6V - les 9 - H3

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Welkom!

Als de timer is afgelopen heb je...

• Tas op de grond
• Leer- en opdrachtenboek op tafel
• Telefoon in je tas of telefoontas

Leg je telefoon weg (diep in je tas / telefoontas)

https://classroom.google.com/c/MzkxOTY1NjUzNTEy

Startopdracht: §3.2

• Wat?  Maken stencil startopdracht
• Klaar? Doornemen 3.3 

Bespreken startopdracht

Leerdoelen §3.3

• Hoe leidt de verschuiving van de grote luchtdruksystemen  tot een nat en een droog seizoen?
• Hoe kan je a.d.v. een klimaatdiagram de kwetsbaarheid van een gebied bepalen? 
• Welke klimaatfactoren in het MZ zijn van grote invloed op het klimaat?

Theorie §3.3

Klimaat en vegetatie rond de Middellandse Zee

Klimaat

Klimaatdiagram. Welk klimaat?

Klimaatdiagram: Cs (Mediterraan)

Klimaat

Subtropische landschapszone: meeste uitgestrekte subtropische zone

Middellandse zeeklimaat/Mediterrane klimaat

Köppen? 

Middellandse Zeegebied: klimaat

Cs-klimaat overheerst

• Droge, hete zomers
  
• Milde, natte winters
  

Neerslag: hoge variabiliteit, hoge intensiteit

Maar grote verschillen!

Middellandse Zeegebied: klimaat

Cs-klimaat overheerst

• Droge, hete zomers
  
• Milde, natte winters
  

Neerslag: hoge variabiliteit, hoge intensiteit

Maar grote verschillen!

 Verschillen?

Verschillen verklaren

Wat is de voornaamste reden voor de verschillen tussen het klimaat van het Middellandse zeegebied in de zomer en in de winter?

Om dat te bepalen hebben we kennis nodig van windsystemen...

...maar hoe zat het ook alweer met?

Pak je telefoon: interactieve video!

Met de kennis van windsystemen > nu inzoomen op de situatie in het MZ-gebied.

00:59

Hoe ontstaan luchtsystemen?

01:27

Waarom wijkt de wind op het zuidelijk halfrond naar links, en op het noordelijk halfrond naar rechts?

02:42

Waarom ligt het equatoriaal minimum niet op de evenaar maar iets ten noorden van de evenaar?

03:15

Wat is het verschil tussen een moesson en een passaat?

Verschillen verklaren

Zomer-winter

Zomer: 

subtropisch hogedrukgebied (30° NB) schuift omhoog

Hogedrukgebied: dalende lucht, wolken verdampen

Verschillen verklaren

Zomer-winter

Zomer: 

subtropisch hogedrukgebied (30° NB) schuift omhoog

Hogedrukgebied: dalende lucht, wolken verdampen

Verschillen verklaren

Zomer-winter

Winter: 

• subtropisch hogedrukgebied (30° NB) schuift omlaag
  
• lage drukgebieden (60° NB) bewegen oostelijk over Middellandse Zeegebied.
  
• Lage drukgebieden zuigen lucht aan. Koud uit noorden, warm uit zuiden. 
  
• Deze botsen, stijgende lucht, depressie.
  

Verschillen verklaren

Zomer-winter

Winter: 

• subtropisch hogedrukgebied (30° NB) schuift omlaag
  
• lage drukgebieden (60° NB) bewegen oostelijk over Middellandse Zeegebied.
  
• Lage drukgebieden zuigen lucht aan. Koud uit noorden, warm uit zuiden. 
  
• Deze botsen, stijgende lucht, depressie.
  

Verschillen verklaren

1. Welke klimaatfactoren bepalen, naast de breedteligging, het klimaat?
   
2. Welke klimaatfactoren bepalen de verschillen binnen en tussen landen in het Middellandse Zeegebied?
   

Verschillen verklaren

Verschillen tussen landen

Grote verschillen door:

• Hoogteligging / Loefzijde-Lijzijde
• Ligging t.o.v. zee / oceaan
• Oriëntatie van gebergten
• Geografische breedte

Verschillen verklaren

Verschillen tussen landen

Grote verschillen door:

• Hoogteligging / Loefzijde-Lijzijde
• Ligging t.o.v. zee / oceaan
• Oriëntatie van gebergten
• Geografische breedte

De mediterrane vegetatie is veel gevarieerder dan veel mensen denken!

 

-zowel loof- als naaldbos

-lage struikachtige planten

-woestijn / woestijnsteppe

De foto’s tonen grote variatie in begroeiing. Welke geofactoren veroorzaken die verschillen?

- klimaat

- ondergrond

Mediterrane vegetatie heeft zich aangepast aan de extreme omstandigheden:

droogte, hoge temperaturen, veel reliëf, branden en rotsachtige bodems.

De vegetatie heeft kleine naald- en leerachtige bladeren en lange wortels >> 

- de bladeren gaan de verdamping tegen tijdens de hete en droge zomer. 

- lange wortels halen water uit diepere lagen.

Badlands

Badlands ontstaan door een combinatie van (geo)factoren:

- buien met zeer grote intensiteit

- instabiele ondergrond

- reliëf

- weinig vegetatie

Badlands ontstaan door een combinatie van (geo)factoren:

- buien met zeer grote intensiteit

- instabiele ondergrond

- reliëf

- weinig vegetatie

Rivieren in de zomer staan vrijwel helemaal droog, terwijl ze in de winter veranderen in kolkende stromen.

Ze vervoeren niet alleen water, maar ook grote hoeveelheden sediment afkomstig uit de bergen.

Rivieren in de zomer staan vrijwel helemaal droog, terwijl ze in de winter veranderen in kolkende stromen.

Ze vervoeren niet alleen water, maar ook grote hoeveelheden sediment afkomstig uit de bergen.

Aan de slag: individueel uitwerken (Zs). Oortjes mogen.

1. Maak  H3.3: opdr.1,3,4

2. Klaar? Doornemen H 3.4