5.1 Renaissance - Deel II

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Ontdekkers en Hervormers 1500 - 1600

5.1 de Renaissance en humanisme 

- Het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling.

- De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke Oudheid.

Geef een politieke en economische oorzaak voor het ontstaan van de Renaissance in Noord-Italië

Middeleeuwen of Renaissance?

1. Middeleeuwen
2. Renaissance

1. Middeleeuwen
2. Renaissance

1. Middeleeuwen
2. Renaissance

1. Middeleeuwen
2. Renaissance

Wat is volgens jou het verschil tussen kunst uit de middeleeuwen en de Renaissance?

kenmerken kunst en architectuur in de Renaissance

Nieuwe wetenschappelijke belangstelling.

- Door de Renaissance ook de opkomst van het humanisme. Veel teksten op de Oudheid opnieuw onderzocht door de opbloeiende interesse.

- De oudste bijbel werd opnieuw vertaald. Hierdoor werden er veel fouten gevonden in de bijbel die de kerk hanteerde.

- Ook veel anatomisch onderzoek gedaan. Leonardo Da Vinci is een voorbeeld van iemand die deed aan dit onderzoek.

De renaissance

3.1

Wetenschappelijke belangstelling

Humanisten waren belangrijk voor de natuurwetenschappen, omdat zij fouten uit de teksten van filosofen zoals Aristoteles en andere klassieke filosofen haalden.

Renaissancekunstenaars hadden wel belangstelling voor de natuur.

Anatomisch onderzoek;

- Leonardo da Vinci --> honderden gedetailleerde tekeningen.

- Andries van Wesele --> eerste anatomische handboek.

--> Dit soort observerend onderzoek is een voorbeeld van de nieuwe wetenschappelijke belangstelling.

(Voorloper op de wetenschappelijke revolutie, 17e eeuw)

Andries van Wesele

Nicolau Copernicus 1473-1543

Twijfel aan geocentrisch 

wereldbeeld

Gevolg: observaties hemel-

lichamen.

Conclusie: heliocentrisch

wereldbeeld

Durfde zijn ideeen lange tijd niet te publiceren uit angst voor de katholieke kerk die de aarde als het middelpunt bleef zien

Galileo Galilei

• De zon draait niet om de wereld, zoals de Kerk en iedereen geloofde ... (geocentrisch)
• ...maar de wereld om de zon (heliocentrisch)
• En de Kerk? Die deed Galilei in de ban.

Verandering wereldbeeld

geocentrisch wereldbeeld              heliocentrisch wereldbeeld

Durfde zijn ideeen lange tijd niet te publiceren uit angst voor de katholieke kerk die de aarde als het middelpunt bleef zien

Heliocentrisch

Geocentrisch

Conflict!

De kerk zegt: A! Alle antwoorden kun je vinden in de Bijbel! 

Geocentrisch wereldbeeld

Steeds meer mensen zeggen: B! 

Ik onderzoek het zelf wel!

Bij welk kenmerkend aspect past de afbeelding?

Toelichting: Studie van Leonardo da Vinci

1. de wetenschappelijke revolutie
2. het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling
3. de protestantse Reformatie die splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had
4. de ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in de Griekse stadstaat

Welk wereldbeeld zie je
hier?

1. Geocentrisch
2. Heliocentrisch

Humanisme 

Humanus (menselijkheid)

Humanisme: een levensbeschouwing die mensen voorop stelt en uitgaat van de waarde van mensen. Het humanisme streeft naar het goede doen, rechtvaardigheid en het gebruik van je verstand.

Ook veranderingen in het denken:

Erasmus en het Humanisme

Humanisme: Manier van denken waarbij de mens het middelpunt is. (centraal staat)

God en het geloof moeten niet centraal staan maar de mens zelf. Erasmus vond dat er in de kerk dingen gebeurden die niet goed waren. Hij hoopte dat de kerk dit door zijn kritiek zélf ging aanpakken.

Afsluiting

Vragen?

Onduidelijkheden?

herhaling?