7.3 Europese samenwerking

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

7.3 Europese samenwerking

Hoe leidde de wederopbouw in de West-Europese landen tot het begin van de Europese integratie?

Leerdoelen

- De leerling weet wie er bedoeld wordt met het Rode Gevaar/Red Scare.

- De leerling kan het begrip Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS) uitleggen.

- De leerling kan het begrip Europese Economische Gemeenschap (EEG) uitleggen.

- De leerling kan het begrip Europese Unie (EU) uitleggen.

- De leerling kan voordelen en nadelen van de EU herkennen en benoemen.

The Red Scare

1949-1953

'Heksenjacht' in de VS op alles wat maar leek op communisme 

onder leiding van senator Joseph McCarthy

Wat was de Trumandoctrine?

1. Economische steun aan alle landen die slachtoffer zijn geworden van de Duitse bezetting.
2. Militaire steun bieden aan nieuwe dictaturen.
3. Economische en militaire steun aan alle landen die het communisme buiten wilden houden.
4. Economische en militaire steun aan alle communistische landen.

Waarom is het voor arme landen aantrekkelijk om voor het communisme te kiezen?

1. Hierdoor worden ze rijker
2. Iedereen is daar gelijk
3. Hierdoor konden ze het Marshallplan aannemen
4. Hierdoor hadden ze vrijheid van meningsuiting

Marshallplan

• Marshallplan: geld en goederen vanuit de VS > Europese economie weer op gang geholpen.
  Ook gunstig VS zelf > weer spullen verkopen aan Europa.

• Om de wederopbouw te stimuleren...

• Ook om landen uit handen van het communisme te houden...

EGKS

• Als voorwaarde van het Marshallplan moesten Europese landen meer samenwerken.
• 1951: oprichting EGKS.
• Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal.
• EGKS was een succes voor de wederopbouw en de vrede in West-Europa.

Europese Economische Gemeenschap (EEG)

In 1957 tekenen Europese leiders het Verdrag van Rome, waardoor de EEG wordt opgericht.

Binnen de EEG kwam er een gemeenschappelijke markt en betere samenwerking op het gebied van o.a. landbouw, handel en transport.

EGKS

• onderling geen invoerrechten en hanteren van gezamenlijke invoertarieven
• de kolen- en staalindustrie werd onder een gemeenschappelijk bestuur gesteld. 

De EGKS is dus een economische samenwerking.

EEG

• Een gemeenschappelijke markt, waar iedereen zich moest houden aan dezelfde wetten en regels.
• Dagelijks bestuur (Europese Commissie)
• Rechtbank (Hof van justitie)

De EEG is dus een economische en politieke samenwerking.

Europese Unie

In 1995 werd zelfs de Europese Unie opgericht. Hierin wordt zelf Europese wetgeving en een algemeen Europees beleid afgesproken.

Kenmerken van de Europese Unie:

• gemeenschappelijke regels
  
• vrijhandel (de EU heeft een interne markt)
  

vrij verkeer van 

• goederen (vrijhandel)
  
• diensten (vrijhandel)
  
• personen (je mag in elk EU land wonen, werken en studeren)
  
• kapitaal (je kunt geld op een rekening in een ander EU-land zetten)
  

Voor-en nadelen EU

Veel mensen zien de voordelen van de EU: vrede, één gemeenschappelijke munt, betere economische samenwerking en daardoor meer economische groei en werkgelegenheid, vrij reizen, gezamenlijke afspraken over het milieubeleid, Europese studiebeurzen en uitwisselingen van studenten. Etc.

De afgelopen decennia is echter op detailgebieden een overmaat aan regels gegroeid.  Daardoor groeide in verschillende landen het ongenoegen met de ‘Brusselse regelzucht’.

Kritiek

• Europees parlement in Brussel; 'bemoeizucht'
• 2005: Europese grondwet afgeworpen d.m.v. referendum 
• vooral kritiek vanuit rechtspopulisme
•  BREXIT 

Brexit

2021

• Door de economische crisis (2007-2009) en de problemen rondom vluchtelingen, zijn er steeds meer kritische geluiden over Europa. 
  
• Sommige politieke partijen in Europese landen zijn fel tegen de macht van Europa en willen uit de EU. 
  
• In januari 2021 verlieten de Britten de EU (Brexit)
  

De EGKS is de

1. Nederlandse Gemeenschap voor Kolen en Staal
2. Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal
3. Europese Economische Gemeenschap
4. Nederlandse Economische Gemeenschap

Het voordeel van de Europese Unie
is...

1. Samen de Europese voetbalcompetitie houden
2. Samen beslissingen nemen op gebied van handel
3. Samen het Euro Visie Songfestival organiseren
4. Samen beslissingen nemen tijdens Corona

Wat is GEEN doel van de Europese Unie?

1. Voorkomen van nieuwe oorlogen
2. Samenwerken op het gebied van landbouw
3. Zorgen voor welvaart in Nederland
4. Zorgen voor minder criminaliteit

Wat was het doel van de EEG?

1. Oprichting van een gemeenschappelijk Europa
2. Oprichting van de gemeenschappelijke markt
3. Oprichting van een grenzeloos Europa
4. Oprichting van de raad van Europa