V1C- Ordening 1

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom

Vandaag:

                          3.1 Hoe ordenen van organismen (herhaling)

                           3.4 Planten

1) CELBOUW

Organismen (= levende wezens) worden ingedeeld op basis van hun:

1) CELBOUW

2) VOEDINGSWIJZE

Ordening in RIJKEN

1. Kijk naar de soort cellen:

                                   -zonder celwand en zonder bladgroen: DIEREN

                                   -met celwand en met bladgoroen:           PLANTEN

                                   -met celwand, zonder bladgroen: SCHIMMELS of BACTERIËN

Celkern

Regelt alles wat er in een cel gebeurt.

Celwand

Is een laagje om de cel heen die zorgt voor stevigheid.

Bladgroenkorrels

Geven groene kleur aan bladeren.

De 4 rijken en hun cellen met de celkenmerken

planten

dieren

schimmels

bacteriën

celkern

celwand

bladgroenkorrels

celkern

celkern

celwand

celwand

1

2

extra

cytoplasma = celplasma = een stroperige (cel)vloeistof

2

extra

grote vacuole =  vochtblaasje

1

3

extra

celmembraan, Heel dun elastisch vliesje, bepaalde stoffen kunnen hier doorheen.

3

de grijze 'rand'

2) VOEDINGSWIJZE

Zelfvoorzienend

Afhankelijk

Zelfvoorzienend

Afhankelijk

Eten andere organismen op (planten en/of dieren)

Even oefenen: 

quizje

Kenmerken:
Wel een celkern
Geen celwand
Geen bladgroenkorrels

1. plantaardige cel
2. schimmel
3. bacterie
4. dierlijke cel

Een bacterie heeft:

1. wel een celkern - wel een celwand - wel bladgroenkorrels
2. wel een celkern - wel een celwand - GEEN bladgroenkorrels
3. GEEN celkern - wel een celwand - GEEN bladgroenkorrels
4. GEEN celkern - wel een celwand - wel bladgroenkorrels

Bacteriën

schimmels

dieren

planten

geen celwand

bladgroen korrels

geen celkern

wel celwand, 

celkern, geen bladgroenkorrels

Een plantencel heeft:

1. wel een celkern - wel een celwand - wel bladgroenkorrels
2. wel een celkern - wel een celwand - GEEN bladgroenkorrels
3. GEEN celkern - wel een celwand - GEEN bladgroenkorrels
4. GEEN celkern - wel een celwand - wel bladgroenkorrels

Noem de 3 kenmerken om de vier rijken te ordenen?

1. Bladgroenkorrels, celkern en cytoplasma
2. Bladgroenkorrels, celkern en celwand
3. Blad, stengel en wortel
4. Celkern, celwand en slijmvliescellen

Een cel van een schimmel heeft:

1. wel een celkern - wel een celwand - wel bladgroenkorrels
2. wel een celkern - wel een celwand - GEEN bladgroenkorrels
3. GEEN celkern - wel een celwand - GEEN bladgroenkorrels
4. GEEN celkern - wel een celwand - wel bladgroenkorrels

Een dierlijke cel heeft:

1. wel een celkern - wel een celwand - wel bladgroenkorrels
2. wel een celkern -GEEN celwand - GEEN bladgroenkorrels
3. GEEN celkern - wel een celwand - GEEN bladgroenkorrels
4. GEEN celkern - wel een celwand - wel bladgroenkorrels

3.4 Ordenen van planten

Het plantenrijk is opgedeeld in een aantal groepen. Deze groepen noemen we Afdelingen.

Er zijn drie Afdelingen:

1. Wieren;
2. Sporenplanten;
   
3. Zaadplanten.

Afdeling: Wieren (of algen)

Geen echte wortels, stengels en bladeren

 De meeste soorten wieren leven in het water

Eencellig of meercellig

Afdeling: 

Sporenplanten

Deze groep plant zich voort door middel van sporen

Mossen:

Mossen zijn kleine plantjes, ze groeien in groepen bij elkaar.

Varens:

Varens herken je aan hun grote bladeren. 

De bladrand is vaak ingesneden. 

Zo lijkt één blad uit allemaal kleine blaadjes te bestaan.

Paardenstaarten: Holle stengels, tot 1 mt hoog

Mossen

Voortplanting:

Mosplantjes vormen sporendoosjes die 

(ver) boven het plantje zelf uitsteken.

In de sporendoosjes komen sporen, 

dat zijn de voortplantingscellen van de sporenplant.

haarmos

Varens

Voortplanting:

Varens vormen sporendoosjes aan de onderzijde van de bladeren.

De sporen zijn de voortplantingscellen van de sporenplant.

Mannetjesvaren

Paardenstaarten

 Ze hebben holle stengels en kleine bladeren

 Sporen groeien in sporenvormende organen aan het uiteinde van de stengel.

Stam: Zaadplanten

Zaadplanten planten zich voort door zaden. Uit een zaad kan een nieuw plantje groeien.

Zaadplanten hebben bloemen, in de bloem kan een zaad ontstaan.

Voorbeelden van zaadplanten zijn bijvoorbeeld gras, struiken, bomen en planten zoals in de afbeelding.

in het klokhuis

In de bloem ontstaat het zaad.

Als je een appel eet, vind je het zaad in het klokhuis.

Even oefenen: 

quizje

Welke hoort niet thuis bij de 4 rijken?

1. Bacterien
2. Dieren
3. Mensen
4. Planten

Een zaadplant heeft een kenmerk dat sporenplanten niet hebben:

1. wortels
2. stengels
3. bladeren
4. bloemen

Behoort tot de

1. zaadplanten
2. sporenplanten
3. varens
4. schimmels

Kenmerken:
Wel een celkern
Geen celwand
Geen bladgroenkorrels

1. plantaardige cel
2. schimmel
3. bacterie
4. dierlijke cel

Behoort tot de

1. zaadplanten
2. sporenplanten
3. varens
4. schimmels

Ridderspoor is een

1. zaadplant
2. naaldboom
3. Groene plant
4. sporenplant

Behoort tot de stam van de ......

1. zaadplanten
2. sporenplanten
3. bomen en struiken
4. planten

zaadplanten

sporenplanten

algen

Sleep de afbeeldingen naar de juiste indeling.