V5 - Beeldspraak - vergelijking, metafoor, personificatie

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Beeldspraak

´Zij is zo sterk als een leeuw'

Beeldspraak

Vergelijking - metafoor - personificatie - metoniem

Lesdoel

Aan het eind van de lessenserie kun je:

- beeldspraak herkennen

- beeldspraak benoemen

Wat is beeldspraak?

Vormen van beelspraak

- vergelijking

- metafoor

- personificatie

- metoniem

Wat is een vergelijking?

Vergelijking

Bij een vergelijking vergelijk je twee
dingen (object en beeld) met elkaar.

Voorbeelden van vergelijkingen

Hij (object) is zo rood als een kreeft (beeld) geworden door de zon.

Hij wordt vergeleken met een kreeft

Jouw kamer(object) lijkt wel een zwijnenstal (beeld).

Jouw kamer wordt vergeleken met een zwijnenstal.

Metafoor

Een metafoor lijkt op een vergelijking,
alleen staat het object nu niet meer in de zin, maar alleen het beeld.

Voorbeelden metafoor

Wat een zwijnenstal (beeld) is het hier.

Zwijnenstal is het beeld dat gebruikt wordt om aan te geven dat het een grote troep is.

Wat er precies een troep is, staat nu niet in de zin.

Dat
schaap(beeld) heeft zich laten beetnemen.

Dat
schaap staat voor een dom persoon. Wie het precies is, staat niet in de zin.

Personificatie

Met een personificatie geef je een
menselijke eigenschap aan

iets dat geen mens is.

Voorbeelden personificatie

Zachtjes fluisteren de bomen haar naam.

Bomen kunnen niet fluisteren, dat is een menselijke eigenschap.

Soms
lacht de toekomst je toe.

De
toekomst kan niet lachen, dat is een menselijke eigenschap.

Soms
lacht de toekomst je toe.

De
toekomst kan niet lachen, dat is een menselijke eigenschap.

Synesthesie

De warme klanken van het strijkorkest kwamen haar tegemoet.

Twee verschillende zintuigen zijn met elkaar verbonden

Papier is geduldig

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metoniem

Pieter is als een sluwe vos te werk gegaan.

1. Vergelijking
2. Personificatie
3. Metafoor
4. Metoniem

Zo'n etterbak moet streng gestraft worden.

1. Personificatie
2. Metafoor
3. Vergelijking
4. Metoniem

Annie kwam aanrijden in haar koekblik.

1. Vergelijking
2. Personificatie
3. Metafoor
4. Metoniem

Ga aan de slag

Maak opdracht 3 en 7 (blz. 265-266)

Metonymia

Bij een metoniem gebruik je geen beeld, maar een woord dat heel direct te maken heeft met het object.

Voorbeelden metonymia

Even de koppen tellen

Nederland had een goede wedstrijd gespeeld 

Iedereen riep om meer blauw op straat

Er hangt een mooie Van Gogh aan de muur.

1. Vergelijking
2. Personificatie
3. Metafoor
4. Metoniem

Je schildert zo goed, je lijkt Rembrandt wel!

1. Vergelijking
2. Personificatie
3. Metafoor
4. Metoniem

De stad was uitgelopen om de kampioenen te huldigen.

1. Vergelijking
2. Personificatie
3. Metafoor
4. Metoniem

Aan de slag

Maak opdrachten 10 en 11 (blz. 267-268).

Drie nieuwe vormen van beeldspraak

Asyndetische vergelijking - homerische vergelijking - synesthesie

Asyndetische vergelijking

Mark, die magere lat, zou wat beter moeten eten.

De verbinding tussen object en beeld is weggelaten.

Homerische vergelijking

Rij na rij bewogen de Grieken zich voorwaarts. Zoals de golven der zee dicht na elkander aanrollen op de ruisende kust, gezweept door de wind uit het westen – (…) zo dicht opeen rukten de rijen gestaag in de strijd op.

Ga aan de slag

Maak van blz. 265-268:

Opdr. 2 t/m 5
Opdr. 7

Opdr. 10 en 11