeinzen. Op de achtergrond wordt de Bastille afgebroken.