Vulkanen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Vulkanen

Leerdoelen

Aan het eind van de les weet je:

• wat een vulkaan is
• waar de meeste vulkanen voorkomen en waarom dat zo is
• hoe een vulkaan er van binnen uitziet
• hoe een vulkaan uitbarst
• welke soorten vulkanen er zijn en de kenmerken

Wat doen we tijdens deze les?

Terugblik vorige les; aardbevingen

Theorie vulkanen

Aan de slag!

Wat weet je nu over aardbevingen?

Geef antwoord op de volgende vraag:
Wat is een aardbeving?

Soorten vulkanen

Er zijn verschillende soorten vulkanen, met elk hun eigen kenmerken. 

De 4 belangrijkste zijn:

• Schildvulkanen-> laag, magma stroomt rustig (spleetvulkanen -> bij Mid oceanische rug (ijsland)/hotspotvulkanen-bijvoorbeeld bij Hawaï)
• Stratovulkanen -> hoog, lagen, explosief (Merapi)
• Caldeiravulkanen -> Ingestorte stratovulkaan (Aso vulkaan

Effusieve schildvulkaan: Fagradalfsjall IJsland

Hier konden mensen tijdens een uitbarsting een hotdog roosteren

Hunga Tonga Ma'apa vulkaan 2022

Mischien maar geen broodje hotdog roosteren

Stratovulkaan: Merapi in Indonesië. 

Hier wonen veel mensen, maar die evacueren als de vulkaan gaat uitbarsten

Wat zijn de directe gevolgen van een vulkaanuitbarsting?

• magma komt als lava naar buiten 
  
• giftige gassen 
  
• as 
  
• stenen 
  

Wat zijn verdere gevolgen van een vulkaanuitbarsting?

• mensen en dieren kunnen worden gedood 
  
• huizen vernield 
  

Waarom is de vernieling van een vulkaanuitbarsting meestal minder groot

dan bij een aardbeving?

0

Lees goed en sleep 

de symbolen 

naar de goede plek

Dit is een aswolk. Bij een uitbarsting kan een aswolk kilometers hoog zijn. 

Soms is het zelfs vanuit de ruimte te zien en kunnen vliegtuigen er niet doorheen vliegen omdat piloten dan niks zien. 

Ook kan de aswolk giftige gassen hebben. 

Dit is een aardplaat. De aarde is bedenkt met meerdere aardplaten. Ze drijven op de vloeibare kern van de aarde. Ze bewegen heel erg langzaam, maar een paar milimeter per jaar. Soms botsen en schuren ze tegen een andere plaat. Daar ontstaat een aardbeving of een vulkaan.

Hier zie je een lavastroom. 

Dit kan uit de krater stromen, of uit een zijtak. 

Het is gloeiend heet en koelt langzaam af. 

Niet op blote voeten lopen! 

Dit is de magmakamer. Door een spleet tussen de aardplaten perst zich magma omhoog. Het wil eruit! 

Als de magmakamer volgeperst is en erg geen magma bij kan, zoekt het een andere uitweg. Omhoog, naar buiten! 

Als de druk groot genoeg is, perst het zich via de kraterpijp omhoog.

BOEM! Eenmaal buiten de berg noemen we magma geen magma maar lava. 

Vulkanen kunnen overal ter wereld zijn

1. waar
2. niet waar

Wat is het gevolg van deze beweging?

1. Alleen vulkanen
2. Gebergte en aarbevingen
3. Alleen aardbevingen
4. Vulkanen en aardbevingen en gebergte

Wat is het gevolg van deze beweging?

1. Alleen vulkanen
2. Gebergte en aarbevingen
3. Alleen aardbevingen
4. Vulkanen en aardbevingen

Wat is het gevolg van deze beweging?

1. Alleen vulkanen
2. Gebergte en aarbevingen
3. Alleen aardbevingen
4. Vulkanen en aardbevingen