1.3: Vulkanen - deel 1 en 2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

  Benodigdheden:

 Leerboek

Pen

Hersenen

DEZE LES

WAT ZIJN VULKANEN EN HOE WERKEN ZE?

 LESPROGRAMMA

Vandaag:

Vulkanen - wat zijn ze en hoe werken ze?

• Nakijken 6 en 7
• Leerdoelen van de les
• Voorkennis: wat weet je al over vulkanen?
• Wat is een vulkaan? 
• De opbouw van een vulkaan
• De gevolgen van een vulkaanuitbarsting
• Aan de slag: werkboekopdrachten §1.3: Vulkanen.

 LEERDOELEN

Aan het einde van de les kan je....

• … toelichten hoe een vulkaan werkt.
• ... de verschillende onderdelen van een vulkaan benoemen

___________

______________

_________________

________________________

AARDKORST [HARD ]

AARDMANTEL [GESMOLTEN ]

AARDKERN (BUITEN)

AARDKERN (BINNEN)

aardkorstplaten (2x)

gesteente en gassen

3000°C       2250 km dik

5000°C        1200 km dik

DE OPBOUW VAN DE AARDE

 TERUGBLIK

Vraag 1

Op welke aardlaag drijven de aardkorstplaten?

1. aardkorst
2. aardmantel
3. binnenkern
4. buitenkern

Vraag 2

Wat weet je al over vulkanen?

vulkaan

Een vulkaan is een plek in de aardkorst waar magma uit de mantel aan het aardoppervlak komt.

Lava

Zodra het magma naar buiten stroom heet het geen magma meer, maar lava!

krater

De opening van de vulkaan

Vulkanen hebben nadelen en voordelen!

nadelen

Bij een vulkaan uitbarsting komen magma, giftige gassen, stenen en as naar buiten.

Mensen en dieren kunnen doodgaan en huizen kunnen instorten.

voordelen

Vulkaan uitbarstingen zijn beter te voorspellen dan aardbevingen.

Grond van gestolde lava zullen uiteindelijk erg vruchtbaar zijn voor boeren.

Hoe ontstaat een vulkaan?

• Gesteente oceaanbodem wordt mantel ingeduwd.
• Gesteente smelt, magma ontstaat.
• Verhit materiaal is lichter dan omgeving.
• Verhit materiaal wil omhoog.
• Te hoge druk: uitbarsting.
• Magma wordt lava en verlaat via de krater de vulkaan.

  AAN DE SLAG!

Wat:

Hoe:

Hulp:

Tijd:

Resultaat:

Klaar?

Maak opdracht 1, 2, 3 van §1.3: Vulkanen (werkboek blz.26).

Zelfstandig. Schrijf de antwoorden op in je werkboek.

Lees §1.3: Vulkanen in boek 

10 minuten

Je weet hoe een vulkaan werkt en wat de gevolgen van vulkaan-uitbarstingen kunnen zijn.

Lees leerstof blz 28 en 29.

Huiswerk:

§1.3: Opdracht 2, 3, 4 

  Benodigdheden:

 Leerboek

Pen

Hersenen

DEZE LES

Waar komen vulkanen voor?

 Wat weten we nog?

Wat hebben we onthouden.

Steek je hand op!

 LEERDOELEN

Aan het einde van de les kan je....

• uitleggen waar vulkanen voorkomen
• wat de gevolgen zijn van een vulkaanuitbarsting

Waar komen vulkanen voor?

Vulkanen komen vooral voor aan de randen van platen. Vooral bij de volgende bewegingen:

1. Aardplaten bewegen uit elkaar.           2. Zeeplaat duikt onder een landplaat.

 Gevolgen!

Vulkaanuitbarstingen zijn beter te voorspellen dan aardbevingen.

Met satellieten wordt er gekeken of er extra stoom uit de kraters komt. 

Dat kan een teken zijn dat een vulkaan actief wordt. 

Het is wel altijd onduidelijk hoelang een uitbarsting gaat duren.  Soms duurt het maanden voordat de vulkaan weer rustig is. 

Aan de slag

Maak opdracht 4, 5 en 6.

§1.3: Vulkanen blz 28 t/m 31