H6 - Les 1 - 6.1: Wat doet de overheid voor ons?

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

Leerdoelen

• Je leert wat de collectieve sector en particuliere sector is;
• Je leert waarom de overheid bedrijven privatiseert;
• Je leert wat de overheid wil bereiken met subsidie en accijns.

Voorkennis:

• Rijk, provincies en gemeenten.

• Inkomsten en uitgaven van het rijk.

• Rijksbegroting en miljoenennota.

• Sociale zekerheid

Taken van de overheid

Beschermen van de burgers.

Het leveren van goederen en diensten.

Gedrag beïnvloeden van burgers en bedrijven.

Inkomensverdeling gelijkmatiger maken.

Collectieve sector en particuliere sector

Collectieve sector
Overheid en sociale zekerheid instellingen
Iedereen kan er gebruik van maken

Particuliere sector
Bedrijven
Willen goederen en diensten verkopen om winst te maken

Privatiseren

Activiteiten overhevelen van de collectieve sector naar de particuliere sector.

Voordelen:
Minder kosten en organisatie voor de overheid.
Prijzen kunnen lager worden door marktwerking.

Nadelen:
Overheid verliest inspraak.
Sommige activiteiten kunnen ophouden met bestaan.

Accijns & Subsidie

Accijns:
Extra belasting op tabakswaren, olie en alcohol.
Doel: Minderen van de consumptie.

Subsidie:
Extra tegemoetkoming op sommige producten en diensten.
Doel: Laten toenemen van de consumptie.

Waarom privatiseert de overheid sommige activiteiten?

1. Omdat ze dan minder te hoeven regelen.
2. Omdat het niet haalbaar is om de activiteit in overheidshanden te houden.
3. Omdat ze dan hopen dat de prijzen voor de consumenten omlaag gaan door marktwerking.
4. Alle drie de antwoorden zijn goed.

Wat is marktwerking?

1. Dat de markt in het dorp goed draait.
2. Dat er concurrentie op een markt bestaat en hierdoor de prijzen dalen.
3. Dat er concurrentie op een markt bestaat en hierdoor de prijzen stijgen.
4. Dat bedrijven samenwerken om zoveel mogelijk winst te maken.

Wat is geen directe belasting

1. Inkomstenbelasting
2. Accijns
3. Vennootschapsbelasting
4. Btw

Voorbeelden collectieve goederen

Wat zijn subsidies?

1. vernieuwen van producten
2. financiële bijdrage van overheid
3. financiële bijdrage van bedrijven
4. het weggooien van producten

Wat wil de overheid bereiken met subsidies?

1. Dat consumenten meer gebruik gaan maken van de producten en diensten waar subsidies aan vast zitten.
2. Dat het milieu verbetert.
3. Dat consumenten minder gebruik gaan maken van de producten en diensten waar subsidies aan vast zitten.
4. Dat de overheid een extra inkomstenbron heeft.