H5.3 wakk

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Welkom

4 MAVO ||  2021-2022

Hoofdstuk 5 - Kan de overheid dat regelen?

Exameneenheid Overheid en bestuur

Programma

• Vorige les
• Lesdoelen
• Theorie
• Aan de slag
• Evaluatie

Wat was ook alweer het bruto binnenlands product?

BBP bruto binnenlands product

Het bbp (bruto binnenlands product): is de totale waarde van alle geproduceerde goederen en diensten in een land.

Als het bbp toeneemt, spreken we van economische groei.

Het bbp wordt ook wel het nationaal inkomen genoemd

Recessie

Recessie betekent letterlijk 'teruggang' of 'terugval'. In de economie betekent dit dat de economische groei daalt en lager is dan gemiddeld. 

In de praktijk: groei van het bruto nationaal product gedurende twee of meer opeenvolgende kwartalen negatief is

Gevolgen recessie

Om uit een economische recessie te komen, kan de overheid de economie stimuleren. Zo kan zij bijvoorbeeld:

• meer geld investeren in de infrastructuur.
  
• de inkomstenbelasting verlagen.
  
• subsidie geven aan bedrijven die willen investeren in vernieuwende producten.
  
• investeren in verbetering van het onderwijs.
  

Aan het einde van de les

kun je uitleggen wat het solidariteitsbeginsel is

kun je beschrijven wat sociale verzekeringen, volksverzekeringen en werknemersverzekeringen zijn

kun je uitleggen waarom de sociale zekerheid bestaat

Kun je uitleggen waarom Nederland een verzorgingsstaat wordt genoemd

Verzorgingsstaat

Nederland is een verzorgingsstaat.

De overheid geeft veel geld uit aan gezondheidszorg, onderwijs en woningbouw.

Ook zorgt de overheid dat iedereen voldoende inkomen heeft om van te leven.

Sociale zekerheid

• Dankzij de sociale zekerheid is er in ons land een bestaansminimum voor iedere inwoner.
  
• Daarvoor heeft de overheid een minimumbedrag vastgesteld dat je nodig hebt om van te kunnen leven.
  
• Dat noem je het sociaal minimum.
  

Solidariteitsbeginsel

Solidariteitsbeginsel

In Nederland proberen we onze welvaart op een redelijke manier te verdelen

Iedereen met een inkomen moet een deel daarvan afstaan ten behoeve van mensen zonder inkomen of met een laag inkomen.

Bijvoorbeeld: Sociale zekerheid en inkomenssteun voor mensen met lage inkomens. (huurtoeslag)

Sociale zekerheid

De sociale zekerheid in Nederland is in wetten geregeld en bestaat uit:

1.sociale verzekeringen

2.sociale voorzieningen

• Volksverzekeringen
  
• Voor alle inwoners van Nederland
  
• Iedereen tot de pensioenleeftijd betaalt premie
  

• Bijvoorbeeld:
  
• AOW (Algemene Ouderdomswet)
  
• Anw (Algemene nabestaandenwet)
  
• Wlz (Wet langdurige zorg)
  

• Werknemersverzekeringen
  
• Voor mensen die in loondienst werken of hebben gewerkt
  
• De werkgever betaalt de premie

• Bijvoorbeeld:
  
• WW (Werkloosheidswet)
  
• WIA (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen)
  

Sociale verzekeringen

Voor als je zonder inkomen komt te zitten.

Er zijn twee soorten sociale verzekeringen

www.rijksoverheid.nl

Sociale voorzieningen

Sociale voorzieningen zijn uitkeringen die de overheid betaalt met geld uit de belastingopbrengsten.

De belangrijkste sociale voorziening is de bijstandsuitkering.

Bijstand krijg je alleen als er geen enkele andere manier is om in je levensonderhoud te voorzien.

Sociale voorzieningen

Betaald met belastinggeld

Voorbeelden:

• bijstandsuitkering
  
• huurtoeslag
  
• zorgtoeslag
  

Aan de slag

Maken t/m 5.3

Zachtjes overleggen! / Aan docent vragen

Klaar? Nakijken

Niet af? Huiswerk!

Tot 5 minuten voor tijd --> bespreken opdracht 6

AOW

Anw

Wlz

WW

WIA

bijstandsuitkering

huurtoeslag

zorgtoeslag

betaald met

betaald met

betaald door:

betaald door:

belastinggeld

iedereen met een inkomen

premies

sociale verzekering

sociale voorziening

sociale zekerheid

volksverzekering

werkgevers

werknemersverzekering