4 Mavo Paragraaf 5

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Welkom

Telefoon in tas of jas

Tas van tafel

Pen, potlood & notitieschrift pakken

Genen en chromosomen

Gen: een deel van een chromosoom dat de informatie bevat voor één erfelijke eigenschap

Allel: een van de verschillende varianten van een bepaald gen

Een chromosoom bevat veel genen!

Let op: Chromosomen komen in paren voor.      Genen en allelen dus ook!

Homozygoot: Twee gelijke allelen voor een bepaalde eigenschap.

Heterozygoot: Twee verschillende allelen voor een bepaalde eigenschap.

Dominant en Recessief

• Dominant allel: Dit allel is de baas
  Komt altijd tot uiting in het uiterlijk,

• Recessief allel: Dit allel is ondergeschikt

Komt alleen tot uiting in het uiterlijk als er geen dominant allel aanwezig is

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven hoe door geslachtelijke voortplanting variatie in genotypen ontstaat.
  
• Je kunt omschrijven wat een mutatie is en je kunt omschrijven hoe kanker ontstaat.

Ongeslachtelijke voortplanting

Genotype hetzelfde, fenotype kan anders zijn

Voorbeelden: stekken en door middel van knollen

Geslachtelijke voortplanting

• Versmelten twee geslachtscellen
• Hierdoor variatie in genotypen

Mutaties

• Plotselinge verandering van het DNA
• Een organisme met gemuteerd allel in fenotype: mutant.
• Mutagene invloeden: Invloeden uit de omgeving die de kans op een mutatie vergroot. 
• Mutatie in lichaamscel: genotype in de andere lichaamscellen verandert niet
• Als in een geslachtscel een mutatie voorkomt, kan de mutatie worden doorgegeven aan de nakomelingen. 

Kanker

Voor de volgende les

Open Boek 3 vmbo gt MAX Thema: Erfelijkheid en Evolutie

Opdrachten maken: zie Planner op itsLearning

Paragraaf 3.5: opdracht 1 t/m 11