Tentamenvoorbereiding 1 - H4 en H5 herhalen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Tentamen- voorbereiden

Vandaag:

- Planning bekijken

Herhaling H4

- Belangrijkste 4.1/4.2

- 2 opdrachten bij 4.1/4.2

- Belangrijkste 4.3/4.4

- 2 opdrachten bij 4.3/4.4

	maandag	woensdag	vrijdag
week 23	Tentamenweek	Tentamenweek	Werken aan presentaties
week 24	Werken aan presentaties	Presentaties(4x)	Presentaties(2x)
week 25	Presentaties(2x)	Presentaties(4x)	inhalen

	maandag	woensdag	vrijdag
week 19	Uitleg presentaties	Werken aan presentaties	[uitval]
week 20	H4 herhalen	H5 herhalen	Vragen?
week 21	[uitval]	Oefenen H4	Oefenen H5
week 22	Laatste vragen	Laatste vragen	Tentamenweek

4.1 Eigenschappen van trillingen

Begrippen:

Evenwichtstand

Uitwijking

Amplitude

Trillingstijd

Frequentie

Fase 

(Gereduc.) fase

Vaardigheden:

• Omrekenen van trillingstijd naar frequentie en andersom
   
• Bepalen of berekenen van de fase en reduceerde fase 

4.2 Diagrammen en functies

Begrippen:

oscillogram

cardiogram

(u,t)-diagram

harmonische trill.

Vaardigheden:

• Aflezen van een oscillogram en cardiogram
• Aflezen van een (u,t)-diagram
• Opstellen van een u(t)-functie
• Toepassen van de formule voor snelheid van een trilling 

Voorbeeld

a) vul dit schema in

b) Welke trilling gaat het snelst door de evenwichtstand?

c) Welke trilling heeft op t=0,5ms de kleinste gereduceerde fase?

	amplitude	trillingstijd	frequentie
A
B
C

Voorbeeld

a) Bepaal de trillingstijd van de 

trilling hiernaast

b) Stel de u(t)-formule op voor 

deze trilling

c) Bereken de maximale snelheid 

van een voorwerp wat deze trilling maakt

Verder oefenen met: 

Het aflezen van (u,t)-diagrammen

17

Het opstellen en aflezen van u(t)-functies

16c,d

Het bepalen van de snelheid van een trilling

16g

4.3 Krachten bij trillingen

Begrippen:

Massa-         
         veersysteem

Vaardigheden:

Rekenen met

F=C⋅u

4.4 Resonantie

Begrippen:

Eigentrilling

Eigenfrequentie

Resonantie

In fase zijn

Vaardigheden:

• Rekenen met de formule voor trillingstijd van een massa-veersysteem
• Rekenen met wortelformules.

Hier links zie je een trilling 500Hz.

a) Bepaal de schaal van de x-as

De schaal van de y-as is 5V/div.

b) Bepaal de amplitude van de trilling.

Bepaal de hartslag van de persoon waar dit cardiogram bij hoort (in hartslagen per minuut).

Voorbeeld

Een springplank gedraagt zich als een veer met een 

veerconstante van C=6000 N/m

a) Bereken de trillingstijd wanneer er iemand van 65 kg op de springplank gaat staan.

Iemand van 80 kg rent naar de springplank en zet zich af. Er ontstaat een trilling met een amplitude van 6,5 cm.

b) Bereken hoe ver de veer maximaal naar beneden gaat.

Voorbeeld

De trillingstijd van een torsieslinger is te berekenen met de volgende formule:  

Een torsieslinger met een torsieconstante van 6,25 kNm/rad slinger met een trillingstijd van 40 ms. 

Bereken het traagheidsmoment in deze situatie.                                         

T=2π√​​κ​​I​​​​​

met: T= trillingstijd (in s)

          I = traagheidsmoment (Nms²/rad)

            = torsieconstante (Nm/rad)

κ

I=I​0​​(​2​​1​​)​​d​​​​​d​​​​

½

½

I=I​0​​(​2​​1​​)​​d​​​​​d​​​​

½

​d​​d​​=​log(​2​​1​​)​​log(​I​0​​​​I​​)​​

½

Handig als I of I₀ berekend moet worden.

Handig als d of d berekend moet worden.

½

Staat in Binas

Staat NIET in Binas

5.1 Straling en bronnen

Begrippen:

fotonen

radioactief                  /    /     -straling

ioniserend verm.

doordringend v.

bestraling

besmetting

Vaardigheden:

• Vertellen over de verschillende soorten straling
• Vertellen over het verschil tussen bestraling en besmetting. 

α

β

γ

5.2 Atomen en verval

Begrippen:

atoomnummer

massagetal

moederkern

dochterkern

vervalvergelijking

isotoop

Vaardigheden:

• Het opstellen van een vervalvergelijking.
• Vertellen over het aantal protonen en neutronen van verschillende isotopen.

Voorbeeld

Het koolstof in natuurlijke materialen bevat zowel

C-12 als C-14. De aanwezigheid van deze isotopen
 kan gebruikt worden om de leeftijd van iets te schatten.

a) Stel de vervalvergelijking op van de radioactieve koolstof isotoop.

b) Leg uit hoe het aantal protonen en neutronen in C-14 en C-12 van elkaar verschillen.

c) Leg uit of de straling die bij dit verval vrijkomt schadelijk is.

In een laboratorium wordt een brokje van 15,00 gram van het radioactieve koolstof gemaakt.

d) Bereken hoeveel gram radioactief koolstof er na 1000 jaar over is.

Voorbeeld

Er wordt een meting uitgevoerd op 

een onbekende isotoop van Jood.

a) Bepaal met behulp van de figuur

van welke isotoop van Jood hier 

sprake is.

b) Bepaal met behulp van de figuur de activiteit in de eerste twee weken.

c) Bepaal met behulp van de figuur de activiteit op t=14 dagen. 

d) Bereken de activiteit van deze isotoop op t=14 dagen.

Voorbeeld

Kernafval blijft nog lange tijd straling uitzenden. 

Belangrijkste bestandsdeel van kernafval uit Nederlandse centrales

is Cesium-137. Dit isotoop vervalt onder uitzending van       - en      - straling.

a) Stel de vervalvergelijk op voor het verval van Cesium-137

Het kernafval wordt opgeslagen in stalen vaten met daarin beton gegoten. Aan het begin van de opslag heeft de     - straling een energie van 50 keV.

b) Bereken hoeveel procent van de     -straling wordt tegen gehouden door een laag van 0,13 m beton.

c) Leg uit of kernafval wat alleen maar     -straling uitzendt ook in beton moet worden opgeslagen.

γ

γ

β

γ

α

Verder oefenen met: 

Uitleggen over resonantie, eigenfrequentie en demping

33, 35

Formule voor trillingstijd van een massa-veersysteem 

36, 37

Wortelformules en bijbehorende diagrammen

44abcd