Les 5: De democratie in Athene

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Klassenplattegrond

Aanwezigheid noteren in Magister

Aanwezigheid

 Mariam   Rianne

 Vera          Suze

Rose        Fardau       

Omar    Ahmet

Dean        n

Emm

Laura     Ellyn

                Thibauld

 Esther    Vera H

 Jurre       Jents

                  Ylva

Wytze     Thijs

   Rune

    Maud     Alanna

               Thomas

   Emma   Amber  

Tijd: 5 min

GT1A

Tijd: 7 min

Handeling: De docent verwelkomt de leerlingen bij de deur en geeft aan dat ze hun mobiel in de telefoontas moeten doen. Daarna mogen de leerlingen in het lokaal gaan zitten. 

Verantwoording: 

Peter Teitler,  lessen in orde: 

Voorspelbaarheid in aandacht: Eerste stap in voorspelbaarheid in aandacht geven binnen mijn lessen (elke les de leerlingen verwelkomen bij de deur, mobieltjes in de telefoontas, etc.) (blz.79)

Maak contact:  (Bernes: 'weg naar een goede relatie') Door aan het begin van de les bij de deur te staan en de leerlingen te verwelkomen geef je de leerlingen het gevoel dat ze gezien zijn/ welkom zijn.  (blz. 47-48)

Gebruik maken van vaste patronen: door structuur aan te brengen binnen mijn lessen is het volgen Teitler makkelijker om orde te houden.

De vijf rollen van de leraar: gastheer (welkomsgevoel creëren en het idee dat ik alle leerlingen gezien heb bij binnenkomst)

Planning vandaag

1). Uitleg Bestuursvormen in Griekenland

2). Werkvorm Democratie in Griekenland

3). Afronden

Leerdoelen:

Aan het einde van deze les:

1. kun je uitleggen aan de hand van twee voorbeelden welke bestuursvormen er in het oude Griekenland aanwezig waren. 
2. kun je uitleggen wat de bestuursvorm in Athene betekende en hoe het verschilt met het huidige bestuur in Nederland.

Je bent stil en luistert naar elkaar

(tenzij de docent jou de beurt geeft)

Bij een vraag steek je hand op

(roep dus niet door de klas)

Tijd: 1 min

Huiswerk van de vorige keer is :

1.4 leven langs de Nijl

Opdracht 1 t/m 4

Wat was nog maar weer een Agora?

Agora: Plein in stadstaat met rondom regeringsgebouwen, godsdienstige gebouwen en stoa's.

Stoa

Werkvorm Democratie in Athene

• Monarchie

• Aristocratie

• Tiran

• Democratie

Verkiezingen: Welke bestuursvorm vindt jij het beste?

4 sprekers

(bestuursvormen)

Rest klas stemmer

Stembiljet

Berullos (Monarchie)

Andreos (Aristocratie)

Alexios (Tiran)

Japeitros (Democratie)

Schrijf de naam van een van deze personen op een scherf die verbannen moet worden (die een gevaar vormt) volgens jou.

§2.2 Bestuursvormen in Griekenland

Sparta en Athene

Sparta

• Een koning is de baas (monarchie)

• Oorlog en het leger zijn belangrijk

• Kinderen krijgen een zware, Spartaanse opvoeding

• Er zijn slaven

Agora: Plein in stadstaat met rondom regeringsgebouwen, godsdienstige gebouwen en stoa's.

Athene

• Het volk is de baas (democratie)

• Oorlog en het leger zijn minder belangrijk

• Kinderen krijgen een opvoeding met veel kunst en cultuur

• Er zijn slaven

Agora: Plein in stadstaat met rondom regeringsgebouwen, godsdienstige gebouwen en stoa's.

De Atheense 

democratie

• In Athene was het volk de baas. 
• Er werd gestemd over belangrijke beslissingen.
• Dat was niet altijd zo geweest...

Agora: Plein in stadstaat met rondom regeringsgebouwen, godsdienstige gebouwen en stoa's.

Macht en honger (1)

• Athene is waarschijnlijk ook ooit een monarchie geweest (laatste koning: Kodros?)

• Rond 600 v. Chr. wordt Athene bestuurd door rijke families, die veel bloedige ruzies om de macht hebben.

• De inwoners hebben weinig te vertellen

Agora: Plein in stadstaat met rondom regeringsgebouwen, godsdienstige gebouwen en stoa's.

Macht en honger (2)

• Als de graan duur was kregen de arme Atheners graan van de rijke families.

• Als ze dat niet konden terugbetalen, werden ze verkocht als slaaf!

• Solon komt in 594 v. Chr. met  nieuwe wetten: je kon niet meer verkocht worden als slaaf

Agora: Plein in stadstaat met rondom regeringsgebouwen, godsdienstige gebouwen en stoa's.

Het volk beslist

• Ondanks Solon's wetten blijft het verschil tussen arm en rijk groot

• Arme Atheners hadden het zwaar en er kwamen nieuwe ruzies

• Rond 500 v. Chr. komt Kleisthenes met nieuwe wetten en voert een échte democratie in

Agora: Plein in stadstaat met rondom regeringsgebouwen, godsdienstige gebouwen en stoa's.

Kenmerken van de Atheense democratie

• Atheense vrije mannen met burgerrecht mogen stemmen

• Directe democratie

• Volksvergadering (buiten)

• Ostracisme (schervenrechtbank) voorkomt teveel macht bij één persoon

• Onbetaalde baan

Agora: Plein in stadstaat met rondom regeringsgebouwen, godsdienstige gebouwen en stoa's.

Democratie?!

• Niet helemaal...
• ...alleen mannelijke burgers (ongeveer 16% van de bevolking) 
• Vrouwen, slaven en vreemdelingen mochten niet meepraten.

Verschillen met de Nederlandse democratie

• Alle mannen en vrouwen >18 jaar

• Indirecte democratie

• Eerste en Tweede Kamer (binnen)

• Verkiezingen (meestal om de 4 jaar)

• Betaalde baan

Agora: Plein in stadstaat met rondom regeringsgebouwen, godsdienstige gebouwen en stoa's.

Video

Griekse staatsvormen