Thema 5 Paragraaf 4 De evolutietheorie

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Thema 5 Paragraaf 5 

Lesprogramma 

1. Herhaling
2. Uitleg paragraaf 5.
3. Zelfstandig werken. 

Herhaling 

Herhaling 

Herhaling 

Herhaling 

Variatie bij tomaten

Variatie bij Kempvissen

Als een nieuw organisme ontstaat doordat twee

geslachtscellen versmelten, noemen we dat ___________.

Hierbij ontstaat in nakomelingen veel variatie in 

_____________. 

Door deze variatie verschillen ook de __________________.

geslachtelijke voortplanting

Genotypen

Fenotypen

Bij geslachtelijke voortplanting hebben de nakomelingen....

1. dezelfde genotypen als de ouders.
2. andere genotypen en fenotypen dan de ouders.
3. alleen andere fenotypen dan de ouders.

Hoe noem je een plotselinge verandering in de erfelijke eigenschappen?

Mutaties

Een mutatie kan ervoor zorgen dat een organisme een andere eigenschap krijgt.

Dit kan soms in het voordeel zijn of soms in het nadeel.  

Welke eigenschap blijkt hier het voordeligst? 

Is een mutatie in een lichaamscel altijd zichtbaar?

1. JA!
2. NEE!

Jeremy heeft zelf stijl haar net als zijn vader, maar zijn moeder heeft gelijke genen voor krullen.
Wat voor soort genen heeft Jeremy?

1. Ongelijke genen
2. Gelijke genen voor stijl haar
3. Gelijke genen voor krullend haar

Stelling: Een gen bevat de informatie voor meerdere erfelijke eigenschappen.

1. Waar
2. Niet waar

Onderzoek heeft aangetoond dat genetische modificatie kan helpen maïsplanten te ontwikkelen die beter bestand zijn tegen rupsenvraat. Hierbij wordt een specifiek onderdeel uit de cel van de Bacillus thuringiensis (Bt)-bacterie ingebracht in het genoom (DNA) van de maïsplant. Hierdoor ontstaat maïs dat giftig is voor bepaalde rupsen, waardoor de plant is beschermd tegen vraatschade. Welk onderdeel zorgt ervoor dat de maisplant beschermd is tegen vraat?

1. Een gen
2. Een basenpaar
3. Een eiwit
4. Een chromosoom

DNA kan beschadigen door mutagene factoren, noem twee mutagene factoren die DNA kunnen aantasten (beschadigen):

Een kattencel bevat 19 chromosomen, wat voor cel is dit?

1. Lichaamscel
2. Oogcel
3. Geslachtscel
4. Linker longcel

Paragraaf 4

Leerdoel:

Je kunt de evolutietheorie beschrijven. 

Wat betekend evolutie?

Wie is één van de grootste/bekendste grondleggers van de evolutietheorie? Geef de naam:

Wat is natuurlijke selectie?

• Overlevingskans 

• Natuurlijke selectie

Natuurlijke selectie

De camouflage-kleur van organismen is ontstaan door natuurlijke selectie.

1. Waar
2. Niet waar

Seksuele selectie

 Seksuele selectie is in de biologie de selectie van partners op grond van aantrekkelijk eigenschappen. Zo’n aantrekkelijke eigenschap levert op dat je eerder een partner vindt, waardoor je dus een grotere kans op voorplanting hebt. Daardoor komen jouw genen in het nageslacht, een voorwaarde voor evolutie.

Seksuele selectie

Organismen zorgen voor de mooiste kleuren, de grootste geweien, de langste veren enz. 

Dit uiterlijke vertoon mag natuurlijk geen selectie nadeel opleveren door bijvoorbeeld een lagere overlevingskans, doordat je eerder ten prooi valt.

Kunstmatige selectie, waarom?

In een populatie komen +/- evenveel slakken met lichtgekleurde huisjes voor als met donkergekleurde huisjes. De kleur van de huisjes is erfelijk bepaald. Door een verandering in de omgeving wordt de ondergrond waarop ze leven donkerder. Vogels eten daardoor slakken met lichte huisjes eerder op dan die met donkere. Na een paar generaties blijken er in die populatie bijna geen slakken met lichte huisjes meer te zijn. Is er sprake van selectie?

1. Nee
2. Ja, van kunstmatige selectie
3. Ja, van natuurlijke selectie

Een bulldog en een terrier werden gekruist. Uit de nakomelingen werden door de fokkers alleen hondjes uitgekozen met bepaalde eigenschappen. Met die hondjes werd verder gefokt. Zo ontstond een nieuw ras: de Staffordshire bull terriër. Hoe wordt het genoemd als alleen dieren met bepaalde eigenschappen worden gebruikt om mee te fokken?

Netflix: minuut 30.55