Spelling deel 2

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 4

Welkom bij Nederlands!

Pak je pen, boek & schrift.

Oortjes & telefoon buiten lokaal.

Vandaag

• Info
• Uitleg Spelling
  
• Opdrachten maken
• Vragen?
  
• Verder werken
• Afsluiting
  

• 
  

Info

Na de vakantie staat de toets Spelling 2 op het programma. 

Ik ga alles uitleggen.

Vandaag

• Info
• Uitleg
• Vragen?
• Werken
• Afsluiting

• 
  

Blok 6

Het gaat om Spelling & interpunctie deel 2. Dit begint op pag. 371. 

De uitleg staat achterin. Je kunt het vinden door de rode nummers bij de opdrachten.

Vandaag

• Info
• Uitleg
• Vragen?
• Werken
• Afsluiting

Meervoud zelfstandig naamwoord

Meervoud op -s

De s schrijf je vast als de uitspraak correct blijft. 

Verandert de uitspraak, dan schrijft je 's. 

Bijvoorbeeld: cadeaus - menu's - havo's - kangoeroes

Meervoud zelfstandig naamwoord

• Klinkerweglating: gevaar - gevaren
• Medeklinkervervanging: roos - rozen
• Medeklinkerverdubbeling: blik - blikken
  Let op! Als het woord eindigt op een onbeklemtoonde -ik, -es, -et verdubbelt de medeklinker niet. Bijvoorbeeld: monniken, bangeriken, luiwammesen

Meervoud zelfstandig naamwoord

• Meervoud op -en en -s. Bijvoorbeeld: gedachten/gedachtes of seconden/secondes.
• Vreemde meervouden
  dosis - doses of dosissen
  museum - musea of museums
  datum - data of datums
  criticus - critici of criticussen

Meervoud zelfstandig naamwoord

Zelfstandig naamwoord op -ee of -ie

Bacteriën = de klemtoon ligt niet op de laatste lettergreep

Categorieën = de klemtoon ligt op de laatste lettergreep

Verkleinwoorden

Van de meeste zelfstandige naamwoorden kun je een verkleinwoord maken.

Meestal                    -je of -tje achter het woord.

vakantie - vakantietje  
schaar - schaartje
dans - dansje

Soort woord met voorbeeld

1. Woorden met een -m               boom
2. Woorden met een -ng            koning
3. Achteraan -a, -o of -u                  opa, auto, paraplu
4. Achteraan -y                                   baby
5. Woorden met cijfers of afkorting     dvd, A4

Regel met voorbeeld

• -pje
  

boompje

• -kje en de -g laat je weg

koninkje

• extra klinker
  

opaatje, autootje, parapluutje

• -'tje

baby'tje

• -'je of -'tje
  

dvd'tje, A4'tje

Bijvoeglijk naamwoord

meestal

eindigt het op een -e 

de blauwe trui                                   het dikke boek                      de kale kop 

Materiaal

Als het bijvoeglijk naamwoord aangeeft van welk materiaal het is gemaakt, dan schrijf je er altijd -en achter. 

de houten stoel                     de gouden ring                               de wollen trui. 

modern materiaal

als het van een modern materiaal is gemaakt komt er niets achter. 

de plastic tas                    de aluminium trap         de polyester boot

Welke spelling is goed?

1. aarsvijand
2. aartsvijand

Welke spelling is goed?

1. hygienisch
2. hygiënisch

Welke spelling is goed?

1. wezelijk
2. wezenlijk

Welke spelling is goed?

1. verraderlijk
2. verradelijk

• 
  

Lastige woorden

Een rijtje met woorden vinden je op pag. 405. Neem hem door voor dat je de opdracht maakt.

Vandaag

• Info
• Uitleg
• Vragen?
• Werken
• Afsluiting

Wanneer een hoofdletter?

• Begin van een zin
• Bij (aardrijkskundige) namen
• Officiële feestdagen
• Historische gebeurtenissen
• Instellingen of bedrijven

Wanneer geen hoofdletter?

• Dagen, maanden & seizoenen 
• Windstreken
• Afgeleiden van feestdagen (tweede kerstdag, oudejaarsavond)
• Namen waarbij je niet meer aan de naam denkt (spa blauw)
• Namen voor geloven en hun aanhangers (christendom, moslim)

's morgens

Vroeger zei men des morgens

De apostrof staat op de plaats van de

z'n jas

Officieel is het zijn jas

De apostrof kan dus letters vervangen

Luister goed

De woorden aan de linkerkant hebben allemaal een lange klank

aa / oo/ uu/ oo /ie/, maar je schrijft ze met één letter.

Om de lange klank te behouden, schrijf je in het meervoud een komma voor de s.

kilo’s

menu's

panda's

kiwi’s

guppy’s

let op

Bij woorden op -ee en -ie is dit niet nodig.

Daarom schrijf je de s in die gevallen aan het woord vast.

tralies

abonnees

dictees

toffees

tralies

guppy’s

piano

De laatste klank is lang 

De laatste letter is a, i, o, y of u

Dan apostrof s --> 's

piano's

Romy's bril

Het is Marions bril maar Sara's jas.

Als je achter Sara een s zou zetten, zou je de naam niet goed uitspreken.

Sherena's fiets

Hassans laptop

Ik kan dinsdagmiddag en woensdagmiddag

Ik kan dinsdag en woensdagmiddag of

Ik kan dinsdag- en woensdagmiddag?

Grote kinderen en kleine kinderen

grote en kleine kinderen 

Weglatingsstreepje

Deel van een woord weg = streepje plaatsen

Ik kan dinsdag- en woensdagmiddag

Hele woord weg = hele woord weg

grote en kleine kinderen 

Weglatingsstreepje

• 
  

Opdrachten

Maak Blok 6, Spelling & Interpunctie deel 2 (pag. 372)

Opdr. 3, 4, 5, 6, 7, 8 & 9

Vragen? Stel ze.

Vandaag

• Info
• Uitleg
• Vragen?
• Werken
• Afsluiting

Afsluiting

Huiswerk: 

Maak Blok 6, deel 1.

Opdr. 8, 9, 10, 11, 12, 13 & 14

Denk ook aan boeken lezen!