8.2 deel 2 en 8.3

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

We maken een kringetje van jongens en van meisjes..

Planning vandaag: Hoofdstuk 8: §2, 3

Vorige lessen

Voedselketen en voedselweb

Energiestromen

Piramide van biomassa

Deel van de koolstofkirngloop

Voedselketen

Energiestromen

Binas 93A

Energiestroom in ecosysteem

Piramide van aantallen

Piramide van biomassa

Deze les

Verder met de koolstofkringloop en stikstofkringloop

Leren gebruiken van de BINAS tabellen 93F en 93G

Voedselkringloop

Koolstofkringloop

Afval-

eters

Snelle koolstofkringloop

Langzame koolstofkringloop

Koolstofkringloop in het water

93F

Versterkt broeikaseffect

Het versterkte broeikaseffect

• Broeikasgassen houden warmte in de atmosfeer vast
• Door verbranden van fossiele brandstoffen meer uitstoot van broeikasgassen
• Gevolg; een versterkt broeikaseffect en hierdoor een opwarming van de aarde 

Het versterkt broeikaseffect verandert het klimaat

Koolstofkringloop

BINAS 93F

Stikstofkringloop

BINAS 93G

Stikstof

• Waarvoor hebben organismen stikstof nodig?
  
  
  
• Hoe zit de stikstofkringloop 

in elkaar?

Stikstof nodig?

• Vloeibare stikstof
• In natuur als N2 (g) (lucht 78% N2)

Stikstof is nodig voor aminozuren.

En aminozuren zitten weer in DNA, eiwitten, chlorofyl.

Belangrijke bouwstof dus!

Gebruikelijke route

(vergelijk met BINAS 93G)

A: Planten nemen nitraat (NO₃-) op.

B: Er vindt stikstofassimilatie plaats
     vorming aminozuren (voortgezette assim)

C: Dier eet plant, verteert en assimileert eigen        organische stoffen.

D: Bij dissimilatie komt ureum vrij. 

E: Rottingsbacterien breken ureum af tot NH₃

F: NH₃ lost in (grond)water op tot NH₄+

G: Nitrietbacterien zetten NH₄+ om in NO₂-

H: Nitraatbacterien zetten NO₂- om in NO₃-

Bijzondere route

Sommige bacteriën kunnen ammoniak (NH₃) omzetten in N₂(g). 

Gevolg: bodem minder voedselrijk voor planten.

Weer andere bacteriën kunnen N₂ (g) omzetten in NH₃ (zie afb. 29).

Gevolg: bodem voedselrijker.

!! Groenbemesten

Andere routes

'Verstorende' routes:

- NO₃-  > NH₄+    ammonificatie

- NO₃- > N_{2 (g)    denitrificatie}

Er kan stikstof (tijdelijk) verloren gaan via:

- uitspoeling in de bodem (NH₄- en NO₃-)  

- vervluchtiging (NH₃)

Stikstofkringloop

• Afbraak door reducenten (rotting) - anaeroob
• Ammonificatie - anaeroob
• Denitrificatie - anaeroob
• Nitrificatie - aeroob (chemosynthese)

Eutrofiëring vraag

Stappen van eutrofiëring: 

• toevoeging kunstmest/voedingsstoffen aan het water
• algenbloei die zonlicht waterplanten blokkeert
• waterplanten gaan dood en algenbloei zorgt ook voor dode resten
• reducenten breken dode resten af en verbruiken daarbij veel zuurstof.

Huiswerk

- Maken opdrachten 8.2: 24 t/m 28