16/2 H4 voorvoegsels en achtervoegsels

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

woordenschat

H4

Lesplanning

• korte activiteit
• Wat weet je al/wat weet je nog? 
  
• Instructie
• Werken
  
• Afsluiten
  

Aliteratie

Rijm van woorden die beginnen met een zelfde (combinatie van) medeklinker(s)

Aliteratie

Rijm van woorden die beginnen met een zelfde (combinatie van) medeklinker(s)

Snelle Stella steelt de stenen van de sterke Sam

Jasmine jast de jassen uit de jassenmand

Filip’s flappende flap flap flapt flapperender dan mijn flapper flappen kan

Altijd aanwezige Arsene aast altijd op aandacht

Kindje kip koopt kleine kerst kastjes

Maak nu zelf een alteratie met minimaal zes woorden.
Gebruik daarin jouw eigen naam of die van een klasgenoot.
Houd het netjes en gebruik geen grof taalgebruik!

Lesdoel

Aan het einde van deze les:

• ken je de betekenis van voor- en achtervoegsels en kan je die gebruiken 

bij een bekend woord.

Schrijf drie dingen op die je
van de vorige les onthouden hebt.

Voorvoegsels

Sommige woorden bestaan uit een woord en een voorvoegsel. 

Bijvoorbeeld: Plastic flessen kun je heel goed hergebruiken. Her betekent opnieuw. Hergebruiken is dus opnieuw gebruiken. 

Een voorvoegsel kan je helpen de betekenis van het woord te vinden.

Voorvoegsels

Voorvoegsels die veel voorkomen, zijn:

anti- = tegen

ex- = niet meer

her- = weer, opnieuw

inter- = tussen

mini- = heel klein

mis- = verkeerd, fout

non- = niet, zonder

on- = niet

wan- = slecht, verkeerd

Het voorvoegsel on- 

Het voorvoegsel on- betekent niet of zonder.

ongezond

1. niet
2. zonder

onhandig

1. niet
2. zonder

onbelangrijk

1. niet
2. zonder

onbegrip

1. niet
2. zonder

onrecht

1. niet
2. zonder

Welk woord heeft een voorvoegsel?

1. geklets
2. gezwam
3. oeverloos
4. misverstand

is het woordje 'on' in 'oneens' een voorvoegsel?

1. ja
2. nee

Wat betekent het voorvoegsel 'anti-'

1. tegen
2. voor
3. zonder
4. opnieuw

Wat betekent het voorvoegsel inter-

1. tussen
2. door

Wat betekent het voorvoegsel inter-

1. tussen
2. door

Als iets niet lukt is het ......

Grondwoord (of: kernwoord)

Een grondwoord is een woord waarbij je een voorvoegsel en achtervoegsel kunt schrijven.

ongebruik(e)lijk

Door te kijken naar een grondwoord, voorvoegsel en achtervoegsel kun je de betekenis van een woord achterhalen.

Wat is het grondwoord van: onmenselijk

Wat is het grondwoord van: gevangenis

Wat is het voorvoegsel van: geblaf

Achtervoegsels

Sommige woorden eindigen met een achtervoegsel. 

Je kunt de betekenis van een woord met een achtervoegsel vaak zelf achterhalen.

Bijvoorbeeld: Mijn neef is een beoefenaar van taekwondo. In beoefenaar herken je het woord beoefen en het achtervoegsel -aar. Een beoefenaar van taekwondo is dus iemand die taekwondo beoefent.

Achtervoegsels

Achtervoegsels die veel voorkomen, zijn: 

-aar, -lijk, -heid, -teit, -baar, -atie, -aard, -isch, -ing, -ig, -sel, 

-loos, -vol, -lijks. 

Door het achtervoegsel verandert de betekenis van het woord. 

Kijk dus altijd goed in de zin wat er precies wordt bedoeld.

Wat is het achtervoegsel van: beestachtig

Achtervoegsels 

• loos: zonder
  
• achtig: lijkt op, tamelijk veel
  
• aar: iemand die het doet
  
• waarts: die richting op
  

is het woordje 'vol' in 'respectvol' een achtervoegsel?

1. ja
2. nee

Het achtervoegsel -loos betekent....

1. Zonder
2. Groot
3. Negatief
4. Min

Iets dat je kunt eten, noem je ...

1. eetlijk
2. eetheid
3. eetsel
4. eetbaar

Als je geen hoop meer hebt, ben je ...

1. hoopvol
2. hoopheid
3. hopeloos
4. hoopbaar

leugen

smaken

oost

raadsel

tekenen

treuzelen

Samenvatting

Je weet dat je de betekenis van moeilijke woorden kunt vinden door een bekend woorddeel te zoeken.

Dit kan bij:

1. Woorden met een voorvoegsel (on-, her-, ...)
2. Woorden met een achtervoegsel (-loos, -vol, ...)

Werk voor de deze les + huiswerk

• Blz. 102/103, opdracht 1 en 2
  

+ nakijken en verbeteren met een andere kleur! 

+ begrippenlijst maken met de woorden/uitdrukkingen uit woordenschat H4, t/m opdracht 2.

Wat niet af is  = huiswerk!

Lesdoel

Aan het einde van deze les:

• ken je de betekenis van voor- en achtervoegsels en kan je die gebruiken 

bij een bekend woord.

Ik kan de betekenis van voor- en achtervoegsels gebruiken en kan gebruiken die bij een bekend woord.

😒🙁😐🙂😃

Schrijf drie dingen op
die je vandaag geleerd hebt.

Reflectie:
Wat ging bij jou goed tijdens deze les?
Wat kan nog iets beter?

Feedback:
Wat vond je fijn/goed aan deze les?
Wat zou je liever anders willen zien?