5.5 Nederlanders in Indië

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Nederlanders in Indië

paragraaf 5.5

Leerdoelen

•  Je kunt uitleggen wat het cultuurstelsel is. 
• Je kunt een gevolg van het cultuurstelsel voor Nederland noemen
• Je kunt een gevolg van het cultuurstelsel voor de bevolking van Nederlands-Indië noemen 

1830: het cultuurstelsel

• Javaanse boeren moeten 20% van hun land verbouwen met producten voor de Nederlanders 
• Koffie, suiker, tabak & indigo 
  
• De bevolking moest 66 dagen werken voor de Nederlanders (herendiensten), bijv. wegen, kanalen en spoorwegen aanleggen

Bestuur tijdens het cultuurstelsel

• Nederland laat het bestaande, inlandse (Javaanse) bestuur intact

• Nederland plaats boven en naast dit inlandse bestuur, een eigen, binnenlands, bestuur met Nederlandse ambtenaren van de NHM (Nederlandsche Handelsmaatschappij)

Gouverneur-Generaal

Gouverneur

Resident

Binnenlands bestuur

Assistent-resident

Regent

Inlands bestuur

Districtshoofd

Onderdistrictshoofd

Dorpshoofd

Verdeelt het werk en betaalt het plantloon uit

Hoogste ambtenaar in Nederlands-Indië

Hoofd van een provincie

Controleur

↓

↓

↓

↓

↓

↓

↓

↓

↓

↓

Javaanse vorsten

Gevolgen voor Nederland 

• Nederlands-Indië is zeer winstgevend voor Nederland 

• Infrastructuur (wegen, kanalen en spoorwegen) in Nederland zijn vrijwel geheel betaald door de winsten uit Nederlands-Indië
• Tussen 1950 en 1860 komt 32% van alle inkomsten uit Nederlands-Indië

Gevolgen voor Nederlands-Indië 

• Beste land moest voor het cultuurstelsel worden gebruikt
  
• Meer dan 20% afstaan + belasting (corruptie regenten)
• Door cultuurproducten minder rijst, gevolg: Hongersnoden         

Kritiek op het cultuurstelsel

Het cultuurstelsel lijkt op slavernij en dwangarbeid

Max Havelaar

• Max Havelaar, of de koffij-veilingen der Nederlandsche Handel-Maatschappij.
  

• Boek van Multatuli (Latijn voor: 'ik heb veel leed gedragen'), pseudoniem van Eduard Douwes Dekker

• Belangrijkste protest tegen het cultuurstelsel