1V herhaling zinsontleding basisschool woordsoorten

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Grammatica

Inhoud van deze les

Lesdoel: herhalen van basisschoolstof zinsontleden. Wij noemen het Grammatica zinsdelen, zinsontleden of (redekundig) ontleden.

• herhalen ontleden/grammatica zinsdelen
• herhalen woordsoorten: bn, vz en bw (nieuw)

Stappenplan grammatica zinsdelen/ontleden

1. zoek de pv: maak de zin vragend of verander het getal

2. zoek het gezegde (WWG= alle werkwoorden in de zin) 

3. zoek het ond (= onderwerp) Wie of wat + gezegde?
4. zoek het lv (=lijdend voorwerp) Wie of wat + gezegde + ond?
5. zoek het mw (= meewerkend voorwerp) Aan wie/voor wie

6. zoek de BWB= bijwoordelijke bepaling (bepaling tijd/plaats)

Herhaling lesstof

Zindsdeel - bestaat uit één of meerdere woorden die bij elkaar horen. Elk zinsdeel heeft een bepaalde functie in een zin.
(bv. een onderwerp of een gezegde)

Zinsdelen benoemen wordt ook wel (redekundig) ontleden genoemd!

Herhaling lesstof

Persoonsvorm - een vorm van het werkwoord
                             (altijd één woord)

Kan in het enkelvoud, meervoud, in de tegenwoordige- of de verledentijd staan. 

Je vindt de pv door de zin in een andere tijd te zetten. 
tt --> vt            of             vt --> tt

Herhaling lesstof

Voorbeeld:

Tegenwoordige tijd: 

De leerling komt op tijd.              De leerlingen komen op tijd. 
 
Verleden tijd:     
De leerling kwam op tijd.            De leerlingen kwamen op tijd

Herhaling lesstof 

Onderwerp - wie of wat + gezegde
( onderwerp staat vaak naast de persoonsvorm)

Voorbeeld:
De nieuwe leerling | gaat | daarna | aan de slag. 

De gebiedende wijs heeft geen onderwerp

Voorbeeld: Pak op!  Geef antwoord! 

Herhaling lesstof

Zinsdeelproef - om vast te stellen uit hoeveel zinsdelen een zin bestaat.

1. Onderstreep de pv (persoonsvorm)
2. Zet steeds één of meerdere woorden voor de pv. Wanneer je een goed lopende zin krijgt, weet je dat de woorden voor de pv één zinsdeel is. 

Zo doe je de zinsdeelproef:

Mijn stoere neef uit Amsterdam/ heeft/ al jaren een coole auto in zijn garage staan. 

-zet strepen om de pv. Het zinsdeel voor de pv is één zinsdeel. Geen strepen.

Lijdendvoorwerp: wie of wat + gezegde + onderwerp

Mijn moeder/ heeft/ een appeltaart /gebakken.

Een lv begint nooit met een voorzetsel

Tekst

lesstof

zinsdelen vs woordsoorten

           De leraar bespreekt altijd de moeilijke opdrachten.

lidwoord                                           lidwoord

zelfstandig naamwoord               bijvoeglijk naamwoord

zelfstandig werkwoord                zelfstandig naamwoord

bijwoord

Quiz

Grammatica zinsdelen 

Grammatica woordsoorten

Aan het einde van de quiz weet je de zinsdelen te benoemen en weet je wat een vz, bn en een bw is.

QUIZ

Tot nu toe heeft dat niets opgeleverd.

______

1. persoonsvorm
2. geen persoonsvorm

Als onderwerp voor hun werkstuk kozen ze pooldieren.
Onderwerp=

1. Als onderwerp
2. Pooldieren
3. Kozen
4. Ze

De meisjes hebben hun lange haren laten knippen bij de kapper.
Wat is hier het wg?

1. hebben
2. laten knippen
3. knippen
4. hebben laten knippen

Houd je mond!
Wat is het onderwerp (o)?

1. je
2. je mond
3. er is geen onderwerp (ond)

Verdeel de deze zin in zinsdelen. Hoeveel zinsdelen heeft deze zin? - De fiets van mijn broer stond in de schuur van mijn ouders.

1. 2
2. 4
3. 3
4. 5

Is dit een meewerkend voorwerp?

'We willen een cadeaubon kopen voor de trainer.'

1. Wel een meewerkend voorwerp
2. Geen meewerkend voorwerp

Is dit een meewerkend voorwerp?

Hij laat al zijn geld na aan goede doelen.

1. Wel een meewerkend voorwerp
2. Geen meewerkend voorwerp

[Over een maand] | ga | ik | op vakantie.
Hoe noem je het zinsdeel 'over een maand'?

1. Lijdend voorwerp
2. Onderwerp
3. Bijvoeglijke bepaling
4. Bijwoordelijke bepaling

Wat zijn voorzetsels?

1. de, het, een
2. in, voor, achter
3. raam, deur, wand
4. voorlezen, voorspellen, voorzeggen

Wat zijn de bijvoeglijke naamwoorden?

1. zonnige
2. dag
3. zonnige , leren
4. leren

Welk bijvoeglijk naamwoord is een stoffelijk bijvoeglijk naamwoord?

1. De lelijke kast
2. De metalen kast
3. De grijze kast
4. De oude kast

Is 'oude' een bijwoord of bijvoeglijk naamwoord?

Hij zette de oude televisie aan.

1. bijwoord
2. bijvoeglijk naamwoord

Bijwoord of bijvoeglijk naamwoord?
Deze kat vangt SNEL muizen.

1. bijwoord
2. bijvoeglijk naamwoord

Wat is het verschil tussen een bijwoord (bw) en een bijvoeglijk naamwoord (bn)?

1. Een bijwoord zegt iets over een zn en een bn niet.
2. Een bn zegt iets over een zn en een bijwoord niet.
3. Er is geen verschil.
4. Een bn zegt iets over een bijwoord.

bijwoord of bijvoeglijk naamwoord?
Die auto rijdt HARD

1. bijwoord
2. bijvoeglijk naamwoord