5.1 Besluiten en besturen in Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

De Nederlandse parlementaire democratie. Hoe werkt het?

Wat is een parlementaire democratie?

Wat moet je kennen/kunnen?

• Je kent de verschillende taken van het Nederlandse parlement.
• Je kunt uitleggen hoe het Nederlandse parlement wordt gekozen.
• Je kent het begrip evenredige vertegenwoordiging.
• Je weet hoe de gemeente en de provincies bestuurd worden.

Wat is het parlement?

In Nederland bestaat het parlement uit de Eerste en Tweede Kamer.

Wat is het parlement? De Tweede Kamer

De Tweede Kamer wordt rechtstreeks door de bevolking gekozen.

Er zijn 150 zetels (stoelen) in de Tweede Kamer.

Wat is het parlement? De Eerste Kamer

De Eerste Kamer wordt niet rechtstreeks door de bevolking gekozen.

De bevolking kiest eerst de Provinciale Staten ( het parlement van de provincie). De Provinciale Staten kiezen dan de leden van de Eerste Kamer.

De Eerste Kamer heeft daarom ook minder macht dan de Tweede Kamer.

De regering Rutte-Asscher

Wat zijn de taken van het parlement?

• Het parlement controleert of de regering haar werk wel goed doet.

* Wetsvoorstellen van de regering moeten door het parlement worden goedgekeurd.

* De Tweede Kamer mag zelf ook wetten maken.


Het is erg belangrijk dat er dus steeds een meerderheid in parlement akkoord is met de ideeën van de regering.

Hoeveel zetels in de Tweede Kamer heeft de regering nodig voor een meerderheid?

Stelsel van evenredige vertegenwoordiging.

Er zijn veel politieke partijen en maar 150 zetels in de Tweede Kamer.
Hoe wordt dit nu verdeeld?


Wanneer tijdens verkiezingen de PvdA 30% van de stemmen krijgt, dan krijgt de PvdA ook 30 % van de 150 kamerzetels.

stelsel van evenredige vertegenwoordiging

Wanneer een partij 10% van de stemmen krijgt, krijgt de partij ook 10% van de kamerzetels.

Er zijn in Nederland nog twee verkiezingen

1. Gemeente verkiezingen

2. Provinciale verkiezingen

De gemeenteraad is het parlement van de gemeente

College van B &W

De Burgermeester en wethouders. 

Zij zijn de regering van de gemeente. 

Provinciale Staten

Zij zijn het parlement van de provincie.

Inwoners van de provincie kiezen de Provinciale Staten.

De Provinciale Staten kiezen de leden van de Eerste Kamer.

De Commissaris van de Koning

Hij of zij is de hoogste bestuurder van de de provincie.

De Provinciale Staten controleren dus of de commissaris van de koning en zijn bestuur hun werk wel goed doen. 

Welke bestuurlijke verkiezingen in Nederland zijn er?