Grammatica samengestelde zin

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Wat gaan we doen?

- Verschil hoofdzin/bijzin.

- Oefenen.

- Zelfstandig werken.

Samengestelde zin

• Zin met 1 pv = enkelvoudige zin.

'Ik zwem in de zee.'

• Zin met meerdere pv's = samengestelde zin.

'Ik zwem in de zee en daarna lig ik te zonnen.'

Kan bestaan uit:

Hoofdzin + hoofdzin (nevenschikkend)

Hoofdzin + bijzin (onderschikkend)

Hoofdzin en bijzin

• Bij een hoofdzin staan het ow en de pv naast elkaar. Er kunnen geen andere zinsdelen tussen staan. Een hoofdzin kan op zichzelf bestaan.
• Een bijzin kan nooit op zichzelf bestaan. Een bijzin heeft altijd een hoofdzin nodig. Bij een bijzin kan er een woord tussen het ow en de pv.

Bijvoorbeeld: Janneke ziet dat hij in zee zwemt.

Dus...

• Zin met één pv: enkelvoudige zin.
• Zin met meerdere pv's: samengestelde zin:

1. Hoofdzin + hoofdzin. (nevenschikkend)
2. Hoofdzin + bijzin. (onderschikkend)

Bij het ontleden van de samengestelde zin benoem je de bijzin.

1. Mijn fiets kan niet meer gemaakt worden door de fietsenmaker.

1. Enkelvoudig
2. Samengesteld onderschikkend
3. Samengesteld nevenschikkend

2. Mugabe weigert af te treden ondanks de toenemende druk.

1. Enkelvoudig
2. Samengesteld onderschikkend
3. Samengesteld nevenschikkend

3. De leraar weet waarom hij te laat kwam.

1. Enkelvoudig
2. Samengesteld onderschikkend
3. Samengesteld nevenschikkend

4. Eerst haal ik mijn diploma en daarna ga ik een wereldreis maken.

1. Enkelvoudig
2. Samengesteld onderschikkend
3. Samengesteld nevenschikkend

5. Ik eet wat ik lekker vind.

1. Enkelvoudig
2. Samengesteld onderschikkend
3. Samengesteld nevenschikkend

Wat is het verschil tussen een enkelvoudige en een samengestelde zin?

1. /Hoe we dat moeten oplossen/, is nog niet duidelijk.

1. bijwoordelijke bijzin
2. onderwerpszin
3. lijdend voorwerpszin
4. meewerkendvoorwerpszin

2. /Als je het gevonden hebt/, moet je me roepen.

1. bijwoordelijke bijzin
2. onderwerpszin
3. lijdend voorwerpszin
4. meewerkendvoorwerpszin

3. /Wie de leukste oplossing had/, werd ook een prijsje gegeven.

1. bijwoordelijke bijzin
2. onderwerpszin
3. lijdend voorwerpszin
4. meewerkendvoorwerpszin

4. /Wie het vindt/, mag het houden.

1. bijwoordelijke bijzin
2. onderwerpszin
3. lijdend voorwerpszin
4. meewerkendvoorwerpszin

5. Heb jij ook gehoord /wat hij vertelde over de Playstation 5?/

1. bijwoordelijke bijzin
2. onderwerpszin
3. lijdend voorwerpszin
4. meewerkendvoorwerpszin

Werken in de digitale planning

1. Vind je ontleden moeilijk? Start met opdracht 1 in de planning. (Basis herhalen)
2. Maak de opdracht 5 en 6 in de planning van de digitale methode. (Samengestelde zinnen ontleden)
3. Al klaar met opdracht 5 en 6? Lees de theorie op blz. 66 en maak opdracht 10 en 12. (Spelling h2)