Hoofdstuk 2 paragraaf 1 Wetenschap en politiek in de Griekse Stadstaat

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

De tijd van Grieken en Romeinen

Wat weet je van de tijd van Grieken en Romeinen

Doelen voor deze les: 

• In je eigen woorden het kenmerkend aspect uileggen: De ontwikkeling van wetenschap en politiek in de Griekse stadstaat. 
• Je kan 5 voorbeelden van Griekse  politieke bestuurvormen noemen. 
• Je kan uitleggen wat een mythologisch wereldbeeld is. 
• Je kan uitleggen  hoe filosofen dat wereldbeeld veranderden. 
• Je kan uitleggen wat filosofie en wetenschap met elkaar te maken hebben. 
• Je kan de drie belangrijke filosofen noemen uit de Griekse oudheid. 
• Je kan uitleggen hoe Plato dacht over filosofie. 
• Je kan uitleggen hoe Aristoteles dacht over filosofie. 
• Je kan uitleggen hoe Plato en Aristoteles onze huidige wetenschap hebben beinvloed. 
• Je kan uitleggen wat een stadstaat of polis is. 
•  Je kan het verschil tussen een Tirannie en Oligarchie uitleggen. 

• Je kan uitleggen wat Burgers zijn. 
• Je kan uitleggen welke bezwaren ontstonden tegen de democratie in Athene. 
• Je kan uitleggen wat de peleponische oorlogen met democratie te maken heeeft. 

Wetenschappelijk denken

Mythologisch wereldbeeld: De goden zijn verantwoordelijk voor gebeurtenissen in de wereld. 

Wetenschappelijk denken

Filosofen dachten: 

1. Rationeel denken.
2. Gebruik redelijkheid en verstand om antwoord te krijgen op vragen in de wereld. 
3. Onderzoek de feiten en stel systematisch vragen om antwoord te krijgen op vragen in de wereld. 

Wat is rationeel denken?

Hoe is onze westerse manier van denken beïnvloed door de Griekse filosofen.

Wetenschappelijk denken

Uit de filosofie ontstaat de wetenschap zoals: 

1. Wiskunde (Stelling van Pythagoras.)
2. Natuurkunde ( Wet van Archimedes)
3. Medische wetenschap (Eed van Hippocrates)
4. Geschiedwetenschap (Homerus)

Wetenschappelijk denken

Belangrijkste Griekse Filosofen: 

1. Socrates
2. Plato
3. Aristoteles

Wetenschappelijk denken

Plato: 

• Ethiek: Wat is goed en fout. 
• Filosofen bedenken wat die 'algemene' normen tussen goed en fout zijn. 
• Hieruit moet opgemaakt worden wat rechtvaardig gedrag is en wat niet. 

Wetenschappelijk denken

Aristoteles: 

• Hoe komt kennis tot stand. 
• Hoe werkt wetenschap. 
• Wetenschap begint met beschrijven, observeren en groeperen van verschijnselen.  
• Uit die handelingen een algemene conclusie getrokken worden. 
• Gebruik logisch nadenken. 

Op welke manier heeft Aristoteles de hedendaagse wetenschap beïnvloed.

Atheense Democratie

Poleis/Stadstaten: 

Een polis/stadsstaat: Een stad met omliggende land met eigen bestuur, leger, wetten en munt. 

Atheense Democratie

Bestuursvormen: 

1. Monarchie
2. Aristocratie
3. Oligarchie
4. Tirannie
5. Democratie

Atheense Democratie

Monarchie: Stadsstaat bestuurt door een koning. 

Atheense Democratie

Aristocratie: Stadsstaat bestuurt door een groep aanzienlijke mensen. 

Atheense Democratie

Oligarchie: Staat geleid door een kleine groep mensen.  

Atheense Democratie

Tirannie: Staat geleid door een Tiran. 

Atheense Democratie

Democratie: Staat waarbij het volk beslist. 

Atheense Democratie

1. In 510 v.C. werd de laatste Tiran uit Athene gejaagd. 
2. in 507 v.C. werd Athene een Democratie. 

Atheense Democratie

• In Athene beliste de Volksveragdering over wetten, kozen bestuurders en controleerden de bestuurders. 
• Burgers hadden dezelfde rechten en mochten zeggen wat ze wilden. 
• Alle burgers mochten stemmen en spreken in de volksvergadering. Minimaal moesten 6.000 burgers aanwezig zijn. 
• Athene had geen parlement en was daarom een directe democratie (Burgers stemden zelf voor wat zij vonden wat goed of fout was)
• Vrouwen, slaven en immigranten waren uitgesloten van burgerschap en mochten daarom niet stemmen. 

Leg uit in je eigen woorden het verschil tussen een directe en indirecte democratie uit.

Denken over politiek

Socrates, Plato en Aristotles vonden het slecht dat alle stemmen van alle burgers even zwaar telden. 

Volgens hen moest je verstand hebben van zaken om te mogen stemmen. 

De staat konden beter geleid worden door mensen die de kwaliteiten hadden om een staat leiden. 

Ben je het eens met de volgende stelling: Volgens de filosofen moest je verstand hebben van zaken om te mogen stemmen.

Denken over politiek

Einde Atheense Democratie: 

1. Athene wilden dat de andere stadstaten ook democratie werden. 
2. Sparta was een aristocratie en wilden dat niet. 
3. Peleponesische oorlog tussen Sparta en Athene. 
4. Athene verliest de oorlog en is daarna niet meer zo machtig als vroeger. 
5. Philips van Macedonie verovert Athene en schaft de democratie af. 

Aan de slag: Huiswerk

• Maken Paragraaf 2.1. 
• Nakijken introductie en paragraaf 2.1.
• Leren leerdoelen 2.1.
• Verder met paragraaf 2.2.

Leg in je eigen woorden uit: De ontwikkeling van wetenschap en politiek in de Griekse stadstaat.

Noem 5 Griekse bestuursvormen.

Huiswerk

• Maken Paragraaf 2.1. 
• Nakijken introductie en paragraaf 2.1.
• Leren leerdoelen 2.1.
• Verder met paragraaf 2.2.