§11.6 Cellen en chromosomen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

wat weet je nog van 

11.4

Ontstaat het fenotype alleen door het genotype?

1. ja
2. nee

Dit zijn de
chromosomen
van een meisje

1. juist
2. onjuist

Wat is de juiste volgorde van groot naar klein

1. cel-celkern-DNA-chromosoom-gen
2. cel-celkern-chromosoom-gen-DNA
3. cel-celkern-chromosoom-DNA-gen
4. cel-celkern-DNA-gen-chromosoom

1:Het uiterlijk van een organisme noemen we ..........

2:Je erfelijke informatie voor een eigenschap heet ...............

1. 1:Genotype 2:Fenotype
2. 1:Genoom 2: Genotype
3. 1: Fenotype 2: Genoom
4. 1:Fenotype 2:Genotype

Mathilde laat een permanentje zetten bij de kapper. Verandert hierdoor haar genotype en haar fenotype?

1. genotype wel fenotype niet
2. genotype niet fenotype wel
3. genotype niet fenotype niet
4. genotype wel fenotype wel

Heeft een vlo hetzelfde fenotype als de pop waaruit hij is ontstaan? En hetzelfde genotype?

1. alleen hetzelfde fenotype
2. alleen hetzelfde genotype
3. hetzelfde fenotype en genotype
4. verschillende genotype en fenotype

§11.6 - Cellen en chromosomen

Cellen en Chromosomen

11.6 leerdoelen

• Hoe krijgen geslachtscellen 23 enkele chromosomen?
• Hoe krijgt elke cel dezelfde chromosomen?
• Hoe krijg je verschillende cellen?
• Hoe maak je een kloon

11.6 huiswerk

§11.6 maken, incl. toepassen 

Doel van mitose:

Nieuwe cellen vormen voor groei, vervanging, herstel en ongeslachtelijke voortplanting.

MITOSE

Mitose 

• Er wordt een exacte kopie van alle chromosomen gemaakt  
  (46 chromosomen ---> 46 chr + 46 chr) diploïd
• ontstaan cellen identiek aan moedercel 
• Er ontstaan nieuwe cellen
  voor groei of herstel

Door Mitose 

ontstaat uit de bevruchte eicel een mens

Let op!  46 chr ---> 46 chr + 46 chr

Doel van meiose:

Geslachtscellen maken, bij mens: eicellen en zaadcellen.

MEIOSE

 Meiose of reductiedeling

• Vindt plaats in de eierstokken of teelballen 
• Hieruit ontstaan de geslachtscellen (zaadcel of eicel) 
• Elke geslachtscel heeft de helft van het aantal chromosomen dus 23 in totaal (haploïd)
  (46 chromosomen---> 23 chr + 23 chr) 
• (23 paar chromosomen----> 23 enkele chr + 23 enkele chr.)

Door Meiose/reductiedeling 

ontstaan de geslachtscellen

let op!   46 chr---> 23 chr + 23 chr

Meiose en Mitose

Er vindt celdeling plaats om spiercellen te maken. Is dit mitose of meiose

1. Mitose
2. Meiose

Er vindt celdeling plaats om zaadcellen te maken. Is dit mitose of meiose

1. Mitose
2. Meiose

Welke cellen hebben geen paren chromosomen maar enkele chromosomen in de celkern?

1. Geslachtscellen
2. Lichaamscellen

Na de bevruchting vindt in de bevruchte eicel celdeling plaats. Is dit mitose of meiose?

1. Mitose
2. Meiose

Hoe krijg je verschillende soorten 

cellen? 

• Meer cellen door mitose.
  
• Allen (spiercel, zenuwcel, huidcel enz.) hetzelfde DNA
• Verschillen in vorm en grootte: celdifferentiatie
• Verschillen in functie: celspecialisatie

Waardoor verschillende soorten cellen?

• Dit ontstaat doordat eiwitten in cellen de genen aan en uit zetten
  (Er zijn zo'n 25.000 genen!) 
  
  
• De regelgenen bepalen welk soort  eiwit er gemaakt wordt  
  
  
• Deze eiwitten werken als een soort schakelaar

Regelgenen 

Waardoor wordt er geen pigment aangemaakt in je wangcellen?

1. Wangcellen missen de genen voor pigmentaanmaak
2. Wangcellen missen de eiwitten om piment-gen aan te zetten
3. Er zit gewoon geen pigment in je wangcellen
4. Alleen huidcellen hebben genen om pigment aan te maken

Klonen

Ook kunnen we met erfelijkheidsonderzoek onderzoeken of klonen een exacte kopie zijn van het 'originele' individu

Wat kan het gevaar zijn van klonen?

11.6 (Huis)werk

M.11.6 Opdr.: 3, 4, 5, 6, 7, 8

Samenvatten blz. 53 opdr 17 t/m 18