Ethiek - 7. Nietzsche - nihilisme

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Nietzsche 1844-1900

Zingeving

Nussbaum

Kwetsbaarheid en afhankelijkheid

Camus

Leven is zinloos

Taylor

Meerdere zingevings-kaders

Nietzsche

God is dood

stad &

esch &

filosofie

Doel van de les

Je kunt toonaangevende visies uit de ethiek herkennen, uitleggen en in een filosofische context toepassen en evalueren.  De toonaangevende visie waarin:

- waarden door de mens zelf moeten worden gecreëerd (Nietzsche)

Ik vind dat de mens een kuddedier is

1. ja
2. nee

Ik vind dat de mens een kuddedier is

1. ja
2. nee

Nietzsche

Studiewijzer --> Leermiddelen P3 --> 'Nietzsche uitleg 1 & 2' 

Lees deze pagina's en zoek de antwoorden op de volgende vragen op:

 

- is de mens rationeel volgens Nietzsche?
- wat betekent kuddegeest?
- wat hebben waarheid en orde/chaos met elkaar te maken?

Schrijf de antwoorden voor jezelf op.

God is doodtheorie

•  Mensen hebben het idee van God vermoord.
  
• God was eerder de gever van morele wetgeving en van betekenis
  
• Nu God niet bestaat, is het leven zinloos. 

• De stroming in de filosofie die het bestaan van waarden in de wereld ontkent heet het nihilisme.

Zonder God

 is er ook geen moraal, alleen maar machtsstrijd tussen de mensen.

Niemand kan dan nog vanuit bovenmenselijk perspectief een andere wet voorschrijven.

 

moraal

Slavenmoraal = Christelijke moraal.

Herenmoraal= meedogenloze moraal

De mens moet zich losmaken van de christelijke moraal.

Übermensch

De heren staan zo nu en dan in de geschiedenis op en vormen de voorbode tot de Übermensch: een – volgens Nietzsche – betere, hogere mens die in de toekomst zal ontstaan. 

Übermensch creëert zijn eigen waarden en accepteert de wereld zoals die is: chaos en zonder waarde of betekenis

Dood

Nietzsche is overleden op 55 jarige leeftijd, nadat hij meer dan 10 jaar had geleden aan dementie en waanzin.

Beroemd verhaal dat Nietzsche in Turijn een paard omhelsde dat mishandeld werd door zijn eigenaar

Bespreking 

De mens is niet rationeel. Volgens Nietzsche is rationaliteit een teken van kuddegeest. We proberen de werkelijkheid netjes te ordenen, maar dat is een ontkenning van de werkelijkheid die chaotisch is.

kuddegeest - slavenmoraal

Übermensch - kan 'de' waarheid aan, namelijk dat alle waarheid een illusie is. Daarom moet de mens zijn/haar eigen waarden creëren. 

zie pp. 218-219 van Oog in de Storm ('Nietzsche uitleg 1 en 2' in Studiewijzer)

In hoeverre kun je Trump zien als een Übermensch?
Geef één argument voor en één argument tegen de stelling dat je Trump als Übermensch kunt zien.

Trump als Übermensch

Voorbeeld van een argument voor: hij creëert zijn eigen waarheid.

Voorbeeld van een argument tegen: Übermenschen zijn mensen die kunnen leven met onzekerheden. Het lijkt erop dat Trump dat niet kan.

Nietzsche - belangrijke begrippen

•  Nihilisme
• God is dood
• Herenmoraal vs. slavenmoraal
• Rationaliteit - zwakte
• Kuddegeest
• Übermensch

Morgen

Camus - absurdisme

Bekijk de video in Huiswerk op Magister