ka 33 Modern imperialisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Modern Imperialisme

Modern
Imperialisme

ka 33

• De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie
• 1870-1940
• groot koloniaal rijk verkrijgen
• Industrialisatie als belangrijke reden
• Azië en Afrika

Waarom koloniën in Afrika en Azië?

1. Daar waren de meeste grondstoffen
2. Die waren het makkelijkst te veroveren
3. Die waren nog niet veroverd
4. Die lagen het meest dichtbij

Wat was het belangrijkste doel van imperialisme vóór 1870?

1. grondstoffen
2. handel
3. christendom verspreiden
4. goud en zilver

Imperialisme ná 1870 had andere doelen. Welke hoort er NIET bij?

1. grondstoffen voor de industrie
2. inheemse bevolking beschaven
3. handel in specerijen
4. aanzien in eigen land krijgen

Verschillen imperialisme 

• vóór 1870: handel

- handelsposten kust

- specerijen en plantageproducten

- alleen Amerika gekoloniseerd

• ná 1870: grondstoffen voor industrie

- veroveren en besturen binnenland

- Heel Afrika en Azië gekoloniseerd

Wat was GEEN populaire grondstof uit de koloniën in de 19e en 20e eeuw?

1. rubber
2. kopererts
3. katoen
4. hout

Hoe groot was het Britse koloniale rijk in 1914?

1. 12 miljoen km2
2. 24 miljoen km2
3. 33 miljoen km2
4. 51 miljoen km2

Wat is een afzetgebied?

1. een gebied waar je spullen kan verkopen
2. een gebied waar je qua geld wordt afgezet
3. een gebied waar je naar toe vervoerd kan worden
4. een gebied dat gekoloniseerd is

Een motief is ook wel een....

1. oorzaak
2. gevolg
3. patroon
4. reden

Deel 2

doelen modern imperialisme

33.7 en 33.8 bespreken

Imperialisme ná 1870 had andere doelen. Welke hoort er NIET bij?

1. grondstoffen voor de industrie
2. inheemse bevolking beschaven
3. handel in specerijen
4. aanzien in eigen land krijgen

Welk land bezat dit land vroeger als kolonie?

India

Indonesië

Vietnam

Congo

Frankrijk

Groot-Brittannië

Nederland

België

Motieven modern imperialisme

1. grondstoffen

- Industriële Revolutie Europa

- rubber, ijzer, koper, katoen, olie

2. afzetgebieden

- producten verkopen aan kolonie

- overschot producten thuisland

- goedkoper dan inheemse  producten

Wat is nationalisme?

1. Trots zijn op je eigen land
2. Streven naar een eigen land
3. Streven naar vrijheid en gelijkheid
4. Streven naar vrijheid voor gelovigen

3 status

- invloed nationalisme

trots op eigen land

- bezitten groot koloniaal rijk

- nieuw gevormde landen eind 19e eeuw ook koloniën

België, Duitsland, Italië

kijk goed!

Welk motief voor modern imperialisme is hier afgebeeld?

1. grondstoffen
2. afzetmarkt
3. nationalisme
4. beschaving verspreiden

4. beschaving 

- Europese beschaving verspreiden

- missionarissen > christendom

- idee: Europese cultuur is veel beter  ('superieur')

- 'white man's burden' > last van de blanke > beschaven koloniën

- scholen met bv. Nederlandse geschiedenis en taal

Kijkopdracht (tot 5.10 min)

Vragen:

1. Hoe kreeg de Nederland de kolonie Nederlands-Indië in 1800?

2. Wat waren twee doelen van Nederland voor de kolonie?

3. De Indonesische bevolking werd vaak slecht behandeld. Noem drie voorbeelden. 

4. Wat is de Ethische Politiek en welk gevolg had dit?

33.2 Welke motieven houden verband met de industrialisatie?

1. afzetmarkt en status
2. afzetmarkt en beschaving
3. afzetmarkt en grondstoffen
4. grondstoffen en status

Wat is discrimi-natie?

van onderscheid

Het onrechtmatig maken

tussen mensen en groepen

Gedicht Last der blanken

Take up the White Man's burden—

Send forth the best ye breed—

Go bind your sons to exile

To serve your captives' need;

To wait in heavy harness,

On fluttered folk and wild—

Your new-caught, sullen peoples,

Half-devil and half-child.

(Rudyard Kipling)

Neem op de last der blanken—

Stuur uit der natie bloem—

Je zoons, doem hen tot balling om

Gekooiden wèl te doen;

Als hoeders, zwaar geharnast,

Van schicht'ge wildendrom—

Een buitgemaakt, balsturig volkje,

Half kind en half demon.

(Vertaling Anneke Brassinga)[1]

Kijk goed!

Waar slaat de titel van de cartoon op? 'De last der blanke?'

Deel 3

herhalen vorig lessen

thema: geweld en racisme

kijkopdracht Congo

Herhaling: welk motief voor modern imperialisme hoort er niet bij?

1. handel in specerijen
2. grondstoffen en afzetmarkt
3. beschaven en bekeren
4. status en nationalisme

33.4: Waarom was beschaven en bekeren eigenlijk geen echt motief?

1. Er was kwam maar weinig onderwijs
2. Het was een excuus voor het koloniseren
3. Er was meer geweld en onderdrukking

Welk land bezat dit land vroeger als kolonie?

India

Indonesië

Vietnam

Congo

Frankrijk

Groot-Brittannië

Nederland

België

geweld en onderdrukking

- vele slachtoffers door veroveringen

- terreur en honger door (economische) onderdrukking

- racisme en discriminatie 

- bijvoorbeeld: Congo

- dekolonisatie met moeite na WOII

Leopolds schrikbewind in Congo

• Kongo-Vrijstaat
• 1879-1908
• persoonlijk bezit koning België
• dwangarbeid rubberoogst
• mishandelingen en moordpartijen 

Kijkopdracht (tot ca. 12.50 min)

1. Waarom was er een grote vraag naar rubber?

2. Hoeveel mensen zijn er gedood tijdens het bewind van Leopold in Congo?

3. Hoe kwam Alice Seeley Harris naar Congo?

4. Waarom kun je haar een soort 'twitteraar' van haar tijd noemen?

5. Welke foto sloeg echt in als een bom?

6. Welke eigenschappen had Alice die maakten dat ze deze impact kon hebben?

7. Wat willen de makers van de documentaire bereiken bij hun publiek?

33.6 Waarom hebben veel voormalige koloniën geen goede band met hun voormalige kolonisatoren?

Bespreken

33.7 en 33.8

Afsluiting

Kijk goed!

Wat is de boodschap van de tekenaar van de cartoon?
gebruik het plaatje

Wat ga je onthouden?