woordvolgorde in samengestelde zinnen

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Woordvolgorde in samengestelde zinnen

In deze les leer je

* wat samengestelde zinnen zijn

* hoe de volgorde in samengestelde zinnen is

* verschillende  voegwoorden om zinnen mee aan elkaar te 'voegen'

Voegwoorden

In het Nederlands kun  je twee zinnen aan elkaar maken (voegen) tot een lange zin, met voegwoorden. Een lange zin met twee persoonsvormen heet een samengestelde zin.

Bijvoorbeeld:

                         zin 1: ik hou van voetbal.

                         zin 2: ik ben dol op paardrijden.

Aan elkaar voegen met EN: 

zin3: Ik hou van voetbal en ik ben dol op paardrijden.

Welke voegwoorden ken je?

Volgorde

Bij de meeste voegwoorden verandert de woordvolgorde: het werkwoord komt achteraan in de tweede zin:

Ik hou van voetbal, terwijl ik niet van paardrijden hou.

Ik zit op school, omdat ik iets wil leren

De volgorde verandert NIET bij:

1. en         Ik hou van koffie en ik hou van thee
2. maar    Ik hou van koffie, maar ik hou niet van thee
3. want    Ik hou van koffie, want ik word dan wakker.
4. of          Je  houdt van koffie of je houdt van thee.
5. dus       Ik hou alleen van koffie, dus ik hou niet van thee.

Voorbeelden verschillen

Zin 1: Ik ga niet naar school.                        Zin 2: Ik ben ziek.

Ik ga niet naar school, want ik ben ziek.

Ik ga niet naar school en ik ben ziek.

Ik ga niet naar school, omdat ik ziek ben.

Ik ga naar school, tenzij ik ziek ben

De volgorde in de tweede zin verandert niet.

In de tweede zin verandert de woordvolgorde

en

maar

omdat

zodat

Terwijl

dus

want

Welke zin is NIET goed?

1. Ik eet graag taart, want ik hou van zoet.
2. Ik hou van taart, omdat het is zoet.
3. Ik eet taart en ik drink een glas water.
4. Ik eet graag taart, maar liever eet ik ijs .

Maak af;

Op mijn verjaardag eten we taart

1. ...terwijl we naar muziek luisteren.
2. ...zodat iedereen wordt blij.

Zelf zinnen maken

Je ziet zo twee losse zinnen. 

Maak daarmee  zelf twee samengestelde zinnen met de gegeven voegwoorden. 

Let op de betekenis en de woordvolgorde!

Jan werkt in de pizzeria.
Jan heeft geen tijd voor huiswerk.

omdat want

Ik hou van koken.
Ik hou van lekker eten.
en + omdat

Hoe nuttig was deze les voor jou? (nuttig = zinnig, je hebt er iets aan).
1 = niet nuttig, 10 is heel nuttig

110