Arbeid H2 (2.2 + 2.3 + 2.4)

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Welkom

5 vwo ECONOMIE  ||  2021-2022

Programma

• Terugblik
• Lesdoelen
• Theorie
• Aan de slag
• Evaluatie

Weet je het nog: Wat is het aanmoedigingseffect?

Een gevolg van het ontmoedigingseffect was dat jongeren gaan studeren. Wat zijn opofferingskosten in dit geval?

Lesdoelen

Aan het einde van de les

• Kun je de participatiegraad berekenen en veranderingen ervan verklaren. 
• Kun je de verschillen in arbeidsparticipatie tussen groepen op de arbeidsmarkt verklaren. 
• Maatregelen noemen om de arbeidsparticipatie te laten stijgen. 
• i/a-ratio berekenen en veranderingen ervan verklaren. 

In land A bestaat de potentiële beroepsbevolking uit 20 miljoen mensen. De beroepsbevolking bestaat uit 13 miljoen mensen, waarvan 1 miljoen werkloos. Hoeveel procent van de potentiële beroepsbevolking hoort bij de beroepsbevolking?

Participatiegraad

Herken --> Deel : geheel x 100%

Bruto participatiegraad = beroepsbevolking : potentiële beroepsbevolking x 100%

Netto participatiegraad = werkzame beroepsbevolking : potentiële beroepsbevolking x 100% 

Toepassen

Net berekend bruto participatiegraad = 

13 miljoen : 20 miljoen x 100% = 65%

--> Wat betekent dit?

Netto participatiegraad = 

(13 miljoen - 1 miljoen) : 20 miljoen x 100% = 60

Wie zorgen voor een vergroting van de beroepsbevolking?

Participatieverschillen

• Geslacht
• Leeftijd
• Opleiding 

Arbeidsmigratie

• Loonniveau en krapte op de arbeidsmarkt in land van herkomst.
• Ongeschoold en geschoold. 
• EU vrij verkeer van personen. 

Wat voor werk gaan ongeschoolde arbeiders vaak in een land doen?

www.vno-ncw.nl

Wat betekent "vergrijzing"?

De overheid en particpatie

• Verhogen AOW-gerechtigde leeftijd.  
• Arbeidsparticipatie van ouderen vergroten (fiscale voordelen).

We hebben te maken met een crisis. Wat gebeurt er?

Gevolg 1

Gevolg 2

Gevolg 3

Afname bestedingen

De vraag naar arbeid daalt. 

De productie daalt. 

Wat kan de overheid doen om de vraag naar arbeid te vergroten?

Van een ruime naar een krappe arbeidsmarkt.

Ruime arbeidsmarkt

• Aanbod van arbeid is groter dan de vraag. 

Krappe arbeidsmarkt

• Vraag naar arbeid is groter dan het aanbod. 

Wat voor gevolgen heeft dit voor de overheidsfinanciën?

Overheid

Werkloosheid tegen gaan.

Hogere uitgaves en minder inkomsten --> overheid moet geld lenen --> tekort loopt op. 

Sociale zekerheid betaalbaar houden

Voldoende draagvlak nodig om uitkeringen betaalbaar te houden. 

i/a-ratio --> inactieven en actieven (in arbeidsjaren). 

2021: i/a-ratio = 72

Wat betekent een i/a-ratio van 72?

Maatregelen i/a-ratio beperken

Sociale wetten aanscherpen

• Duur uitkeringen
• Werkgever ook verantwoordelijk bij arbeidsongeschiktheid. 

Bijstand

• Aangeboden werk aanvaarden.

Aan de slag

Maken H 2.8 t/m 2.19

Zachtjes overleggen! / Aan docent vragen

Klaar? Nakijken

Niet af? Huiswerk!

Hoe kan de arbeidsparticipatie worden vergroot?

Oplossingen

• Voor een deel gaat het vanzelf in goede tijden --> bestedingen stijgen, productie stijgt, vraag naar arbeid stijgt waardoor de beloning hoger is. 
• De overheid (belastingen/uitkeringen).
• Mogelijkheid voor deeltijd.