Les 5 Thema 6 voortplanting BS 1 t/m 4 samenvatten

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Thema 2 Voortplanting

Opfrissen BS 1 t/m  5

Welkom

• Deze les gaat je helpen voorbereiden op SE1!
• Ook vindt je in deze les filmpjes met uitleg
• Gebruik deze les bij het maken van je eigen samenvatting
• Zorg dat je samenvatting op tijd klaar is zodat je nog tijd hebt om de lesstof te herhalen.
• Succes! 

B1 Je verandert...

Primaire en
secundaire geslachtskenmerken

Primair = het is er al bij de geboorte. Zoals?
Secundair = het ontstaat in de puberteit. Zoals?

Primaire geslachtskenmerken:

Bij een pasgeboren baby kan je aan het geslacht zien of het een jongen 

of een meisje is.

Dit noemen we de primaire geslachtskenmerken.

Jongen:

Penis en 

balzak

Meisje:

Vagina en

schaamlippen.

Puberteit

• Lichamelijke en geestelijke veranderingen
• Lichamelijke puberteit afgelopen als je 18 bent
• Hersenontwikkeling die bij de puberteit hoort blijft doorgaan tot ongeveer je 25 jaar

Primaire en secundaire geslachtskenmerken

Primaire en secundaire geslachtskenmerken

wat zijn hormonen?

Hormonen zijn stofjes die je lichaam                                                  zelf aanmaakt om andere organen en                                                      weefsels aan te zetten of af te remmen.                                                  Stofjes worden via je bloed vervoert .

Hormonen zorgen voor al die veranderingen in de puberteit. Belangrijke hormoonklieren die met de puberteit te maken hebben zijn de hypofyse, de teelballen en de eierstokken.

testosteron is o.a. verantwoordelijk voor de secundaire geslachtskenmerken bij een jongen

Testosteron is verantwoordelijk voor de secundaire geslachtskenmerken bij een jongen.

Verschillend per persoon

Kijk maar eens naar de leeftijden 

en naar de verschillen tussen meisjes en jongens

Primaire geslachtskenmerken 

vrouw 

 voortplantingsstelsel van een man

De penis

• De penis bestaat uit de eikel, de voorhuid, zwellichamen en de urinebuis. 
• Door de urinebuis komt ook sperma naar buiten. 
• De eikel is het voorste deel van de penis, en het meest gevoelig. 

Er bevinden zich in de penis de drie zwellichamen, die opzwellen in geval van een erectie. 

eikel

urinebuis

-voorhuid

-zwellichaam

sperma

• zaadcellen worden tijdelijk opgeslagen in de bijballen
• zaadcellen worden vervoerd door de zaadleiders
• zaadblaasjes en de prostaat voegen vocht toe
• vocht uit zaadblaasjes bevat voedingsstoffen voor de           zaadcellen
• vocht en zaad = sperma

Voortplantingsstelsel man

• Teelbal: zaadcellen worden daar gevormd
  
• Bijbal: zaadcellen opgeslagen
  
• Balzak: regelt temperatuur
  
• Zaadblaasje en prostaat: voegen vocht toe ->beter bewegen en voedingsstoffen
  
• Zwellichaam: zorgen voor erectie
  
• Eikel: gevoeligste deel
  

Zwellichamen

- Erectie = zwellichamen volgezogen met bloed

= stijve penis 

- urinebuis wordt dichtgedrukt

- Sperma komt uit de penis

- Klaarkomen/Orgasme

-Door seks of masturbatie

zaadlozing/orgasme

• tijdens geslachtsgemeenschap; penis in de vagina en door beweging geprikkeld

• masturbatie/zelfbevrediging;  met de hand de huid om de penis op en neer bewegen

• natte droom; spontaan bijv, als je slaapt

Voortplantingsstelsel vrouw

• Eierstokken: hierin zijn de eicellen opgeslagen en rijpen ze.
  
• Eileider: Vervoert de rijpe eicel. Bevruchting vindt hier plaats.
  
• Baarmoeder: Hierin groeit het ongeboren kind

voortplantingsstelsel vrouw

De kop van de zaadcel dringt door het membraan van de eicel

Er kan maar 1 zaadcel de eicel binnendringen

Voortplantingsstelsel vrouw

• Vagina: Bekleed met slijmvlies
  
• Clitoris: Zorgt voor orgasme
  
• Schaamlippen: Bescherming en vocht aan maken
  

bevruchting

Voortplantingsstelsel vrouw

Het maagdenvlies is een randje weefsel rondom de ingang van de vagina. Dit weefsel hebben alle meisjes als ze geboren worden. 

Basisstof 4 
Menstruatie

Wat is menstruatie?

Het afstoten van een deel van het baarmoederslijmvlies. 

Gemiddeld 

Baarmoederslijmvlies

Elke maand wordt het baarmoederslijmvlies dikker door bloedvaten en slijm. 

Als de eicel NIET wordt bevrucht 

gaat de eicel dood. 

Het slijmvlies en bloedvaten van de baarmoeder worden dan afgebroken. 

Dit slijmvlies en de bloedvaten komen via de vagina naar buiten. 

Dit noemen we MENSTRUATIE of ONGESTELD zijn

Symptomen

- ellendig of verdrietig voelen

- buikpijn, rugpijn, hoofdpijn, spierpijn. 

- soms is een meisje sneller boos of chagrijnig

- sommige vrouwen hebben extra zin in lekkere dingen zoals chocola

Maandverband, tampons en softcups

Hiermee wordt het slijmvlies en bloed opgevangen

maandverband: wordt tegen de opening van de vagina gedragen.

tampons: worden in de vagina gedragen. 

softcups: vangen bloed op. Zitten in de vagina. Zijn wat duurder. Kun je hergebruiken. 

Hygiëne 

Maandverband en tampons moet je regelmatig vervangen. 

Door bacteriën kan het bloed onfris gaan ruiken.

Er kunnen ook ontstekingen onstaan. 

Het is belangrijk goed te wassen tussen de schaamlippen. Elke dag, maar zéker tijdens de menstruatie! 

Periodieke onthouding - Onbetrouwbaar- Ovulatie

Menstruatiecyclus

Bijna geen enkele vrouw menstrueert precies om de 4 weken. Vooral in de puberteit kan de menstruatie zeer onregelmatig plaatsvinden. Soms zit er veel tijd tussen de menstruaties.

menstruatie

•  12-52 jaar ( = 480x)
• 3-8 dagen

overgang 42-55 jaar

• onregelmatige/geen menstruatie
• opvliegers
• gewichtstoename
• slaapstoornis
• stemmingswisselingen
• geheugenverlies
• vermoeidheid

Klaar!

Als het goed is is nu je samenvatting klaar.