les 22 poëzie-analyse les 6

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Poëzie les 4

5h, welkom bij Nederlands! 

Telefoon mee naar de les? Stop hem dan in de (telefoon)tas!

Deze les

- Opdrachten vorige les bespreken

- Herhalingsopdrachten theorie

Gedichten bespreken

Lees het gedicht De Kalverstraat op blz. 19

Maak daarbij de opdracht onderaan op blz. 25

Lees het gedicht Ja op blz. 16,

maak de opdracht op blz. 24

Noteer de beeldspraak. Kies uit: vergelijking met als, vergelijking zonder als, metafoor, personificatie, metonymia.

1. Ik vind dat je minderjarigen een beetje uit de wind moet houden.
   
2. Ik schrijf mijn gedachten even snel op een geeltje.
   
3. Duitsland heeft vorige week een nieuw belastingstelsel ingevoerd.
   
4. Het papier wacht geduldig op mijn nieuwe roman.
   
5. Ik verslind de nieuwe afleveringen van mijn lievelingsserie.
   
6. Ik ben niet bang voor dieven, want van een kale kip kun je niet plukken.
   
7. Mijn buurvrouw is echt een heks: ze is altijd aan het schreeuwen.
   
8. Het is heerlijk zitten op het pluche.
   

Noteer de beeldspraak. Kies uit: vergelijking met als, vergelijking zonder als, metafoor, personificatie, metonymia.

1. Ik vind dat je minderjarigen een beetje uit de wind moet houden.
   
2. Ik schrijf mijn gedachten even snel op een geeltje.
   
3. Duitsland heeft vorige week een nieuw belastingstelsel ingevoerd.
   
4. Het papier wacht geduldig op mijn nieuwe roman.
   
5. Ik verslind de nieuwe afleveringen van mijn lievelingsserie.
   
6. Ik ben niet bang voor dieven, want van een kale kip kun je niet plukken.
   
7. Mijn buurvrouw is echt een heks: ze is altijd aan het schreeuwen.
   
8. Het is heerlijk zitten op het pluche.
   

1. metafoor
2. metonymia
3. metonymia
4. personificatie
5.  metafoor
6. metafoor
7. vergelijking
8. metonymia

Noteer het stijlfiguur Kies uit: hyperbool, understatement, paradox, antithese, repetitio, woordspeling, eufemisme.

1. Vivaldi kon best een grappig deuntje componeren.
2. Hebben jullie al gepraat over de bloemetjes en de bijtjes?
   
3. Staat er een olifant op het toneel. Wat denk je? Toneelstuk.
   
4. Slapen, slapen, slapen… jij doet niets anders meer!
   
5. De enige constante in het leven, is dat alles weer verandert.
   
6. Waar bleef je nou? Ik zit al een eeuw op je te wachten!
   
7. Mijn broertje en ik zijn als dag en nacht.
   
8. Laten we het erop houden dat mijn vader een uniek karakter heeft.
   

Noteer het stijlfiguur Kies uit: hyperbool, understatement, paradox, antithese, repetitio, woordspeling, eufemisme.

1. Vivaldi kon best een grappig deuntje componeren.
2. Hebben jullie al gepraat over de bloemetjes en de bijtjes?
   
3. Staat er een olifant op het toneel. Wat denk je? Toneelstuk.
   
4. Slapen, slapen, slapen… jij doet niets anders meer!
   
5. De enige constante in het leven, is dat alles weer verandert.
   
6. Waar bleef je nou? Ik zit al een eeuw op je te wachten!
   
7. Mijn broertje en ik zijn als dag en nacht.
   
8. Laten we het erop houden dat mijn vader een uniek karakter heeft.
   

1. understatement
2. eufemisme
3. woordspeling
4. repetitio
5. paradox
6. hyperbool
7. antithese
8. understatement

Dichtvormen

Er zijn vrije gedichten, maar ook vaste dichtvormen.

Op vieze Anna

Hier ligt nu Anna Hinkepoot

in de armen van de dood.

Verrukt dat ze eind’lijk slapen kan

in de armen van een man.

John O’Mill

Hoe heet dit soort gedicht ook alweer?

Op vieze Anna

Hier ligt nu Anna Hinkepoot

in de armen van de dood.

Verrukt dat ze eind’lijk slapen kan

in de armen van een man.

John O’Mill

Hoe heet dit soort gedicht ook alweer?

1: De limerick

- Kort: maar vijf regels

- Gebruik van humor

- De eerste regel eindigt vaak op een plaats en/of introduceert een naam

- Zie het als een chique mop!

Oeroude vijver,

een kikvors die erin springt:

geluid van water.

Matzuo Basho

Hoe heet dit soort gedicht ook alweer?

Oeroude vijver,

een kikvors die erin springt:

geluid van water.

Matzuo Basho

Hoe heet dit soort gedicht ook alweer?

2: De haiku

Oorsprong in Japan

Zeventien lettergrepen

Heeft vaak te maken met de natuur

Diepere betekenis

Hoe heet dit soort gedicht ook alweer?

Hoe heet dit soort gedicht ook alweer?

3: Visuele poëzie

De schrijfwijze of typografie (= hoe iets is afgedrukt) sluit aan bij de inhoud van het gedicht

Vaak een bijzondere vorm

Hoe heet dit soort gedicht ook alweer?

Oefenen:

Pak het volgende gedicht erbij: ‘Werkster’ van Gerrit Achterberg (blz 14). De vragen die erbij horen staan op blz. 24. Maak de vragen 1 t/m 9.


(frik is een 'bekrompen schoolmeester')

Van de vorige les:

Lees het gedicht De Kalverstraat op blz. 19

Maak daarbij de opdracht onderaan op blz. 25

Lees het gedicht Ja op blz. 16,

maak de opdracht op blz. 24

Boekverslag

Let op! Aanstaande dinsdag:
lesuur om aan je boekverslag te werken.

Vrijdag voor de vakantie (13 oktober): deadline handelingsdeel 
(graag vóór de middag inleveren i.v.m. printen)