les 3

• Economie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Huiswerk vandaag

Doornemen paragraaf 6.2

Maken de opdrachten van deze paragraaf

Telefoons

Kauwgom in de prullenbak

Huiswerk vandaag

Doornemen paragraaf 6.2

Maken de opdrachten van deze paragraaf

Telefoons

Kauwgom in de prullenbak

• 
  
• We kijken het gemaakte werk na
• Ik bespreek paragraaf 6.3  Wat doet de overheid voor ons?
• je kunt beginnen aan het huiswerk
• we eidigen met een quizje over het hoofdstuk tot nu toe

Deze les

Opdracht 17

Je zit nu op school, je bent over de weg gekomen, het afval wat je weggooit wordt opgeruimd, in je gemeente zijn er sportfacaliteiten, de gemeente waar je woont wordt bestuurd en het land ook

Opdracht 18                                     

a)van van een speeltuin kan iedereen gebruik maken

b) de gemeente zal het onderhoud van deze speeltuin betalen.

Opdracht 19

a) de brandweer komt bij iedereen =>  het is immers een collectieve voorziening

b) de brandweer wordt betaald door het Rijk

Opdracht 20

Collectieve voorzieningen zijn:

1, 2 en 4

Opdracht 21

Tot de collectieve sector horen:

1 Academisch ziekenhuis

3 Waterleidingsbedrijf

Opdracht 22

Oorzaken waardoor mensen geen of weinig inkomen hebben: iemand is ziek, iemand is ontslagen, iemand kan geen werk vinden.

Opdracht 23

a) AOW: Algemene Ouderdoms Wet

b) deze krijgt iedereen vanaf zijn 67ste (de pensioenleeftijd)

Opdracht 24

a) deze uitkering wordt betaald door het Rijk

b) dat is de WW (Werkloosheids Wet)

Opdracht 25

a) de grafiek laat de daling van de WW uitkeringen van jongeren verspreid over Nederland zien 

b) in de regio Noord Holland is de daling tussen de -11 en -15%

c) de daling is het kleinst in regio Zeeland

Opdracht 26

a) alle mensen met een inkomen betalen sociale premies omdat we een sociaal land zijn, we houden rekening met elkaar. Er zijn veel mensen met een uitkering, dat moet wel betaald kunnen worden.

b) De inhoudingen draagt de werkgever af aan de overheid.

Opdracht 27

a) Meneer Jansen zit onder het maximum hij betaalt 17,9% van 20250 = € 3.624,75

b) Mevrouw Peetes zit boven het maximum, zij betaalt 17,9% van 33.715 = € 6.034,99

c) ook mevrouw Thijs zit boven het maximum, zij betaalt dus ook de € 6.034,99

Opdracht 28

a) mensen die niet werken hebben uitkering. Deze wordt betaald door de mensen die wel werken.

b) dit zijn de WW en de AOW

            

Opdracht 29

Bedrijven in de particuliere sector hebben winst nodig om voort te kunnen bestaan. Eigenaren halen hier hun inkomen uit en vaak worden er investeringen meegedaan om verder te groeien.

Opdracht 30

Particuliere bedrijven in de omgeving:

Opdracht 31

Particuliere sector	Collectieve sector
banken	gemeente
garagebedrijven	scholen
supermarkten	UWV

Opdracht 32

a) een bedrijf in de collectieve sector: de walkant is er immers ter bescherming van een heel gebied.

b) het kanaal hoort bij de collectieve voorzieningen; het maakt onderdeel uit van de infrastructuur.

            

6.3 Hoe komt de overheid aan geld? 

0

Soorten belasting:

• Inkomstenbelasting
• Loonbelasting
• Belasting over de winst

• BTW
• Accijns

Belastingen

• Directe belastingen
  
• (betaal je direct aan de overheid, bijv. loonbelasting of belasting over winst)
  

• Indirecte belastingen
  
• (betaal je via een tussenstap aan de overheid, bijv. btw, accijns)
  

Subsidie = financiële bijdrage van de overheid om mensen en bedrijven te stimuleren

• Sporten
• Museumbezoek
• Milieuvriendelijker produceren
• ...

Niet-belasting ontvangsten

• Aardgasinkomsten
• Winst uit overheidsbedrijven
• Boetes

6.3 Hoe komt de overheid aan geld? 

Samenvattend: 

• Belastinginkomsten (direct en indirect 
• Premies (zie 6.2)
• Niet-belastinginkomsten

• winst uit staatsbedrijven     (NS, Schiphol)
• verkoop aardgas
• boetes

Huiswerk volgende les

Doornemen paragraaf 6.3

Maken: alle opdrachten van deze paragraaf

Afsluiting les

• 
  
• er volgen een aantal vragen
• maak de vraag, we kijken ze daarna na

Een rekenmachine kost € 7,99 in de winkel. Dit is inclusief 21% btw.
Bereken de verkoopprijs (excl. btw).

1. € 6,60
2. € 7,97
3. € 6,31
4. € 5,96

Wat zijn accijns?

1. extra kosten op voedsel
2. belasting voor kleding
3. geld wat terug kan krijgen
4. extra belasting op tabak, drank en benzine

Accijns is een

1. directe belasting
2. indirecte belasting

Wat is GEEN soort belasting?

1. BTW
2. Loonbelasting
3. Subsidie
4. Accijns

Wat betekent de afkorting BTW?

1. Belasting Totale Waarde
2. Belasting Toegevoegde Waarde
3. Bruto Totale Waarde
4. Bruto Toegevoegde Waarde

Op welk product wordt GEEN accijns geheven?

1. Tabak
2. Museumbezoek
3. Alcohol
4. Benzine

Welk inkomen van de overheid hoort NIET bij niet-belastinginkomsten?

1. Winst overheidsbedrijven
2. Aardgasinkomsten
3. Boetes
4. Subsidies

Een laptop kost in de winkel € 799,- Dit is inclusief 21% btw.
Bereken hoeveel je aan btw betaald.

1. € 167,79
2. € 138,67
3. € 38,05
4. € 79,90

Stel... je krijgt € 100,- als je 4 weken lang na elke pauze de kantine veegt. Wat doe je dan?

1. Echt niet!
2. Nou, dat is best een leuk bedrag. Ik wil het wel doen

Stel... je moet € 100,- betalen als je een papiertje of zoiets op de grond gooit.

1. Jammer dan, ik doe het lekker toch. Dan betaal ik wel.
2. Dat vind ik veel te veel geld. Ik doe het echt niet meer!

Wat is geen collectieve voorziening?

1. wegen
2. sporthal
3. winkelcentrum
4. speeltuin

Welk bedrijf of instelling hoort niet bij de collectieve sector?

1. Gemeente
2. UWV
3. Bank
4. Sociale dienst

Het geld voor de sociale zekerheid krijgt de overheid via:

1. inkomstenbelasting
2. sociale premies
3. btw
4. accijns

Welke bedrijven horen bi de particuliere sector?

1. brandweer
2. vuilnisdienst
3. dokters
4. banken