2htvtb: Week 25 les 3+4 §5 hoofd- en bijzaken

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Welkom 2htvtb!

Pak alvast je leesboek

Deze les

• 10 min lezen
• Uitleg §5 hoofd- en bijzaken
• Oefenen!

Lesdoel

• Je kunt onderscheid maken tussen hoofd- en bijzaken in een tekst. 

Hoofd- en bijzaken

Waar gaat dit over, denk je?

Hoofdzaken

• De belangrijkste informatie over het onderwerp
• Op voorkeursplaatsen: inleiding, slot en begin of einde van een alinea

Bijzaken

• Informatie die minder belangrijk is (anekdotes, voorbeelden)  
• Kun je weglaten in een tekst > het belangrijkste blijft dan over

HOOFDZAKEN

- meestal aan het begin of het einde

- feiten, jaartallen of eigenschappen

Samenvatting:

alleen hoofdzaken opschrijven

                      

                        BIJZAKEN

  - extra uitleg en voorbeelden

 - maken de tekst leuker, 

    duidelijker en beter te begrijpen

Wat is de hoofdzaak?
De burgemeester bezocht afgelopen zaterdag mevrouw de Jong voor haar honderdste verjaardag.
Mevrouw de Jong woont in een verzorgingshuis.

___________________

1. De burgemeester bezocht afgelopen zaterdag mevrouw de Jong voor haar honderdste verjaardag.
2. Mevrouw de Jong woont in een verzorgingshuis.

Wat is de hoofdzaak?
Alle leerlingen van klas twee hebben voor de herfstvakantie de boswachter geholpen.
De leerlingen moesten op de fiets naar het bos.
In het bos werden ze in groepen ingedeeld.

________________

1. Alle leerlingen van klas twee hebben voor de herfstvakantie de boswachter geholpen.
2. De leerlingen moesten op de fiets naar het bos.
3. In het bos werden ze in groepen ingedeeld.

Kernzinnen en deelonderwerpen

• In een tekst worden verschillende aspecten van het onderwerp besproken
• Deelonderwerpen: verdeeld over de alinea's van de tekst
• De hoofdzaak van een alinea staat in de kernzin
• Meestal eerste, laatste en soms tweede zin van alinea 
• Andere zinnen: bevatten bijzaken

Woordbegrip

Schrijf de volgende woorden op:

Minimaliseren

opgeleukt

uitspattingen

aanvaring

liberalisering

tijdgeest

in kwestie

interpretatie

heeft een prijs

afgezet tegen

Woordbegrip

Vind de juiste betekenis bij de woorden die je hebt opgeschreven:

1. bijzonderheden; afwijkingen van wat gewoon is
2. brengt verplichtingen met zich mee
3. conflict; meningsverschil
4. het vrijgeven; afschaffing van beperkingen/regels
5. manier waarop mensen denken of handelen in een bepaalde periode
6. opvatting; uitleg/invulling
7. vergeleken met
8. verfraaid; mooier gemaakt
9. waar het om ging; waarover gesproken werd
10. zo klein mogelijk maken

Woordbegrip

• minimaliseren (al. 3) – 10. zo klein mogelijk maken
  
• opgeleukt (al. 3) – 8. verfraaid; mooier gemaakt
  
• uitspattingen (al. 4) – 1. bijzonderheden; afwijkingen van wat gewoon is
  
• aanvaring (al. 4) – 3. conflict; meningsverschil
  
• liberalisering (al. 4) – 4. het vrijgeven; afschaffing van beperkingen/regels
  
• tijdgeest (al. 5) – 5. manier waarop mensen denken of handelen in een bepaalde periode
  
• in kwestie (al. 5) – 9. waar het om ging; waarover gesproken werd
  
• interpretatie (al. 5) – 6. opvatting; uitleg/invulling
  
• heeft een prijs (al. 7) – 2. brengt verplichtingen met zich mee
  
• afgezet tegen (al. 8) – 7. vergeleken met

Zelf oefenen

Wat: Maak cursus 1 §5 hoofd- en bijzaken opdracht 2 verder af p. 35-35

Hoe:  Individueel, maar je mag op fluisterniveau overleggen met degene die naast je zit. 

Hulp: Theorie uit je boek of internet.

Tijd: 15 min.

Uitkomst: Geoefend met leesbegrip, hoofd- en bijzaken

Klaar?

ander huiswerk 

Vooruitblik

Volgende les: 

Verder met hoofd- en bijzaken