TW 2 herhaling redekundig ontleden

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Grammatica

Blok 1

Inhoud van deze les

Lesdoel: herhalen van ontleden in zinsdelen ( redekundig ontleden).

Stappenplan ontleden in zinsdelen

1. zoek de pv: maak de zin vragend of verander het getal

2. zoek het gezegde (WWG of NG)

3. zoek het ond (= onderwerp) Wie of wat + gezegde?
4. zoek het lv (=lijdend voorwerp) Wie of wat + gezegde + ond? Geen lv als er een NG is!
5. zoek het mw (= meewerkend voorwerp) Aan wie/voor wie + gezegde + ond + lv?

Herhaling lesstof

Zindsdeel - bestaat uit één of meerdere woorden die bij elkaar horen. Elk zinsdeel heeft een bepaalde functie in een zin.
(bv. een onderwerp of een gezegde)

Zinsdelen benoemen wordt ook wel redekundig ontleden genoemd!

Herhaling lesstof

Persoonsvorm - een vorm van het werkwoord
                             (altijd één woord)

Kan in het enkelvoud, meervoud, in de tegenwoordige- of de verledentijd staan. 

Je vindt de pv door de zin in een andere tijd te zetten. 
tt --> vt            of             vt --> tt

Herhaling lesstof

Voorbeeld:

Tegenwoordige tijd: 

De leerling komt op tijd.              De leerlingen komen op tijd. 
 
Verleden tijd:     
De leerling kwam op tijd.            De leerlingen kwamen op tijd

Herhaling lesstof 

Onderwerp - wie of wat + gezegde
( onderwerp staat vaak naast de persoonsvorm)

Voorbeeld:
De nieuwe leerling | gaat | daarna | aan de slag. 

De gebiedende wijs heeft geen onderwerp

Voorbeeld: Pak op!  Geef antwoord! 

Herhaling lesstof

Zinsdeelproef - om vast te stellen uit hoeveel zinsdelen een zin bestaat.

1. Onderstreep de pv (persoonsvorm)
2. Zet steeds één of meerdere woorden voor de pv. Wanneer je een goed lopende zin krijgt, weet je dat de woorden voor de pv één zinsdeel is. 

Zinsdelen

Voorbeelden:

Klas V2C | heeft | een druk programma vandaag. 

| Vandaag |heeft  | klas V2C | een druk programma.|

| Een druk programma | heeft | klas V2C | vandaag.|

      Een druk /heeft /klas V2C /programma /vandaag 

|Klas V2C | heeft | een druk programma | vandaag.|

Wat is de allereerste stap als je een zin gaat ontleden?

1. Hard huilen
2. De zin in zinsdelen verdelen
3. Het onderwerp zoeken
4. De persoonsvorm zoeken

De docent Nederlands legt grammatica uit aan haar leerlingen.
Wat is de persoonsvorm?

Waar of niet waar:
Het onderwerp van een zin moet altijd een persoon zijn.

Lijdend voorwerp: wie of wat + gezegde + onderwerp

Mijn moeder/ heeft/ een appeltaart /gebakken.

Een lv begint nooit met een voorzetsel

Het werkwoord deelt 2 rollen uit.

Tekst

lesstof

redenkundig vs woordsoorten

           De leraar bespreekt altijd de moeilijke opdrachten.

lidwoord                                           lidwoord

zelfstandig naamwoord               bijvoeglijk naamwoord

zelfstandig werkwoord                zelfstandig naamwoord

bijwoord

Quiz/toets

Grammatica redekundig =

zinsontleden

En wie weet het antwoord op deze vraag? -> ->

QUIZ

Tot nu toe heeft dat niets opgeleverd.

______

1. persoonsvorm
2. geen persoonsvorm

Als onderwerp voor hun werkstuk kozen ze pooldieren.
Onderwerp=

1. Als onderwerp
2. Pooldieren
3. Kozen
4. Ze

De meisjes hebben hun lange haren laten knippen bij de kapper.
Wat is hier het wwg?

1. hebben
2. laten knippen
3. knippen
4. hebben laten knippen

Houd je mond!
Wat is het onderwerp (ond)?

1. je
2. je mond
3. er is geen onderwerp (ond)

Verdeel de deze zin in zinsdelen. Hoeveel zinsdelen heeft deze zin? - De fiets van mijn broer stond in de schuur van mijn ouders.

1. 2
2. 4
3. 3
4. 5

Nu doen

PLot

Is dit een meewerkend voorwerp?

'We willen een cadeaubon kopen voor de trainer.'

1. Wel een meewerkend voorwerp
2. Geen meewerkend voorwerp

Is dit een meewerkend voorwerp?

Hij laat al zijn geld na aan goede doelen.

1. Wel een meewerkend voorwerp
2. Geen meewerkend voorwerp

[Over een maand] | ga | ik | op vakantie.
Hoe noem je het zinsdeel 'over een maand'?

1. Lijdend voorwerp
2. Onderwerp
3. Bijvoeglijke bepaling
4. Bijwoordelijke bepaling