02-09 KA24: De Republiek - Gouden Eeuw

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

KA24: De Gouden Eeuw

9 februari

KA24: De Gouden Eeuw

De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel opzicht van de Nederlandse Republiek

Terugblik

Nederland werd geregeerd door
de Spaanse Karel V en Filips II,
die streven naar absolutisme.

In 1568 breekt de Opstand uit.

Leg uit dat er, door de Nederlandse Opstand, relatief veel vrijheden in de Republiek zijn

Een bijzondere staat

• Dat Nederland een republiek werd was eigenlijk nooit het plan. Na het afzweren van de Spaanse koning in 1581 was men 7 jaar lang op zoek naar iemand anders die koning of koningin wilde zijn. Toen dat mislukte werd besloten verder te gaan als Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden
• Er ontstond een ontzettend ingewikkeld regeringssysteem en was er regelmatig een interne machtsstrijd 

Raadspensionaris

Stadhouder

Gewesten

Staten-Generaal

Regenten

Afgevaardigde van Holland, onderhield buitenlands contact

Opperbevelhebber van leger en vloot

Soort provincies, met eigen bestuur

Landelijke Statenvergadering, besluit over oorlog en buitenlands beleid

Bestuurders van steden, vaak uit rijke handelsfamilies

Johan van Oldenbarnevelt 
raadspensionaris (1586-1619)

Maurits van Oranje 
stadhouder (1585-1625)

Johan van Oldenbarnevelt vs. Maurits van Oranje
bekijk de video (7 min)

Van Oldenbarnevelt en Maurits nemen
vaak tegengestelde besluiten.
Verklaar dit vanuit hun verschillende
posities en belangen

Verklaar de verschillende keuzes die Van Oldenbarnevelt en Maurits maakten vanuit hun verschillende belangen

Een wankele positie?

• De functie van Raadspensionaris bleek een lastige, en machtsstrijd lag steeds op de loer. Zo ook bij Cornelis de Witt
• Onderzoek waarom hij zoveel kritiek kreeg  en hoe het voor hem afliep

Wat heb je vandaag geleerd?

Volgende les: VOC & handelskapitalisme

• Voorbereiding (+/- 20 minuten) 
• Kijk deze uitlegvideo of lees KA25 (blz. 69)
• Maak de opdracht op SomToday: 
  hoe wordt de VOC herinnerd?