5.6 Onderzoeksvraag en hypothese

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

Terugblik

Verplaats de onderdelen naar de juiste plek in de afbeelding

Zenuwen

Hersenen

Ruggenmerg

geur 

ruiken 

neus 

licht 

smaak 

aanraking

geluid 

voelen

zien

horen 

proeven

huid 

tong 

oog

oor 

hoe heten de volgende onderdelen van het oog?

Netvlies

Pupil

Lens

Gedrag kun je onderverdelen in kleine stukjes, hoe noem je een 'stukje' gedrag?

1. Een actie
2. Een handeling
3. Een ethogram
4. Baltsgedrag

Wat is gedrag?

1. Alles wat mensen doen
2. Alles wat dieren doen
3. Alles wat een mens en dier doet
4. Alles wat planten, dieren en mensen doen

Water drinken is gedrag.
Is dit aangeboren gedrag?

1. Ja
2. Nee

Hieronder staan voorbeelden van gedrag. 

Is er sprake van aangeboren  of  aangeleerd gedrag? 

aangeboren gedrag

 aangeleerd gedrag

Een baby zuigt melk bij de moeder.

Een hond zwemt.

Een kat gebruikt een kattenluikje om naar binnen en naar buiten te gaan.

Een kat rent achter een muis aan.

Een meisje speelt gitaar.

Een papegaai zegt "hallo".

Als gedrag ontstaat door te leren is dat aangeboren gedrag

1. Juist
2. Onjuist

Harde oogvlies

Netvlies

Vaatvlies

Vangt lichtprikkels op

beschermt alles wat binnenin het oog zit

Hierin zitten de bloedvaatjes die stoffen vervoeren die het oog nodig heeft

Sleep de prikkels naar de juiste zintuigen

Sleep de naam van de zintuigcel naar de juiste zintuig

Geluid

Warmte

Smaakstof

Kou

Geurstof

Licht

Aanraking

Druk

Gehoorzintuig

Reukzintuig

Tastzintuig

Drukzintuig

Smaakzintuig

Gezichtszintuig

Koude zintuig

Warmte zintuig

Onderdelen van de huid

Kiemlaag

Lederhuid

Talgklier

Spiertje

Zweetklier

Hoe lopen de trillingen door het oor?

1. Gehoorgang - gehoorbeentjes - trommelvlies - slakkenhuis
2. Gehoorgang - trommelvlies - slakkenhuis - gehoorbeentjes
3. Gehoorgang - trommelvlies - gehoorbeentjes - slakkenhuis
4. Gehoorgang - slakkenhuis - gehoorbeentjes - trommelvlies

Welk onderdeel zorgt ervoor dat de druk buiten je oor en binnen in je oor even groot is?

1. Trommelvlies
2. Slakkenhuis
3. Buis van Eustachius
4. Gehoorgang

Zet het onderdeel van je oor bij het juiste nummer:

3

4

10

2

7

11

oorschelp

trommelvlies

slakkenhuis

gehoorbeentjes

gehoorzenuw

gehoorgang

warm

koud

rode huid

bleke huid

nauwe bloedvaatjes

wijde bloedvaatjes

zweet

rillen

haartjes  rechtop

haartjes  liggen

Wat is (een voorbeeld van) waarnemen?

1. Het merken wat er in je omgeving gebeurt.
2. Het naar de klas gaan als je de bel hoort.
3. Het communiceren met ander organismen.

Leerdoelen

5.5.9 Je kunt beschrijven hoe een bewuste reactie ontstaat.

5.5.10 Je kunt beschrijven wat gedrag is.

5.5.11 Je kunt benoemen waardoor gedrag wordt bepaald.

Onderzoeksvraag

Elk onderzoek begint met een vraag. De onderzoeksvraag is de vraag die je gaat beantwoorden met je onderzoek. De onderzoeksvraag moet passen bij het werkplan. Met de resultaten van het onderzoek kun je de onderzoeksvraag beantwoorden.

Een voorbeeld van een onderzoeksvraag is:

Waar liggen de tastzintuigen dichter bij elkaar: in de wijsvinger of in de onderarm?

Hypothese

Voor je een onderzoek gaat doen, schrijf je op wat je denkt. De hypothese is jouw voorlopige antwoord op de onderzoeksvraag.

Een voorbeeld van een hypothese is:

Ik denk dat de tastzintuigen in de wijsvinger dichter bij elkaar liggen.

Met behulp van de resultaten van het onderzoek beantwoord je de onderzoeksvraag. Jouw antwoord op de onderzoeksvraag is de conclusie van het onderzoek. Je weet dan of je hypothese juist was.

Onthoud

12 Je kunt een onderzoeksvraag kiezen.

• Onderzoeksvraag: wat ga je onderzoeken?

– De onderzoeksvraag past bij het werkplan.

– Het antwoord op de onderzoeksvraag is je conclusie.

13 Je kunt een hypothese kiezen.

• Hypothese: wat denk je?

– De hypothese is jouw voorlopige antwoord op de onderzoeksvraag.

– Na het onderzoek weet je of je hypothese juist was.

Aan het werk! Biologie

Wat? 5.6 Onderzoeksvraag en hypothese - opdrachten 1 t/m 3

Waar? 1A: in het boek. blz. 101 t/m 103

1B:  In Magister.me in de studiewijzer mens en natuur. 

Hoe? Als het bord op rood staat werk je alleen en in stilte.

Als het bord op groen staat mag je fluisterend overleggen met je buurman. 

Heb je vragen? Steek je hand op en ik kom bij je. 

Klaar? Test Jezelf!