Economisch Burgerschap Les 5 Burger als Consument

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Burgerschap

Verkiezingen voor Provinciale Staten en Waterschap

&

De burger als Consument

Programma

- Leerdoelen van deze week

- Toelichting Verkiezingen

- Stemwijzers

- Toelichting Persoonlijke Geldzaken

- Praktijkopdrachten maken

- Afsluiting

Leerdoelen van deze week

Aan het einde van deze week:

- weet je dat er op 15 maart a.s. verkiezingen zijn, weet je waarvoor er gestemd kan worden en heb je inzicht in de partij waarop jij zou kunnen stemmen! 

- heb je nagedacht over jouw inkomsten, uitgaven, budget en  risico's en weet je wat je kan doen als je schulden hebt. 

Waarom moet je dit leren? Zodat je verstandige keuzes kan maken! 

Welke verkiezingen zijn er? 

In Nederland worden er verkiezingen gehouden voor: - Tweede Kamer 

- Provinciale Staten  

- Gemeenteraad

- Waterschap 

- Europees Parlement.

Rotterdam en Amsterdam: gebiedscommissies.

Verkiezingskalender

• 15 maart 2023: Provinciale Staten en waterschap
  
• mei 2024: Europees Parlement (1 x per 5 jaar!)
  
• maart 2025: Tweede Kamer (als kabinet-Rutte IV tussentijds valt, zijn deze verkiezingen eerder)
  
• maart 2026: Gemeenteraad
  

Eerste Kamer?

- volksvertegenwoordiging maar niet gekozen? 

De Eerste Kamer wordt niet rechtstreeks gekozen. De burgers kiezen de leden van de Provinciale Staten in hun provincie en zij kiezen vervolgens de leden van de Eerste Kamer. Dit noemen we getrapte of indirecte verkiezingen.

Wat doet de Eerste Kamer?

- Eerste en Tweede Kamer = Staten Generaal = wetgevende macht = volksvertegenwoordiging. 

- de Eerste Kamer beoordeelt wetten die al door de Tweede Kamer zijn aangenomen (alleen goedkeuren of afkeuren, ze mogen er niets aan veranderen).  

- in de Eerste Kamer zitten 75 mensen. 

- we kiezen ze niet rechtstreeks. Ze worden namelijk gekozen door de leden van de Provinciale Staten. 

Verkiezingen en Campagnetijd

Partijen en politici willen zoveel mogelijk stemmen krijgen, want dat betekent meer invloed op de keuzes/ besluiten in het land: 

* ze maken een verkiezingsprogramma 

* stellen een kieslijst op met de mensen die gekozen kunnen worden

* zijn op straat te vinden 

* veel in de media (talkshows/ debatten)

--> proberen kiezers te overtuigen van hun standpunten. 

Hoe bepaal je op wie je stemt? 

- kieswijzers

- debatten bekijken

- nieuws volgen

- erover praten met vrienden, familie, collega's

- verkiezingsprogramma's lezen

- welke stroming past bij jou? Links/ rechts/ conservatief/ progressief? 

Uitslag

- stemmen worden geteld door vrijwilligers. 

- tellen is openbaar - iedereen mag meekijken. 

- in Rotterdam geteld in Ahoy. 

- hoe meer stemmen een partij heeft, hoe meer zetels in de Tweede Kamer/ Provinciale Staten/ Gemeenteraad/ Europees Parlement of gebiedscommissie (Rotterdam/ Amsterdam)

Wie is dit? 

De com¬mis¬sa¬ris van de Ko¬ning, Jaap Smit, is de voor¬zit¬ter van het col¬le¬ge en van Pro¬vin¬ci¬a¬le Sta¬ten. De com¬mis¬sa¬ris van de Ko¬ning (CdK) wordt voor pe¬ri¬o¬den van 6 jaar be¬noemd door de Kroon (Ko¬ning en mi¬nis¬ter-raad). Jaap Smit is com¬mis¬sa¬ris sinds ja¬nu¬a¬ri 2014 en met in¬gang van ja-nu¬a¬ri 2020 voor een twee¬de ambts¬ter¬mijn be¬noemd.

Opbouw provinciale staten

12 organisaties/ 1 per provincie

Wat doet de provincie? 

1. Duurzame ruimtelijke ontwikkeling

2. Waterbeheer (samen met waterschap)

3. Milieu, energie en klimaat

4. Vitaal platteland en natuurbeheer

5. Regionale bereikbaarheid

6. Regionale economie

7. Cultuur en monumentenzorg

8. Toezicht op gemeenten (financieel) en bevorderen samenwerking tussen gemeenten.

9. Kiezen van de leden van de eerste kamer!

Waterschap 

Verantwoordelijk voor:

- de regionale wateren, zoals kanalen en poldervaarten. 

- schoon water, zodat o.a. de visstand op peil blijft en er zwemwater is.

-  de bescherming tegen overstromingen

- zorgen ervoor dat landbouwers voldoende water hebben voor hun gewassen. 

- zorgen voor zuivering van afvalwater.

Organisatie Waterschap

Algemeen bestuur (volksvertegenwoordiging)

= vertegenwoordigers van categorieën belanghebbenden, zoals inwoners, boeren, bedrijven en beheerders van natuurterreinen.

= stelt het beleid van het waterschap vast

= om de 4 jaar gekozen via de waterschapsverkiezingen. 

Dagelijks bestuur

= meestal circa 5 leden 

= verantwoordelijk voor de voorbereiding en uitvoering van het beleid 

= de leden van het dagelijks bestuur komen uit het algemeen bestuur. 

Dijkgraaf 

= de voorzitter van een waterschap. 

= benoemt door de regering voor een periode van 6 jaar.

Kieswijzer

Kies een kieswijzer en onderzoek welke partij het beste bij jouw standpunten past: 

- https://nlps23.kieskompas.nl/landing/provinciale-statenverkiezingen-2023/

of

- https://www.ad.nl/politiek/provinciale-statenverkiezingen-en-de-waterschappen-doe-hier-onze-kieswijzer~abb10c3e/

of

- https://mijnstem.nl/#!/

Geldzaken

Welke vormen van oplichting ken jij?

.

"We weten dat mbo'ers een belangrijke risicogroep zijn voor schuldenproblematiek"

Heb je schulden of ken je iemand in de schulden: zoek hulp!!

Je kan het niet alleen oplossen en het is slecht voor je gezondheid.

Je hoeft je er niet voor te schamen. Het kan iedereen overkomen.

Heb jij geldzorgen?

😒🙁😐🙂😃

Perspectiefpact

"Omgaan met geld kan best lastig zijn. Als er problemen ontstaan, dan zijn we er voor je. Elke Rotterdamse jongere met geldproblemen helpen wij vanuit het Perspectiefpact".

- budgetbeheer, schuldenregeling of perspectiefpactfonds. 

https://www.rotterdam.nl/perspectiefpact

Hoe verder? 

Dit onderwerp leent zich niet zo goed voor klassikale behandeling, daarom:

- maak je opdrachten.. 

- laat mij weten als je meer informatie wilt over een bepaald onderwerp (budget, schulden, oplichting, influencing, deurwaarders, belastingaangifte, etc.)

Je mag in de opdrachten vragen stellen, in teams chat, me opzoeken, in de les roepen... 

Ik kan goed helpen en wil dat ook graag! Laat het me weten als ik je ergens mee kan helpen. 

Zelf werken: 

Zie Canvas (modules/ kalender) en Generation 24/7 voor de opdrachten die je moet maken. 

Onderwerp van deze week: 

                 "De burger als Consument"

Wat vonden jullie van deze les?

😒🙁😐🙂😃

Tot de volgende keer! Dan hebben we het over: 

De opdrachten staan in Canvas. Maak ze ook!