1.3: Denken en doen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

MAVO 1

1.3 denken en doen

Lesdoelen: in deze paragraaf leer je...

- waarom en hoe boeren hun voorouders vereerden.

- waarom boeren goden in de natuur vereerden.

- waardoor verschillen tussen jager-verzamelaars klein waren.

- hoe verschillen tussen boeren groter werden.

Jager- verzamelaar

landbouwrevolutie

Landbouwsamenleving

nomaden

weinig bezittingen

wonen in dorpen

leven als nomade

Jagen, verzamelen, vissen

leven in kleine stammen

landbouw

meer bezittingen en werktuigen

landbouwsamenleving

samenleving van jager-verzamelaars

1.3 Denken en doen

/verering van voorouders

Rond 3400 v.C gingen boeren hunebedden bouwen om mensen in te begraven.

--> familiegraven

Doden werden hier in gelegd samen met grafgiften bij. sieraden, werktuigen en potten gevuld met eten en drinken.

1.3 Denken en doen

Waarschijnlijk geloofden mensen dat de doden als geesten voortleefden in een leven na de dood, in dit hiernamaals konden ze de grafgiften goed gebruiken.

Door deze hunebedden en grafgiften hebben we kennis gekregen over de cultuur van deze eerste boeren.

1.3 Denken en doen

Verering van goden in de natuur.

Boeren geloofden dat achter ieder natuurverschijnsel of gebeurtenis een god zat.

Ze vereerden daarom bijvoorbeeld de maan, de bliksem of een grote boom.

We noemen zo'n geloof een natuurgodsdienst.

De eerste boeren zochten naar verklaringen voor dingen die ze niet begrepen, zoals ziekte of een mislukte oogst.

ze probeerden daarom hun goden zoveel mogelijk tevreden te stellen door ze iets te geven.

ze offerden of dansten dan voor de goden.

1.3 Denken en doen

Kleine verschillen tussen jager-verzamelaars

Jager-verzamelaars leefden als nomaden in kleine groepen. Daardoor waren er maar kleine verschillen in:

1. bezit. Jager-verzamelaars konden weinig bezitten doordat ze weinig konden meenemen.

2. aanzien: waardering, hoe belangrijk iemand wordt gevonden.

3. macht: als je anderen kunt laten doen wat je wilt. Jager-verzamelaars namen samen besluiten.

1.3 Denken en doen

Grote verschillen tussen boeren

In de landbouwsamenleving ontstonden grotere verschillen in bezit, macht en aanzien.

 Boeren konden veel bezitten en sommige boeren werden rijker dan andere.

 Er kwamen dorpshoofden met meer macht.

 Mensen met meer bezit of macht kregen meer aanzien. 

Dit soort verschillen tussen mensen en groepen in een samenleving noemen we sociale verschillen.

Boeren moesten met meer mensen rekening houden en afspraken maken. Als er conflicten waren, moesten ze die samen oplossen.

1.3 Denken en doen

Aan de slag!

- Maak de opdracht in Bookwidgets. 

- Kijk opdr. 1.2 na met het nakijkblad.

- Lees blz. 12 en 13 ib en maak opdr. par 1.3

Tussen jagers-verzamelaars was er veel verschil in macht.

1. Juist
2. Onjuist

Tussen boeren was er weinig verschil in bezit.

1. Juist
2. Onjuist

Mensen met minder bezit en minder macht kregen meer aanzien.

1. Juist
2. Onjuist

Bekijk de video: Offer aan de goden

Waarom is het meisje van Yde zo goed bewaard gebleven?

Waarom is het meisje van Yde doodgemaakt?

Tegen welke gevaarlijke stam moet de priesteres haar volk beschermen?

1. Egyptenaren
2. Romeinen
3. Germanen
4. Grieken

Aan de slag!

Lees blz. 12 en 13 IB en maak opdr. §1.3 vraag 1 t/m 8 WB.